"عرضه نفت خام سبک در بورس" موضوعی است که از زمان خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای یک جانبه، توسط معاون اول رئیسجمهور مطرح و اعلام شد که این راهکار، اقدامی است برای عبور از تحریمهای نفتی آمریکا.
در اولین عرضه نفت خام سبک در رینگ بینالملل بورس انرژی یک میلیون بشکه نفت عرضه شد و پس از آمادگی چهار خریدار، در نهایت سه نفر ۱۰ درصد مبلغ اولیه را به حساب شرکت سپردهگذاری مرکزی و تسویه وجوه واریز کردند.
در آن زمان مقرر شده بود قیمت پایه ۷۹ دلار و ۱۵ سنت باشد اما در نهایت این قیمت تعدیل شد و هر بشکه ۷۴ دلار و ۸۵ سنت به فروش رسید.
در اولین عرضه در نهایت ۲۸۰ هزار بشکه نفت خام سبک به فروش رسید و ۷۲۰ هزار بشکه بدون مشتری ماند.
در دوره دوم ۷۰۰ هزار بشکه نفت خام عرضه و در نهایت هر بشکه نفت خام سبک در رینگ بینالملل بورس انرژی با قیمت ۶۴.۹۷ دلار داد و ستد شد.
در این دو دوره، عرضه به صورت ۲۰ درصد ریالی و ۸۰ درصد ارزی بود؛ به طوری که متقاضیان خرید برای شرکت در معامله باید ۱۰ درصد ارزش سفارش را به صورت ریالی به میزان پیشپرداخت پیش از عرضه به حساب اعلامی شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه واریز کنند که در صورت انجام معامله بخشی از ۲۰ درصد ریالی محسوب خواهد شد.
اما در سومین دوره عرضه نفت در بورس خریداران میتوانستند تمام مبلغ را به صورت ریالی بپردازند اما در نهایت بعد از تمدید مهلت پرداخت مبلغ اولیه برای خرید نفت، هیچ خریداری پا پیش نگذاشت.
مقدار نفت قابل عرضه در این دوره، یک میلیون بشکه به قیمت پایه ۵۲ دلار و ۴۲ سنت در نظر گرفته شده بود.
در عین حال چندی پیش اعلام شد که ۱۵ بهمن ماه برای چهارمین بار نفت خام سبک در بورس انرژی عرضه میشود.
طبق اطلاعیه عرضه، این بار نفت خام سبک ایران با قیمت پایه هر بشکه ۵۶ دلار و ۲۴ سنت در میز معامله بورس انرژی قرار میگیرد. در این عرضه نیز مشتریها میتوانند تمام مبلغ معامله را به صورت ریالی بپردازند.
در سازوکار پیشبینی شده برای تسویه حساب، امکان تسویه نقدی و اعتباری وجود دارد. همچنین خریدارانی که به پرداخت اعتباری تمایل داشته باشند، مدت تسویه حساب از زمان بارگیری از ۶۰ روز در عرضههای پیشین به ۹۰ روز افزایش یافته است.
در مرحله چهارم عرضه نیز همانند نوبت سوم، حجم خرید حداقل تعداد ۳۵ هزار بشکه است اما قیمت پایه ۵۶ دلار و ۲۴ سنت برای هر بشکه تعیین شده است؛ در نتیجه در این دوره قیمت پایه حدود چهار دلار رشد کرده است.