نسل دوم پریوس موفقیت بزرگی برای تویوتا بود و طی تولید سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹ در ژاپن و ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۲ در چین، با پیشرانهی ۷۵ و ۱۰۰ اسب بخار، نزدیک به ۱.۲ میلیون دستگاه فروش جهانی داشت. تویوتا موفقیت پریوس را در نسل سوم، بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ با تولید بیش از ۲ میلیون دستگاه ادامه داد که پیشرانههایی به قدرت ۱۰۰ اسب بخار با مصرف ۴ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و ۱۳۶ اسب بخار (در مدل پرایم) با مصرف سوخت ۲.۵ لیتر در صد کیلومتر را شامل میشد.
مدلی از پریوس که هماکنون به ایران وارد شده است، نسل چهارم این خودرو محسوب میشود که از سال ۲۰۱۵ معرفی شده و همچنان در سطح جهانی و خصوصا در آمریکا پرفروش است. پریوس جدید با فروش سالیانهی ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار دستگاه در سال، فقط در ژاپن تولید میشود و نسبت به مدلهای پیش از خود کاملا در ظاهر و مسائل فنی ارتقاء یافته است.
نباید فراموش کنیم که پریوس در سالهای اخیر، صرفا یک مدل خودرو نبود و امروزه با ۴ چهره و پیشرانهی متفاوت تولید میشود. سه مدل دیگر که هنوز به ایران وارد نشدهاند، عبارتند از: پریوس C، پریوس V. و پریوس پرایم. مدل C. یک هاچبک کوچک و جمع و جور در سایز تویوتا یاریس، مدل V. یک ون کاربردی در سایز متوسط و مدل پرایم یک سدان در سایز کرولا با پیشرفتهترین فنآوریهای تویوتا در خودروهای پلاگین هیبرید است. هرچند مدل جدید پریوس پرایم بهتازگی عرضه شده و هنوز در همه جای دنیا قابل خرید نیست، از قابلیتهای پیشرفتهتری نسبت به مدل اصلی پریوس برخوردار است و با مصرف سوخت کمتر (حدود ۲ تا ۲.۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر) و البته قیمت و امکانات بالاتر، نظر مثبت کارشناسان و علاقهمندان خودروهای سبز را جلب کرده است و ما امیدواریم شاهد ورود آن به کشور در آیندهی نزدیک باشیم.
فراموش نکنید پریوس، پرفروشترین خودروی هیبریدی جهان و از پرفروشترین برند خودرویی جهان است که سابقهی فروش بیش از ۳.۷ میلیون دستگاه از مدلهای مختلف خود را در ۲۰ سال اخیر به همراه دارد. بدین ترتیب به هیچ وجه با خودرویی معمولی روبهرو نیستیم.
مشخصات فنی
همانطور که اشاره کردیم، پریوس واردشده به بازار ایران، مدل اصلی این خودروی هیبریدی است که از ترکیب قوای محرکهی پیشرانهی بنزینی و موتور الکتریکی در چرخهای جلو بهره میبرد. مسلما هماهنگی دو پیشرانه که اساسا در نوع سوخت مصرفی و تولید نیرو متفاوت هستند، فرآیند مهندسی پیچیدهای است و البته همه انتظار دارند نسل چهارم این خودرو نهتنها در بحث فنی بسیار خوب عمل کند بلکه بهتر از مدلهای پیشین خود باشد.
پریوس از سال ۲۰۱۶ در زیر کاپوت خود مجهز به پیشرانهی ۱.۸ لیتری بنزینی ۴ سیلندر، با چرخهی اتکینسون شده است که ۹۵ اسب بخار قدرت و ۱۴۲ نیوتنمتر گشتاور تولید میکند. بیشترین قدرت در دور موتور ۵۲۰۰ و بیشترین گشتاور در دور موتور ۳۶۰۰ دور در دقیقه حاصل میشود. از سویی دیگر، در کنار همین پیشرانهی بنزینی، موتور الکتریکی پریوس وجود دارد که ۷۲ اسب بخار قدرت و ۱۶۳ نیوتنمتر گشتاور به همراه دارد. مجموع توانی که از این پیشرانهها به چرخهای جلو منتقل میشود، حداکثر ۱۲۱ اسب بخار است که منجر به رسیدن خودرو به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در مدت زمان ۱۰.۵ ثانیه و نهایت سرعت ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت میشود.
شاید بپرسید چرا مجموع قدرت ۹۵ و ۷۲ اسب بخار در نهایت به عدد ۱۲۱ رسیده است؟ پاسخ در بههمپیوستگی سیستم تولید نیرو در پریوس است که مستقل و جدا از یکدیگر (روی محور جلو و عقب) عمل نمیکند. بدین ترتیب اتلاف انرژی کم میشود و مصرف سوخت به طرز چشمگیری کاهش مییابد تا در هر ۱۰۰ کیلومتر بسته به نوع رانندگی در جاده یا شهر، تنها ۲.۹ تا ۴.۷ لیتر بنزین نیاز باشد.
