همه می دانیم با خوردن بیش از حد چای سیاه آهن بدن کاهش پیدا میکند و همچنین مصرف چای ومواد کافئین دار می تواند روی جذب آهن تاثیر گذارد. همچنین با مصرف برخی نوشیدنی ها جذب آهن در بدن کاهش می یابد. در ادامه با این نوشیدنی ها آشنا خواهید شد.
کاهش جذب اهن
نتایج یک مطالعه نشان داد که نوشیدن یک فنجان قهوه به همراه همبرگر جذب آهن را تا 39 درصد کاهش می دهد. نوشیدن چای، یکی دیگر از مهارکننده های جذب آهن، با وعده غذایی مشابه جذب آهن را تا 64 درصد کاهش داد.
مطالعه ای دیگر نشان داد که نوشیدن یک فنجان قهوه فوری با وعده غذایی حاوی نان جذب آهن را بین 60 تا 90 درصد کاهش داده است. هرچه قهوه یا چای غلیظتر باشد، جذب آهن نیز هرچه بیشتر کاهش می یابد. با این وجود، به نظر نمی رسد کافئین تنها ماده ای باشد که در جذب آهن اختلال ایجاد می کند. در حقیقت، نتایج یک مطالعه نشان داد که کافئین به تنهایی تنها با 6 درصد از آهن یک وعده غذایی پیوند تشکیل می دهد. با توجه به این درصد پایین، عوامل دیگری باید در جذب آهن تاثیرگذار باشند.
افزون بر این، مصرف منظم قهوه ممکن است بر سطوح ذخایر آهن بدن نیز تاثیرگذار باشد. نتایج یک مطالعه با حضور شرکت کنندگانی مسن نشان داد که مصرف روزانه قهوه با یک درصد فرتین کمتر مرتبط بوده است. فرتین پروتئینی است که سطوح ذخایر آهن را نشان می دهد. با این وجود، باید به این نکته توجه داشته باشید که اثرات قهوه و کافئین بر جذب آهن به زمان مصرف نیز بستگی دارد. به عنوان مثال، نوشیدن قهوه یک ساعت پیش از یک وعده غذایی اثری بر جذب آهن ندارد.
مطالعات دیگری نشان می دهند که کاکائو هم می تواند تا حدود ۷۱ درصد مانع از جذب اهن شود. از اینرو در صورت ابتلا به کم خونی، میزان شکلات مصرفی تان را کاهش دهید.
پروتئین های سویا و یا حتی محصولات سویا هم به طریقی مانع از جذب آهن می شوند چرا که سویا حاوی اسیدی موسوم به فیتات است. این اسید تمایل به پیوند با آهن دارد و از اینرو مانع از جذب آهن توسط بدن می شود.
مواد خوراکی غنی از کلسیم نظیر شیر و سایر محصولات لبنی هم به بازدارنده های جذب آهن معروف هستند. افراد مبتلا به کم خونی باید در مصرف ماست، پنیر، کشک اعتدال را رعایت کنند.
تخم مرغ هم حاوی پروتئینی است که با آهن پیوند خورده و مانع از جذب آن توسط بدن می شود.
نوشیدنی هایی که جذب آهن را متوقف می کنند!
طبق مطالعات چای سیاه و دم نوش های گیاهی می توانند ۵۰ تا ۷۰ درصد مانع جذب آهن شوند. اگر قادر به کنار گذاشتن چای نیستید، فقط آن را بین وعده های غذایی، و نه همراه با غذا، مصرف کنید.
چندین مطالعه نشان داده اند که قهوه و کافئین با کمبود آهن در افراد سالم مرتبط نیستند و هیچ خطر کمبود آهن را ایجاد نمی کنند. افراد بسیاری از غذای مصرفی خود به میزان کافی آهن دریافت می کنند. دریافت منظم ویتامین C و آهن هِم از منابعی مانند گوشت قرمز، گوشت ماکیان و غذای دریایی می تواند از مهار جذب آهن به واسطه مصرف قهوه و چای پیشگیری کند.
اما زمانی که موضوع مصرف پلی فنول ها در سطوح بسیار بالا مطرح باشد، شرایط این گونه نخواهد بود. گروه های در معرض خطر زنان در سنین باروری، نوزادان و کودکان، افرادی با یک رژیم غذایی ضعیف و محدود، مانند گیاهخواران، و افرادی مبتلا به برخی بیماری ها، مانند بیماری التهابی روده را شامل می شوند. ممکن است نیازی نباشد این افراد به طور کامل مصرف قهوه و کافئین را قطع کنند. در عوض، به افراد در معرض خطر توصیه می شود این نکات مفید را مد نظر قرار دهند:
چای و قهوه را در فواصل بین وعده های غذایی بنوشند.
حداقل یک ساعت پس از مصرف وعده غذایی چای یا قهوه بنوشند.
مصرف آهن هِم از منابعی مانند گوشت قرمز، گوشت ماکیان یا غذای دریایی را افزایش دهند.
دریافت ویتامین C را در زمان وعده های غذایی افزایش دهند.
مواد غذایی غنی شده با آهن مصرف کنند.
مواد غذایی با محتوای بالای کلسیم، و فیبر مانند غلات کامل را جدا از مواد غذایی سرشار از آهن مصرف کنند.