احمد ترابی پژوهشگر حوزه روانشناسی، در رابطه با علل شک و تردید بین زوجین عنوان کرد: این شک و تردید طبعا علل و عوامل مختلفی دارد، افرادی که به اختلالات روانشناختی مبتلا هستند از قبیل: کسانی که دچار افسردگی یا اسکیزوفرنی هستند، سوء ظن به وضوح در افکار و رفتار آن‌ها دیده می‌شود.
عدم داشن عزت نفس، از عوامل اولیه شک و وسواس است
وی تصریح کرد: کسانی که به اختلالات شخصیت مرزی، پارانوئید و وسواس دچارهستند، شک و ظن در روابطشان نمود پیدا کرده و قابل مشاهده است؛ همچنین نبود عزت نفس یا احساس حقارت می‌تواند از عوامل اولیه در این مسئله باشد؛ همچنین کسانی که خودباوری پایینی داشته و در رابطه خود با همسرشان پذیرش کمی دارند به این معنا که کمتر کانون توجه همسر هستند یا تصور می‌کنند که همسرشان او را کمتر از خود می‌داند و او را حقیر در نظر می‌گیرد، دچار شک می‌شوند.
ترابی افزود: این مسئله می‌تواند به مرور در زندگی، باعث بدبینی و تفکرات منفی شود، درواقع فرد تصور می‌کند همسرش دیگران را نسبت به او ارجح و برتر می‌داند و در رویارویی و ارتباط با دیگران او را رها کرده و در نهایت امر فراموش می‌کند.
این پژوهشگر حوزه روانشناسی در رابطه با ریشه‌ی بدبینی در افراد گفت: اساساً تجربیات گذشته خصوصاً در دوران کودکی و طرحواره‌های ناسازگار اولیه فرد نقش حیاتی ایفا می‌کند، این تجربیات هرچه ناسازگارانه‌تر و عمیق‌تر در دوران طفولیت و در اولین روابط و تجربیات با دیگران رخ دهند بدیهی است که اثرات مخرب‌تر و ناخوشایندتری بر جای می‌گذارند.
فرزندان شک و تردید را از والدین خود می‌آموزند
این استاد دانشگاه تاکید کرد: تجربیات گذشته هر انسان خصوصاً در دوران کودکی به صورت ناخودآگاهانه «ناهشیار» به او یاد می‌دهند که در حال حاضر چگونه تفکر، احساس یا رفتار کند، همچنین توجه به الگوگیری و تقلید به عنوان یکی دیگر از مؤلفه‌های بدبینی و تردید، بسیار برجسته است؛ چرا که معمولاً فرزندانِ والدین بدبین و بی اعتماد در طول زندگی خود شک را از طریق فرایند سرمشق‌گیری مشاهده‌ای می‌آموزند و همیشه به این گمانند که دیگران قابل اعتماد نبوده و زندگی همیشه در هاله‌ای از شک و تردید معنا پیدا می‌کند.
وی تصریح کرد: عدم شناخت کافی از همسر و ویژگی‌های شخصیتی و مَنِشی او، گاه بنیان شکاکیت را پدید می‌آورد، یک فرد با عدم برداشت نامناسب از همسر آینده‌اش، تصویری را در ذهن پرورش می‌دهد که در تعارض با واقعیت موجود است، بنابراین با ورود به زندگی مشترک احساس می‌کند که در انتخابش خطا رفته و یا دقت لازم را نداشته است؛ این اتفاق نوعی ناکامی، درهم‌ریختگی و انزجار در رابطه با همسر را به وجود می‌آورد.
غیرت و عشق افراطی، ریشه بی اعتمادی در روابط زوجین
ترابی با تاکید براینکه بسیاری از مواقع ریشه بی‌اعتمادی در روابط زوجین به جهت علاقه، غیرت و عشق افراطی است، گفت: این عشق بیمارگون احساس تعلق غیرمنطقی در طرفین را ایجاد می‌کند که این احساس به مرور تبدیل به شکست و یأس در روابط شده و زندگی یک زوج در ورطه نابودی قرار می-گیرد.
