در حالی که پیش از این چند پایگاه خبری اروپایی از نهایی شدن جزئیات سازوکار ویژه پرداخت اروپا و ایران(SPV) خبر داده و نوشته بودند این کانال مالی دوشنبه گذشته پس از نشست وزیران خارجه اروپایی در بروکسل رونمایی میشود، اما با پایان این نشست باز هم بلاتکلیفی در مورد این سازوکار باقی ماند. خبرنگار روزنامه «وال استریت ژورنال» گزارش داده، بهانه عدم صدور بیانیه در مورد ثبت این سازوکار مالی، اختلاف نظر میان اسپانیا و ایتالیا در مورد متن بیانیه اتحادیه اروپا در ارتباط با ایران بوده است. بر اساس گزارشهای غیررسمی، قرار است اروپا در بیانیه خود در مورد SPV، به ابعاد دیگر رابطه با ایران از جمله مذاکرات در مورد یمن و همچنین برنامه موشکی نیز بپردازد. البته تعلل اروپا با اعتراض رسمی مقامات تهران روبرو شده تا جاییکه سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه طی سفری که روز دوشنبه به اروپا داشت، در دیدار با برخی مقامات اروپایی خواستار جدیت اروپا در ایجاد این سازوکار مالی شد. در همین رابطه، معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران در دیدار با وزیر خارجه اتریش بر لزوم اجراییشدن فوری سازوکار مالی اتحادیه اروپا با ایران و منتفعشدن کشورمان از همکاریهای اقتصادی تأکید کرد. عراقچی همچنین در دیدار با «پتر لیک» قائم مقام وزیر امور خارجه اتریش بر لزوم حمایتهای بیشتر و عملی کشورهای اروپایی از برجام تاکید کرد. معاون سیاسی وزیر امور خارجه در دیدار با «شیدر» رییس کمیسیون سیاست خارجی مجلس اتریش نیز از تاخیر زیاد اروپا در راهاندازی سازوکار مالی با ایران انتقاد کرد و تأکید کرد: به هم خوردن تعادل برجام، تبعات زیادی را برای منطقه، اروپا و جهان در پی خواهد داشت. وی افزود: دولت آمریکا به دلیل دوری از منطقه درکی از شرایط ندارد و اروپا باید مسئولیت تاریخی خود را انجام دهد.
ایران باید از منافع برجام برخوردار شود
عراقچی در ادامه دیدارهای خود در اروپا، در دیدار با «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ضمن تشریح آخرین وضعیت همکاریهای طرفین درخصوص راستیآزمایی اجرای برجام، به پیچیدگی و دشواری شرایط کنونی اشاره و ابراز امیدواری کرد که اتحادیه اروپا به وظیفه خطیر تاریخی خود در این راستا واقف باشد و بتواند توازن از بین رفته بین تعهدات و مزایای ناشی از توافق هستهای را هرچه سریع تر بازگرداند؛ چرا که در غیر این صورت، دلیلی برای تداوم اجرای تعهدات از سوی ایران نیز وجود نخواهد داشت.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه همچنین در گفتوگو با خبرگزاری صداوسیما، درباره سازوکار ویژه مالی اروپا(SPV) گفت: ما شنیده بودیم و قرار بود دوشنبه اعلام شود، ظاهرا مراحل ثبت آن ممکن است یک مقدار دیگری طول بکشد، ولی امیدواریم این کار به زودی انجام شود. وی با بیان اینکه همه کشورهای اروپایی امیدوارند این مکانیسم هرچه زودتر شکل بگیرد، اظهار داشت: سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان و عضو برجام بانی و سهامدار این مکانیسم هستند، به ما گفته شده مراحل ثبت آن شروع میشود و ظرف یکی دو روز آینده قرار است اعلام شود، مگر اینکه آن کسانی که نمیخواهند این روابط شکل بگیرد، بتوانند موفق شوند. عراقچی ادامه داد: در دیدار با آمانو به وی توضیح دادم که برجام در شرایطی است که منافع ایران در این توافق دچار صدمات اساسی شده و اینگونه نیست که قسمت رفع تحریمها در برجام با قسمت هستهای در برجام بر هم تاثیر نگذارد. باید تعهدات طرف مقابل هم حتی بعد از خروج آمریکا به نحوی انجام شود که منافع ایران حفظ شود و بتواند در همکاری خود در برجام ادامه دهد.
اروپا به خاطر منافع خودش در برجام مانده است
سیدکمال خرازی رییس شورای راهبردی روابط خارجی هم درباره راهکار خنثی کردن ترفند آمریکا در قبال توافق هستهای بین ایران و دیگر طرفهای برجام، اظهار داشت: تا حدی که میشود باید با اروپا همکاری داشت، البته این بستگی دارد به اینکه آنان هم تا چه حد بتوانند در این چارچوب با ما همکاری کنند. خرازی بیان کرد: به رغم وعدههای برجامی اروپا برای ساز و کار ویژه مالی SPV باید برای تأمین منافع ملی به خودمان متکی باشیم. وی افزود: اگر اروپاییها در برجام ماندهاند و مخالف خروج آمریکا از آن هستند در چارچوب منافع خودشان است نه اینکه بخواهند برای تأمین منافع ما خود را با آمریکاییها درگیر کنند و این اشتباه نباید در ذهن ما ایجاد شود.