همانطور که در بالا اشاره شد، پریوس از پیشرانهای با چرخهی سوخت اتکینسون استفاده میکند که عملکرد سوپاپهای آن، متفاوت با پیشرانههای متداول چهار زمانه است. این فناوری که در سال ۱۸۸۲ توسط مبتکر انگلیسی، جیمز اتکینسون معرفی شد، مانند پیشرانههای بنزینی در اکثر خودروهای امروزی دارای ۴ سیکل مکش، فشردهکردن سوخت و هوا، انجام احتراق و خارج کردن دود است؛ اما به هنگام فشردن مخلوط بنزین و هوا، سوپاپ ورودی مدتی باز میماند و مقدار کمی از این مخلوط از سیلندر خارج میشود و به منیفولد ورودی برمیگردد که در نتیجهی آن سوخت کمتری مصرف و حرارت کمتری ایجاد میشود که طبیعتا قدرت خروجی پیشرانه هم کاهش خواهد یافت. در حال حاضر تقریبا تمام خودروهای هیبریدی دنیا و چند مدل بنزینی معمولی اعم از سری اسکایاکتیو مزدا از این فناوری استفاده میکنند؛ در حالیکه پیشبینی میشود در آیندهی نزدیک پیشرانههای معمولی بنزینی هم در هنگام حرکت با سرعت ثابت که حداکثر قدرت مورد نیاز نیست، با این سیستم کار کنند.
موتور الکتریکی پریوس، قطعهی مهمی در حل معمای مصرف سوخت این خودرو است. این موتور بینیاز از شارژ با برق شهری است و انرژی مورد نیاز باتری آن از طریق پیشرانه بنزنی تأمین و شارژ میشود. بخش موتور الکتریکی، باتری و متعلقات پریوس - که با دو نوع باتری ساخته میشود - نسبت به مدلهای پیش از خود ۶ درصد سبکتر، ۱۲ درصد کوچکتر و ۲۰ درصد کممصرفتر شده است. نوع اول که به ایران وارد شده از نوع نیکلمتال و نوع دوم لیتیوم یون است. از نظر نوع کار کرد این دو کاملا یکسان هستند و با ولتاژهای تقریبا یکسانی کار میکنند؛ بهای تمام شدهی آنها هم برای تویوتا یکسان است، اما فناوری بهکاررفته در لیتیوم یون، جدیدتر و در نتیجه ۱۶ کیلوگرم از معادل مجهز به باتری نیکل-متال خود، سبکتر است. به همین دلیل تویوتا تصمیم گرفته مدل مجهز به باتریهای لیتیومی پریوس را با آپشنهای بیشتری ارائه کند که ضمن جبران وزن ۱۶ کیلوگرمی، دقیقا همان مصرف سوخت را به ارمغان بیاورد.
پریوس به هنگام شروع حرکت، تا رسیدن به سرعت ۴۵ کیلومتر بر ساعت به موتور الکتریکی متکی است و تقریبا هیچ بنزینی مصرف نمیکند؛ در شتابگیری و سرعتهای بالای ۴۵ کیلومتر بر ساعت، موتور بنزینی وارد عمل میشود و حتی در بعضی شرایط، باتریها را شارژ میکند. پریوس دارای دو موتور الکتریکی به نامهای MG۱ و MG۲ است که بسته به وضعیت (SOC (State of Charge، تولیدکنندهی نیروی محرکه یا ذخیرهکنندهی انرژی (بهصورت ژنراتور) برای باتریها خواهند بود. ترمزگیری در پریوس علاوه بر لنتها، ازطریق درگیر کردن موتورهای برقی خودرو با چرخها نیز همراه است که در واقع موتور الکتریکی در این حالت در فاز ژنراتور قرار میگیرد و با دریافت انرژی جنشی خودرو (منجر به کاهش سرعت خودرو میشود) آن را به نیروی الکتریسیته تبدیل و در باتری خودرو ذخیره میکند.
چهار نوع حالت رانندگی در پریوس وجود دارد که با جعبهدندهی CVT آن هماهنگ شده است. نوع اول حالت عادی (Normal Mode) نام دارد و حرکت نرم و کمصدای خودرو با شتاب و مصرف سوخت بهینه در پی دارد. نوع دوم حالت اکو (Eco Mode) که آرام و کم هیجان است و نوع سوم به نام قدرت (Power Mode) پرشتاب و البته تهاجمیتر از دیگر حالتها خواهد بود. نکتهی جالب اینجا است که میزان کلی مصرف سوخت و شتاب خودرو در هر سه حالت برای پریوس تفاوتی ندارد و این حقیقت در تستهای مختلف پریوس ثابت شده است؛ اما عملکرد پریوس به خواست راننده در این سه حالت تفاوت خواهد داشت.
