فرمایشات رهبر انقلاب در آغازین روز سال ۹۸، نقشه راه نظام است و امسال بیش از هر مقطع زمانی دیگر باید فرمایشات معظم له چراغ راه همه مسئولان و مردم باشد. اگر بخواهیم از میان همه نکات مهمی که ایشان بیان کردند، محوری‌ترین نکته را استخراج کنیم، باید بر کلیدواژه هایی همچون «بی‌اعتمادی به غرب»، «شرارت آمریکایی ها» و «شوخی بودن کانال مالی» اشاره داشت. پر واضح است که ما بار‌ها چوب اعتماد به اروپا و آمریکا را خورده ایم اما بعد از خروج آمریکا از برجام، برخی رسانه ها و جریان های سیاسی غرب گرا بر مسئله دل‌بستن و تکیه به ستون اروپا به جای آمریکا تاکید کردند و تصورشان این بود که اروپایی ها حسابشان از احمق های درجه یک یعنی آمریکایی ها جداست. اما این طور نبود، اروپایی ها با ثبت کانال مالی، بار دیگر نشان دادند که جدا دانستن اروپا از نظام سلطه و تکیه کردن و اعتماد به آنان بی‌تردید خلاف منافع نظام و نمایانگر ساده لوحی و «ترجیح منافع فردی و باندی بر منافع نظام» است.
برهمین اساس رهبر انقلاب صراحتا از اروپایی ها انتقاد کرده و فرموده اند: «مقام وزیر خارجه فرانسه دروغ می‌گوید که ما به رغم خروج آمریکا از برجام تلاش قابل توجه برای حفظ توافق هسته‌ای داشتیم. خیر، شما همراه بودید و این کانال مالی که درست کردید کاملاً فریبنده بود و شبیه به شوخی تلخ است.»
در این رابطه با محمدسعید احدیان- مدیر مسئول روزنامه خراسان و فعال مطبوعاتی و سیاسی و حمیدرضا مقدم فر- مشاور رسانه ای فرمانده کل سپاه به گفت‌وگو پرداخته ایم. محمدسعید احدیان معطوف بودن تمرکز مسئولان بر روی غرب را نادرست دانسته و معتقد است، مذاکره با اروپایی ها نتیجه ای در بر نداشته است چرا که آنها هنوز یک آب‌نبات چوبی هم به ما نشان نداده اند. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می خوانید.
*جناب احدیان رهبر انقلاب ضمن تاکید بر قطع امید از غرب گفته اند تجربه های تاریخی نشان داده که از غربی ها می توان انتظار توطئه و خیانت و از پشت خنجر زدن داشت اما نباید انتظار کمک و صداقت و همراهی داشت، باتوجه به این صحبت، مسئولین امسال چه رویه ای را باید با غربی‌ها در پیش بگیرند؟
واقعیت قضیه این است که مسئولین سیاست خارجی و بخش های اقتصادی ما و عمده حوزه هایی که با حوزه روابط خارجی سروکار دارند، متاسفانه تکیه کامل به غرب داشته اند. ما بعد از اینکه برجام به نتیجه رسید، تا مدتی که تحریم ها دوباره بازگشت و بالاخره فرصت هایی ایجاد شد – البته تحریم ها کامل برداشته نشد اما به هر روی فرصت هایی ایجاد شده بود – در این مقطع بسیار مهم به صورت کامل تمرکزمان را در حوزه اقتصاد و روابط خارجی بر روی غرب معطوف کردیم یعنی اگر از آن فرصت استفاده شده بود و اگر حوزه کشورهای منطقه خودمان را تحت پوشش قرار می دادیم و روابط اقتصادی مان را گسترش داده و تقویت می کردیم و با کشورهای شرق نظیر هند، روسیه و چین و کشورهای آمریکای لاتین نظیر برزیل روابط سازنده ای برقرار می نمودیم، امروز که دوباره تحریم ها با بدعهدی آمریکایی ها، گسترده تر و جدی تر شده، فرصت های بسیاری داشتیم و می توانستیم مسیر قوی تری را طی کنیم. اما مسئولان ما از فرصت های بدست آمده استفاده نکردند چرا که به غرب تکیه کردند و در این مدت خلاف آنچه رهبری فرموده بودند، عمل کردند.
