مرتضی زمانیان کارشناس اقتصادی در هم اندیشی «پایه گذاری مالیات بر عایدی سرمایه در ایران» در دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به موانع اجرایی مالیات عایدی سرمایه عنوان کرد: خیلی خوب بود اگر جناب آقای شکری از مجلس که رئیس کمیته مالیاتی کمیسیون اقتصادی هستند و تصمیمگیر اصلی محسوب میشوند در این جلسه حضور می داشتند. نمیخواهم بگویم که وی مانع کار است. یکی از مشکلات کشور تصمیم نگرفتن مسئولان تلقی میشود مثل بنزین که سالها روی آن صحبت میشود اما تصمیم نهایی نمیگیریم.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه موافق نیستم در موضوع مالیات بر عایدی سرمایه، تورم تعدیل شود، اظهار داشت: مالیات یک نوع پول زور است، اگر تعدیل تورمی به همه انواع مالیات وصل شود قابل پذیرش است اما اگرنه نباید برای هیچکدام وضع شود. در دنیا مالیات بر دارایی داریم اما در ایران نداریم و آنچه هست بیخاصیت است.
وی با اشاره به اینکه آمار خانههای ثبت شده در کشور را نداریم، تصریح کرد: میتوان سند رسمی و آنچه موجود است کار را شروع کرد و نباید به دلیل آنکه اطلاعات و آمار نداریم آن را کنار بگذاریم حتی میتواند اسناد غیررسمی مانند قولنامهها مبنا باشد؛ بنابراین باید اغماض کنیم تا یک نسخه اجرایی پیش برود و مشکلات آن مشخص شود و تا طرح کاداستر نهایی میشود کار جلو برود.
زمانیان درمورد اثر قفلشدگی و این پرسش که آیا مالیات بر عایدی سرمایه منجر به رکود میشود، گفت: باید میان رکود در تعداد معاملات با ساخت و ساز فرق قائل شد اینکه در تعداد معاملات رکود ایجاد شود لزوما بد نیست از نقدشوندگی کم میشود. آنچه بد است این خواهد بود که ساخت و ساز کاهش یابد.
وی به اثر قفل شدگی در بحث مالیات عایدی سرمایه مسکن اشاره کرد و گفت: فرض کنید پس از اجرای مالیات بر عایدی سرمایه برای فروش یک خانه یک میلیاردی باید صد میلیون تومان آن را مالیات بدهید یا نظرتان عوض میشود و نمیفروشید یا باید بالاتر بفروشید. در این موضوع رغبت برای خرید هم کم میشود. یعنی عرضهکننده و خریدار که تقاضا را دارد از رغبتشان کاسته میشود و اینکه برای سرجمع تعداد معاملات چه اتفاقی میافتد نمیدانیم. نمیدانیم فقط رکود میشود یا نه؟ به دلیل آنکه داده و آمار و اطلاعات کمی نداریم نمیدانیم که چه اتفاقی خواهد افتاد و صرفا میتوان روی احتمالات بحث کرد.
زمانیان با اشاره به اینکه در حال حاضر طبق قانون مالیاتهای مستقیم میگویند از سازنده ملک مالیات گرفته میشود که اگر نفروشد و مدتی از آن بگذرد مشمول مالیات نخواهد شد تصریح کرد: این اگر صحت داشته باشد قطعا انگیزه را برای خالی ماندن خانهها ایجاد میکند. علیرغم آنکه داده های زیادی نداریم باید مالیات بر عایدی سرمایه در بخش مسکن وضع شود و مانند همان موضوعی که سالهای پیش هدفمندی ارائه شد و کسی نمیدانست چه آثار تورمی دارند و برخی میگفتند که پمپ بنزینها به آتش کشیده میشود اما اتفافی نیفتاد نیاز به اجرا است به شرط آنکه راه برای اصلاح و چابکی در تغییر آن وجود داشته باشد.