توسعه اقتصادی از طریق افزایش تعداد خودروهای سواری شخصی منجر به افزایش آلودگی هوا شده است. افزایش تعداد خودروها و مصرف بی‌رویه سوخت‌های فسیلی، انتشار گازهای گلخانه‌ای را به‌طور گسترده‌ای در پی داشته که عامل اصلی گرمایش زمین و افزایش بارش باران‌های اسیدی و در نتیجه آلودگی آب، خاک و هوا است.
مواردی چون افزایش ترافیک، افزایش زمان سفرها، افزایش فزاینده آلودگی هوا، سر و صدای ناشی از ترافیک، کاهش ایمنی راه‌ها، آسیب دیدن و تخریب بناهای تاریخی، کاهش میزان فضای باز، افزایش استفاده از سوخت‌های فسیلی و گرم شدن فزاینده زمین، از جمله مواردی هستند که ضرورت حمل و نقل فعال را نشان می‌دهند.
یکی از معیارهای حفظ محیط زیست در زمینه حمل و نقل، قابلیت دسترسی است. دسترسی سبب می‌شود خانواده‌ها ناگزیر به داشتن یک یا چند خودرو نباشند. در شهرهای دوستدار محیط زیست، سیستم‌های حمل و نقل عمومی از قبیل اتوبوس و خطوط مترو به خوبی توسعه یافته است، مردم به‌راحتی امکان استفاده از دوچرخه و پیاده‌روی را برای رسیدن به مقصد خود دارند، مسیرهای حمل و نقل فعال زیبا و ایمن در دسترس مردم قرار دارد، مسیرهای ویژه‌ای برای حمل و نقل فعال (پیاده‌روی و دوچرخه سواری) در نظر گرفته شده، دولت‌ها مقررات سختیگرانه‌ای را برای تردد بی هدف یا غیر ضروری خودروها در شهر وضع کرده‌اند، استفاده از خودروهای شخصی پر هزینه است و محدودیت‌های سرعت به دقت اعمال می‌شوند.
یکی از ویژگی‌های کارآمد بودن یک شهر، سیستم حمل و نقل آن است. ارتقای ناوگان حمل و نقل عمومی سبب کاهش نیاز به استفاده از خودروهای شخصی و در نتیجه کاهش آلودگی‌های محیطی مانند آلودگی هوا و سر و صدا و حفظ فضای سبز می‌شود. بیشترین نرخ رشد مالکیت خودرو در شهرهای بزرگ کشورهای در حال توسعه است.
بر اساس کتاب ورزش و محیط زیست، هر چه میزان گازهای خروجی و مصرف سوخت یک خودرو کمتر باشد، آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌کند. از این رو خودروهای کوچک با بهره‌وری سوخت بالا انتخاب مناسبی است.
استفاده از سیستم الکترونیک برای ارسال نامه یا قبض‌ها و رسیدها به جای سیستم کاغذی، علاوه بر کاهش هزینه‌های خدماتی و مصرف کاغذ، صرفه جویی قابل توجهی در هزینه مالی و وقت را در پی خواهد داشت و در کاستن از میزان تولید دی اکسید کربن براثر استفاده کمتر از خودرو موثر خواهد بود.
توسعه اینترنت و افزایش پهنای باند و انجام امور اداری به‌صورت الکترونیک توسط شبکه‌های اینترنت و اینترانت، علاوه بر کمک به مردم برای استفاده بهتر از فرصت‌های کاری و تحصیلی، تعداد رفت و آمدهای غیر ضروری مردم را کاهش می‌دهد.
تشویق مردم به دوچرخه سواری بویژه در اماکن دولتی یا دانشگاه‌ها (از طریق محدودیت تردد با خودروهای شخصی در این محیط‌ها) می‌تواند علاوه بر حفظ و بهبود محیط زیست، ارتقای سلامت مردم را به دنبال داشته باشد.
بر اساس این گزارش، ارتقای شبکه حمل و نقل عمومی، گسترش، اصلاح و تعریض خیابان‌ها، محدودسازی تردد با خودرو، محدودسازی مالکیت خودرو، اجرای طرح محدوده ترافیکی، احداث خیابان‌های یک طرفه، اولویت دهی مسیرها به اتوبوس‌ها و وسایل حمل و نقل عمومی، پرداخت یارانه و کاهش هزینه تردد با وسایل نقلیه عمومی، بهبود شرایط دسترسی به وسایل نقلیه عمومی، به‌کارگیری چراغ‌های راهنمای هوشمند از جمله راهکارهای کاهش استفاده از خودرو و ارتقای حمل و نقل فعال است.
همچنین مجهز ساختن چهارراه‌ها به زمان سنج، از رده خارج کردن وسایل نقلیه فرسوده، ساخت پارکینگ‌های متعدد طبقاتی در بازارها و نقاط پر تردد، افزایش مالیات بر خودروهای قدیمی و آلاینده محیط زیست، فعالیت وسایل نقلیه عمومی تا ساعات انتهایی شب، طراحی و احداث کمربندی در اطراف کلان شهرها، تشدید مجازات تخلفات راهنمایی و رانندگی و نصب دوربین، مجازات و سختگیری در خصوص سرعت غیرمجاز، افزایش قیمت سوخت، نصب پارکومتر و ممنوعیت پارک رایگان در کنار خیابان از دیگر راهکارهای کاهش استفاده از خودرو است.
به گزارش ایسنا، ترغیب مردم به کاهش استفاده از خودرو، یکی از شیوه‌های کنترل آلودگی هواست، از این رو همه ساله در برخی شهرهای اروپایی، تردد خودروها برای یک روز ممنوع می‌شود و همگان در این روز تنها اجازه استفاده از وسایل نقلیه عمومی یا دوچرخه را دارند. استفاده از وسایل نقلیه عمومی در برخی شهرها در روز بدون خودرو رایگان است. این روز علاوه بر آنکه فرصتی برای کاهش میزان آلاینده‌های هواست در آن بر استفاده از دوچرخه و آموزش محیط زیست تاکید می‌شود.
