شهید آیت‌الله سیدحسن مدرس که با درخشش در یکی از فرازهای مهم تاریخ معاصر کشورمان، در قامت یک شخصیت سیاسی برجسته و چند بعدی ظاهر شد، الگوی شایسته نمایندگی مردم نیز به حساب آمده و از این رو روز مجلس شورای اسلامی به نام او گره خورده است.
شهید آیت‌الله سیدحسن مدرس که با درخشش در یکی از فرازهای مهم تاریخ معاصر کشورمان، در قامت یک شخصیت سیاسی برجسته و چند بعدی ظاهر شد، الگوی شایسته نمایندگی مردم نیز به حساب آمده و از این رو روز مجلس شورای اسلامی به نام او گره خورده است.
وی که نه تنها مورد تمجید حضرت امام خمینی (ره) به عنوان مدافع سیاست دینی قرار گرفته بلکه توسط بسیاری از شخصیت‌ها و صاحبنظران سیاسی مدافع استقلال و آزادی نیز مورد تجلیل واقع شده، ظرفیت آن را دارد که در ابعاد و عرصه‌های دیگری نیز نماد و الگو معرفی شود، اما سابقه نمایندگی در مجلس و هدایت فراکسیون ضداستبداد و آن هم علیه دیکتاتوری، چون رضا پهلوی که در نهایت به شهادت او منتهی شد، این بعد شخصیتی او را نمایان‌تر ساخته است.
برخی از ویژگی‌های این شهید والامقام که او را به تراز اسوه شدن در نمایندگی مردم ارتقا داده عبارتند از:
۱- مردمی بودن و حفظ روحیه مردمی که از حشر و نشر او با مردم تا ساده‌زیستی و شجاعت دفاع از حقوق مردم را شامل شده و برای حفظ این موقعیت بسیاری از امتیازات را کنار گذاشته و در شرایطی که رجال سیاسی به‌دنبال مکنت و مال و استفاده از موقعیت سیاسی برای نیل به ثروت بودند، او به حداقل‌ها بسنده کرده و در انتخاب خانه مسکونی مرتبط با مجلس در عین برخورداری از شأن نمایندگی و روحانیت که مورد مراجعه زیاد مردم بود، خانه کوچک‌تر را انتخاب کرد تا در دفاع از حق به لکنت زیان نیفتاده و در مقابل زیاده‌طلبان گامی به عقب برندارد.
۲- شجاعت و بی‌باکی که نه‌تن‌ها در مقابل بیگانگان بلکه در مقابل مستبدی، چون رضا قلدر پهلوی مثال‌زدنی و ستودنی بود. شهید مدرس هیچ‌گاه مرعوب جو خفقان رضاخان نشد و اصلا از تهدید بیگانگان نهراسید، بلکه پشتوانه‌ای برای سایر نمایندگان برای اتخاذ مواضع مستقل و شجاعانه به‌حساب می‌آمد.
۳- بصیرت و روشن‌بینی که نه‌تن‌ها فریب شعارهای جمهوریخواهی انگلیسی را که از زبان رضاخان دنبال می‌شد، نخورد بلکه از قبل سرانجام استبدادی صاحب این ادعا را نیز پیش‌بینی کرد.
۴- برخورداری از هویت و شناسنامه‌ای روشن که آن را پشتوانه سیاست قرار داده و در گزاره «سیاست ما عین دیانت ماست و دیانت ما عین سیاست ما» خلاصه می‌کرد و در حالی که بسیاری از مدعیان سیاست در عصر او با هویت بومی خویش فاصله داشتند و سیاست سکولار را از غرب به عاریت گرفته بودند. اما در مقابل این خودباختگی، شهید مدرس هم مصالح ایرانی را در نظر داشت و هم سیاست دینی را باور داشته و سیاست سکولار غربی را نجاست می‌دانست.
۵- تعهد به قانون و قانونمداری که حتی در مقابل تصمیم غیر قانونی اکثریت مجلس در انتخاب رضاخان به پادشاهی، آن را مغایر قانون اساسی اعلام کرده، به صراحت فریاد می‌زد اگر ۱۰ بار هم به پادشاهی او رأی بدهند، مخالف قانون است.
۶- استقامت در دفاع از حق و مقابله با ظلم و زیاده طلبی که کوتاه نیامدن در برابر اولتیماتوم روسیه ترازی و ایستادگی جانانه در برابر جمهوریخواهی انگلیسی و استبداد رضا پهلوی که آخرش به شهادت وی ختم شد، نمونه‌ها و مصادیق روشن این استقامت به حساب می‌آید.
قرار گرفتن تندیس شهید مدرس در میدان بهارستان و مقابل مجلس شورای اسلامی به عنوان الگوی نمایندگی مردم که در معرض دید روزانه نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی قرار دارد، تجلیل از صفات و ارزش‌هایی است که نمایندگان با درونی‌سازی و عمل به آن‌ها یا به عبارتی با اقتدا به شهید مدرس می‌توانند ادعای نمایندگی برای مردم و اعتبار نمایندگی را به اثبات برسانند.
چرا بسیاری از همدوره‌ای‌های مدرس که دارای سوابق اشرافی و تحصیلات و مدارک عالی بودند، امروز مردم اسم آنان را به خاطر نسپرده، ولی مرقد مدرس زیارتگاه و تندیس او الهام‌بخش عزت و افتخار است.
راز آن را باید در ویژگی‌های شخصیتی شهید مدرس دانست که او را نماد نمایندگی و افتخار نمایندگان واقعی مردم قرار داده است.
رسول سنایی راد
