اواخر هفته گذشته زلزله ای به بزرگی 6.3 ریشتر استان کرمانشاه را لرزاند و شدت زلزله تا حدی بود که در برخی از شهرهای کشور عراق از جمله کربلا نیز احساس شد.
ظاهرا در پی وقوع این زلزله به خط لوله انتقال گاز ایران به عراق که به منظور تولید برق در این کشور مورد استفاده قرار میگیرد آسیب وارد شده است و این آسیب دیدگی موجب قطع صادرات گاز ایران به عراق شده است.
عراقی ها اعلام کرده اند هنوز این آسیب دیدگی بر طرف نشده است و از طرف دیگر مجید بوجارزاده سخنگوی شرکت ملی گاز ایران به خبرنگار فارس درباره این موضوع گفت: به محض وصل مجدد گاز اطلاع رسانی خواهند کرد. وزارت برق عراق هم اعلام کرده است توقف صادرات گاز ایران به عراق ۲.۵گیگابات از تولید برق این کشور را میکاهد.
*حوادث طبیعی و غیر مترقبه مشمول دریافت و پرداخت جریمه نیست
یکی از مواردی که باید در اینجا شفاف شود این است که حوادث طبیعی مشمول دریافت و یا پرداخت جریمه در قراردادهای صادرات گاز نخواهد بود همچنان که مشابه این حوادث در سالهای گذشته برای صادرات گاز ایران به ترکیه نیز رخ داده است و به دلایل طبیعی و ناخواسته صادرات گاز ایران به ترکیه متوقف شده بود که این توقف منجر به دریافت و یا پرداخت جریمه به دو طرف قرارداد نشد.
* حجم صادرات گاز ایران به عراق
این گزارش حاکی از آن است که یکی از مهمترین قراردادهای صادرات گاز ایران همین قرارداد مربوط به عراق است که شامل دو بخش بغداد و بصره میشود. در دو قرارداد میان ایران و عراق مقرر شده تا صادرات گاز در سال نخست، روزانه حدود ۶ میلیون مترمکعب، در سال دوم حدود ۱۴ میلیون مترمکعب و در سال سوم تا پایان قرارداد به سقف ۳۰ تا ۳۵ میلیون مترمکعب برسد.
میانگین صادرات گاز به بغداد روزانه ۸,۵ تا ۹ میلیون مترمکعب گاز بوده و حتی تا ۱۸ میلیون متر مکعب در روز نیز رسیده است، بر اساس این قرارداد تا خردادماه سال آینده، نخستین سال صادرات گاز ایران به بغداد به پایان رسید و پس از آن مقدار صادرات روزانه گاز به بغداد به ۱۴ میلیون مترمکعب خواهد رسید.
آغاز صادرات گاز ایران به بصره، پس از طی مراحل ساخت خطوط انتقال در عراق در مرحله حل و فصل مسائلی میان پیمانکار بخش داخل عراق و کارفرما (وزارت برق عراق) است، در بخش داخل ایران آمادگی کامل، چه از لحاظ تأسیسات و ایستگاهها و خطوط و چه از لحاظ گاز مورد نیاز اعلام شده است. البته حمیدرضا عراقی، مدیرعامل پیشین شرکت ملی گاز، برقراری صادرات گاز به بصره را در گرو پرداخت هزینه از سوی عراق اعلام کرده بود.
به گفته وی، بغداد به عنوان پایتخت عراق مرجع تصمیمگیری در این باره است و اکنون درصدد حل مسائل مالی و بودجهای برای دریافت گاز هستند. همچنین بهزاد بابازاده، مدیر امور بینالملل شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه عملیات صادرات گاز از ایران به بصره از سوی دو طرف به پایان رسیده است، به ایسنا گفت: این پروژه در حال هماهنگیهای نهایی است و پس از انجام این هماهنگیها صادرات به زودی آغاز خواهد شد .
صادرات گاز به بصره نیز در قالب فاز دوم صادرات گاز به عراق تعریف شده که از پایانه شلمچه و با بهرهمندی از ظرفیت خط ششم سراسری ایران، انجام خواهد شد.
قرار است با اضافه شدن بصره به مقاصد صادراتی گاز ایران، میزان صادرات روزانه گاز ایران به حدود ۶۰ میلیون مترمکعب افزایش یابد.