اروپایی ها به خاطر استعمار مستقیم ابراز پشیمانی نکردند
*رهبر انقلاب به کانال مالی ایرانی – اروپا موسوم به INSTEX هم انتقاد داشته و آن را شبیه یک شوخی تلخ عنوان کرده اند، آیا این کانال مالی را می توانیم به معنای از پشت خنجر زدن اروپایی ها توصیف کنیم؟
اصل مسئله این است که همه کشورها را مبتنی بر تاریخ شان می توان سنجید و به طور طبیعی نمی شود یک کشور را از تاریخش جدا کرد، مگر در آن اتفاقات مهمی صورت گرفته باشد. اگر اینگونه نگاه کنیم، اروپایی ها که حتی سازنده آمریکایی ها
بودند، در تاریخ شان استعمار مستقیم وجود داشته، یعنی کشورهایی بوده اند که تا وقتی توانسته اند به صورت کاملا مستقیم بدون کوچکترین ملاحظه و شرمی خودشان را بر همه کشورهای ضعیف تر دنیا تحمیل کرده اند. این بخشی از هویت اروپایی ها هم محسوب می شود و هیچ وقت نسبت به آنچه در سده های گذشته انجام دادند، ابراز پشیمانی نکردند و نگفتند ما اشتباه کردیم که دیگر کشورهای دنیا را به استعمار درآوردیم و به آنها ظلم کردیم، این مفهومش این است که آنها اگر بتوانند بازهم این خوی خودشان را نشان می دهند، این ریشه ماجراست به این دلیل هیچ وقت نمی شود به این کشورها اعتماد کرد. چون سابقه آنها نشان داده که تا بتوانند هیچ محدودیت اخلاقی و عرفی برای خود قائل نیستند، اگر اکنون اقدامی نمی کنند چون نمی توانند کاری بکنند. این را مبنا در نظر بگیرید اما درباره کانال مالی باید دید آنها منافع خودشان را در این می بینند که با ما تعامل روشن مالی داشته باشند یا خیر؟ آنچه در حال حاضر مشاهده می‌شود، نشان می‌دهد آنها هیچ اجباری در این قضیه احساس نمی کنند و طبیعتا یک آب‌نبات چوبی هم به ما نشان نداده اند.
اروپایی ها باید بدانند مسیری که طی می کنند برای آنها هزینه دارد
آنها می خواهند ادعا کنند که ما کاری کرده ایم ولی هیچ کار مشخصی انجام نداده اند.
بنده معتقد بودم اروپایی ها باید بترسند و بدانند مسیری که طی می کنند، برای آنها هزینه ایجاد می کند. اگر نترسند هیچ خروجی روشنی را از اروپایی ها شاهد نخواهیم بود. به همین دلیل معتقدم ما باید بخش هایی از برجام که نقض اساسی تلقی نشده را، اجرا نکنیم و به تعبیری باید نقض برجام را بدون نقض اساسی در دستور کارمان قرار دهیم که اروپایی ها را به تعامل و عقب نشینی مجبور کنیم تا کمی واقعی تر و منطقی تر با ما رفتار کنند.