این درمان گر روانشناسی در خصوص عوامل فزاینده شک بین زوجین بیان کرد: کسانی که در روابط خود، خواهان توجه و مراقبت افراط گونه هستند و دائماً در تماس‌های خود به طرف مقابل این پیغام را می‌دهند که باید تمام آمال و آرزو‌های من را برآورده کنی، طبیعتاً به تشدید بدبینی دامن خواهند زد.
وابستگی، یکی از مولفه‌های ایجاد تردید در همسران
وی خاطر نشان کرد: گاهی در روابط حریم خصوصی معنای خود را از دست می‌دهد و طرفین خود را مُحق می‌دانند که باید در جریان تمام جزئیات امور باشند، این نوع سبک رفتاری منجر به عدم اعتماد در روابط زناشویی می‌شود.
ترابی، تمایل شدید به تکیه کردن دیگران و وابستگی را از دیگر مؤلفه‌های ایجاد تردید در روابط زوجین دانست و تاکید کرد: گاهی فرد تصور می‌کند زندگی بدون دیگری معنایی نداشته و منجر به فروپاشی می‌شود؛ خشم‌های منفعلانه در روابط، حساسیت به هر چیز جزئی و بی ارزش در زندگی و برجسته کردن امور سطحی، در نهایت منجر به افزایش سوءظن در روابط می‌شود.
این پژوهشگر حوزه روانشناسی در رابطه با راه‌های درمان شک و تردید برخی زوجین تصریح کرد: به طور کلی افراد همیشه باید سعی کنند در هر مورد و موضوعی با همسر خود با صداقت در کلام و اصالت رفتار کنند، ریشه-های بسیاری از بی اعتمادی‌ها، عدم صداقت و صراحت در شروع زندگی است و درواقع مخفی کاری و پنهان کردن، نقطه آغازین بسیاری از بدبینی‌ها است.
محبت و توجه در روابط زناشویی، شک و تردید را کم می‌کنند
وی تاکید کرد: زوجین باید سعی کنند تا نسبت به تعهدات و قرار‌ها با همسر خود متوجه و حساس باشند؛ تأخیر در قول‌ها و وعده‌ها به نوبه خود منجر به شکل‌گیری افکار منفی، هیجانات ناخوشایند و داشتن حریم خصوصی در روابط زناشویی می‌شود؛ هر کدام از زوجین باید به حریم خصوصی یکدیگر احترام گذاشته و از ورود به حریم خصوصی یکدیگر امتناع کنند.
این استاد دانشگاه گفت: محبت و توجّه کردن بی قید و شرط در روابط زناشویی طبعاً در کاستن بی‌اعتمادی و شک بسیار حائز اهمیت است، به این معنا که باید افراد را همانطور که هستند، بپذیریم و درصدد تغییر دیگران نباشیم.
افراد بسیار شکاک باید به روانشناس مراجعه کنند
ترابی بیان کرد: زوجین باید در زمان موضوعات و مسائل شک برانگیز به جای قضاوت کردن به جمع‌آوری اطلاعات واقعی و منطقی بپردازند و در نهایت تا روشن شدن واقعیت موضوع را با همسر خود در قالب یک گفتگوی سازنده عنوان کرده وهمچنین برای حل مسئله با افراد خردمند مشورت کنند.
این پژوهشگر روانشاسی در پایان خاطر‌نشان کرد: راه‌حل عملی تعدیل و از بین بردن شک در روابط، روان‌درمانی تخصصی توسط یک روانشناس مجرب است تا ریشه‌های بدبینی، رهاشدگی، احساس حقارت، احساس نا امنی و بی‌کفایتی فرد، شناسایی شده و با رویکرد علمی در زمان منظم و نسبتاً طولانی به درمان فرد پرداخته شود، همچنین در فرایند درمان اختلال بدبینی ممکن است استفاده از دارودرمانی توسط یک روان‌پزشک لازم و ضروری به نظر برسد.