خروج از برجام، آورده جدیدی برای ما ندارد
*باتوجه به صحبت هایی که مطرح کردید، چرا تاکنون نقض برجام در دستور کار مسئولان نبوده؟
منطق هایی پشت این ماجرا می تواند وجود داشته باشد، شاید نگرانند از اینکه واکنشی که اروپایی ها انجام می دهند، خروج از برجام و از دست دادن آن باشد و احتمال دیگری هم وجود دارد، اینکه ما در ادامه ماجرا چیز زیادی را از دست نمی دهیم و عملا آن کارهایی که باید انجام می دادیم را قبل از این انجام داده ایم، تا زمانی که مرحله تحقیق و توسعه ما در مورد سانتریفیوژهای نسل پیشرفته به نتیجه روشنی تر نرسند، خروج از برجام، آورده جدیدی برای ما ندارد و اکنون ما هزینه
نمی پردازیم. این ها شاید دلیل اصلی باشد اما من بر این باورم که ما اگر می‌خواهیم نتیجه بهتری بگیریم، باید به طرف مقابل بفهمانیم که در صورت خروج از برجام و وقوع هر اتفاق دیگری بازهم نگران نیستیم، تا زمانی که کوچکترین ترس را در تقابل از خودمان نشان بدهیم، ما حتما نمی توانیم طرف مقابل را به اجرای تعهداتش وادار کنیم. بنابراین ضروری است به طرف مقابل سیگنالی نشان دهیم و بگوییم از این ماجرا نمی ترسیم و حاضریم تا انتهای کار پیش برویم.
معادله آمریکا با دیگر کشورهای غربی متفاوت است
*مطابق اظهارات شما، ما باید با شجاعت و قدرت و بدون هیچ هراسی با طرف مقابل یعنی اروپایی ها رفتار کنیم و تجربه هم نشان داده که اروپایی ها هم قابل اعتماد نیستند با این وجود چرا مقام معظم رهبری، آمریکا را شرورتر از اروپا توصیف کرده اند؟
آمریکا ابرقدرت و محور اصلی ماجراست، اروپایی ها عملا از آمریکا دنباله روی می کنند، لذا وقتی که شما می توانید با محور اصلی، دشمنی عاقلانه داشته باشید، طبیعتا بدنه و توابع آن خیلی موضوعیت ندارد. مثل شوروی. در زمان بلوک شرق و غرب، وقتی شوروی از هم فرو پاشید. طبیعتا دیگر چیزی از آن تفکر باقی نماند. بالاخره آمریکا محور این ماجراست. دوم نفوذ آمریکا بیشتر از دیگر کشورهای غربی است یعنی کاملا روابط گسترده ای میان آمریکایی ها و صهیونیست ها وجود دارد و به این جهت این ها نوع رفتارشان با دیگر کشورها متفاوت می شود. سوم اینکه آمریکا نماد استکبارهم هست، علی‌رغم اینکه محور جریان نظام سلطه و استکبار هست، نماد این ماجرا هم هست، یعنی وقتی شما در حوزه ای دارید با نماد تقابل می کنید، خیلی موضوعیت بیشتری دارد تا با کشورهایی که بالاخره در آن حوزه قرار می‌گیرند ولی مفهومِ نماد اصلی ماجرا محسوب می شوند. به نظر می رسد این دلایل نشان می دهد معادله آمریکا با دیگر کشورهای غربی متفاوت است.
خصومت آمریکا با جمهوری اسلامی، هستی شناسانه است
در ادامه حمیدرضا مقدم فر، مشاور رسانه ای فرمانده کل سپاه هم شاه بیت سخنان مقام معظم رهبری را «قطع امید از غرب»، «نهراسیدن از اروپایی ها و خط و نشان کشیدن» آنان می داند و در عین حال معتقد است: «آمریکایی ها ذاتا شرور هستند و بقیه کشورها هم گاهی خباثت ها و خیانت هایی نسبت به جمهوری اسلامی دارند اما آنکه این دشمنی ها را کدخدایی و راهبری می کند، آمریکاست و حتی رژیم اشغالگر قدس هم جزئی از پیکره او می تواند منظور و محاسبه شود.» برهمین اساس از او پرسیدیم که چرا رهبر انقلاب، آمریکایی ها را به مراتب شرورتر از اروپایی ها توصیف کرده اند؟
ببینید آمریکا همان طور که حضرت امام هم فرمودند آن شیطان بزرگ است. آمریکا در رأس نظام سلطه قرار دارد. آمریکا رابطه و برخورد و خصومتش با ما در واقع هستی شناسانه است یعنی اینکه او تا وقتی که انقلاب اسلامی با ارزش های خودش پابرجاست ذاتا با او مخالف است امام تعبیر گرگ و میش را به کار بردند. ذات آمریکا، ذات دشمنی با ماست البته سعی می کند کشورهای هم پیمان خودش نظیر غرب را با خود همراه کند. اما در رأس خباثت ها و دشمنی ها قرار دارد، و ۴۰ سال است و بلکه قبل تر از آن از قبل کودتای ۲۸ مرداد تا به امروز به این ملت ظلم کرده، این برای همگان روشن است. بقیه کشورها هم گاهی خباثت ها و خیانت هایی نسبت به جمهوری اسلامی دارند اما آنکه این دشمنی ها را کدخدایی و راهبری می کند، آمریکاست و حتی رژیم اشغالگر قدس هم جزئی از پیکره او می تواند منظور و محاسبه شود.
اروپایی ها همواره با ما بازی کرده اند
*مقام معظم رهبری در بخشی از فرمایشات خود بر قطع امید از غرب هم تاکید کرده اند، تصور می کنید امسال مسئولان ما چه رویه را باید با غرب به ویژه اروپایی ها در پیش بگیرند؟
این بخشی از فرمایشات بسیار مهم مقام معظم رهبری بود که البته ایشان به صورت مکرر این هشدار را به مسئولین داده بودند. ولی امروز ما علاوه بر این هشدارها با یک تجربه تاریخی هم رو به رو هستیم. یعنی ما چند مقطع تاریخی را با غربی ها و کشورهای اروپایی داشته ایم و به همین منوال در مقاطع مختلف تاریخی از گذشته های دور و نزدیک و در دوران پس از پیروزی انقلاب هم به همین صورت بوده است. در دوران جنگ تحمیلی، غرب و کشورهای اروپایی کنار صدام بودند و کمکش می کردند. از سوی دیگر «سازماندهی، تجهیز و هدایت گروهک‌ها علیه نظام اسلامی ایران»، «حمایت‌های علنی از فتنه‌گران و کودتاچیان در ادوار مختلف»، «مانع تراشی و سنگ‌اندازی در مسیر منافع جمهوری اسلامی»، «ممانعت از تأمین نیازمندی‌های ایران در سطح جهان» و «همراهی مستمر با آمریکایی ها در جهت سیاست های این کشور» نشان می‌دهد که آنان همواره رفتارهای خباثت آلودی در قبال جمهوری اسلامی داشته اند. در قضیه تحریم ها نیز به همین ترتیب عمل کرده و همراه آمریکایی ها بودند. در مذاکرات برجام هم با آمریکا همراهی داشتند و سعی و تلاش‌شان این بود که خواست آمریکایی ها محقق شود و در این سالها به نوعی با ما بازی کردند و در مذاکرات برجام و مذاکرات اخیر هم شاهد همین مسئله بودیم. هم از حیث تاریخی و هم از حیث عقلانی و سیاسی فرمایشات مقام معظم رهبری قابل تحلیل و استناد است و مسئولین ما اگر بخواهند همچنان این تجربه تاریخی را تکرار کنند، این بار دیگر ملت نمی پذیرد. این هشدار بود و ملت دیگر چنین هزینه هایی را نخواهند پذیرفت. به هر روی مسئولین ما نباید بترسند و خوف و هراسی از تهدیدها و برخی خط و نشان کشیدن های غربی ها به خود راه بدهند. هر وقت ما محکم ایستادیم، پیشرفت کردیم و آنها عقب نشینی کردند. این مسئله در ۴۰ سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی قاعده شده است. امروز هم نباید از صحبت های تهدیدآمیز خوفی به دل راه بدهیم و باید محکم بایستیم و بدانیم طرف مقابل در موضع ضعف قرار دارد و ما در اوج اقتدار قرار داریم و می توانیم حرف‌هایمان را با قوت به کرسی بنشانیم.
*همان طور که مطلع هستید، ایشان در بخش دیگری از فرمایشات‌شان بر این نکته تصریح داشته اند که نباید با غرب قطع رابطه کرد، بلکه باید از علم آنها استفاده نمود اما به آنها تکیه و اعتماد نداشت.
این صحبت را در گذشته هم مقام معظم رهبری فرمودند که ما بالاخره در سیاست خارجی و استراتژی مان غیر از آمریکا و رژیم اشغالگر قدس یعنی اسرائیل هیچ محدودیتی در مذاکره و ارتباط با کشورهای دنیا اعم از شرق و غرب نداریم و این غیر معتمد بودن آنها منافاتی با ارتباط و مذاکره ندارد. ما می توانیم ارتباط‌مان را داشته باشیم اما بدانیم که آن تجربه عقلانی و تاریخی نباید تکرار شود و باید با هوشمندی با این ها ارتباط و مذاکره داشته باشیم.
*می توانیم بگوییم، عدم هوشمندی و درایت ما باعث شد که کانال مالی از سوی اروپایی ها با هدف به بازی گرفتن مسئولان ما ثبت شود؟
ببینید آنها می خواهند ما را معطل کرده و در توهم نگه دارند بنابراین وقتی ما حرف های شوخی و طنز آنها را که به صورت بسیار جدی مطرح کرده، جدی بگیریم و وقتی احساس کنند که ما متوجه بازی آنها نیستیم، سعی می کنند با توان و قدرت بیشتری بازیمان بدهند اما وقتی بدانند که ما این بازی ها را متوجه می شویم و این نوع رفتارها را به حساب رفتارهای جدی نمی گذاریم، حتما تغییر رفتار خواهند داد. نظیر همین برخوردی که مقام معظم رهبری داشته اند.
از سوی دیگر این مذاکرات اخیر هم بی فایده بود و برای مباحث مالی هیچ راهی نشان ما ندادند و بیشتر دارند ما را بازی می دهند، مسئولین ما باید هوشیار باشند و با هوشمندی عمل کرده و در مقابل رفتارهای آنها با استهزا برخورد کنند تا این ها بدانند ما آنها را جدی نگرفته ایم و نمی توانند مسئولان ما را به بازی بگیرند.
اروپایی ها برای مباحث مالی هیچ راهی نشان ما ندادند و بیشتر دارند ما را بازی می دهند، مسئولین ما باید هوشیار باشند و با هوشمندی برخورد کرده و در مقابل رفتارهای آنها با استهزا برخورد کنند تا این ها بدانند ما آنها را جدی نگرفته ایم و نمی توانند مسئولان ما را به بازی بگیرند.
*با همه صحبت هایی که رهبری مطرح کردند، تصور می کنید در زمینه برجام باید چه تدبیری اتخاذ کنیم؟
همان طور که مقام معظم رهبری اشاره فرمودند، امروز مسئولین ما از طریق برجام، معتمد نبودن آمریکا و اینکه نباید به او اعتماد کرد را متوجه شده و تجربه کردند. از طرفی مسئولین دستگاه سیاست خارجی ما و آنهایی که در برجام مذاکره کردند، به این امر اذعان کرده و اعتراف می کنند و این اتفاق بسیار خوبی است. همه نگرانی ما در قبل و بعد از برجام به ویژه پس از خروج آمریکا همین بود که مسئولان ما متوجه بشوند و بازی نخورند و امیدواریم بهترین تصمیم را بگیرند.