تویوتا پیشنهاد میکند که در ترافیک سنگین و ایست و حرکتهای متوالی، حالت رانندگی روی اکو باشد تا تجربهی رانندگی نرمتری از پریوس به هنگام شروع حرکت شاهد باشیم. در حرکت با سرعت ثابت، مثل سفرهای خارج شهری بهتر است از حالت عادی یا نرمال استفاده شود تا باتری بهتر شارژ شود. در هنگام نیاز به رانندگی پرشتاب، خصوصا در شیبهای متغیر مثل مسیرهای کوهستانی، رانندگی در حالت قدرت پیشنهاد میشود، چراکه پاسخ پدال گاز به فرمان راننده سریعتر خواهد بود و نیازی نیست برای رسیدن به حداکثر قدرت، پدال تا انتها فشار داده شود. نوع چهارم رانندگی با پریوس نیز حالت EV نام دارد و در آن صرفا از باتریها و پیشرانهی برقی برای حرکت استفاده میشود که محدودیت سرعتی نزدیک به ۳۰ کیلومتر بر ساعت را به همراه دارد؛ اما در عوض خودرو بسیار کمصدا و آرام است.
مسلما علاقهی مردم جهان به پریوس، صرفا به دلیل عشق به طبیعت و کاهش آلودگی محیط زیست نیست و مخارج پایین مصرف سوخت آن، برگ برندهی تویوتا در بازار هیبریدیها محسوب میشود. این خودرو با شارژ کامل باتریها در شهر ۴.۳ لیتر و در سرعت ثابت اتوبان ۴.۷ لیتر بنزین در هر ۱۰۰ کیلومتر مصرف میکند. پریوس در سرعتهای کمتر از ۴۵ کیلومتر مصرف بنزین ناچیزی خواهد داشت به همین دلیل در شهر نسبت به جاده، سوخت کمتری نیاز دارد. در شرایط خاص، مصرف سوخت نزدیک به ۳ لیتر در صد کیلومتر هم برای پریوس گزارش شده است. در واقع شروع ناگهانی حرکت یا شتابگیری در سرعتهای پایین، فشاری بر پیشرانه بنزینی نمیآورد و مصرف انرژی باتریها را بالا خواهد بود.
برای سادهتر شدن موضوع مصرف سوخت در پریوس برای شما مثالی میزنیم؛ چنانچه با این خودرو به سفر بروید و در یک جادهی استاندارد، بدون شیبهای تند و با سرعت میانگین ۷۵ کیلومتر بر ساعت حرکت کنید، در صورت داشتن باک ۴۳ لیتری پر از بنزین و باتریهای کاملا شارژ شده، بین ۸۵۰ تا ۹۰۰ کیلومتر مسافت طی خواهید کرد تا باک خودرو کاملا خالی شود و نیازمند پمپ بنزین شوید. فراموش نکنیم، پریوس بدون باتریها مثل یک خودروی معمولی به قدرت ۹۵ اسب بخار قابل استفاده است. اما بدون بنزین، اگر باتریها کاملا شارژ باشند؛ پریوس در حدود ۸۰ کیلومتر مسافت، آن هم با نهایت سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت حرکت خواهد داشت.
طراحی خارجی و کابین
دربارهی ظاهر پریوس نمیتوان با قاطعیت از واژهی زیبا استفاده کرد، بهتر است بگوییم این خودرو عمدا خاص و متفاوت طراحی شده است تا جلب توجه کند. چراغهای جلو با زوایای بسیار تیز و برشهای شدید، تا نزدیک ستون اول خودرو ادامه دارد. حالت تیز روی سپر در قسمت مجرای هوا، حالتی متقارن با چراغها دارد که با خطوط حجمدهنده همراه شده و میتوان گفت: کمبود جلوپنجرهی مستقل را جبران کرده است. در نمای جانبی، کوچک بودن رینگهای آلومینیومی ۱۵ اینچ، اندکی توی ذوق میزند؛ اما خط زیبایی که از روی در عقب تا انتهای خودرو و محل زاویهی چراغهای عقب کشیده شده، زیبایی و حجم خاصی به پریوس داده است. با استفاده از رنگ مشکی روی ستون آخر، سقف پریوس که نسبت به مدلهای قبل نزدیک به ۱۷ سانتیمتر ارتفاع بیشتر دارد، حالتی معلق و جذاب گرفته که در نوع خود جالب توجه است.
در بخش عقب با چراغهایی روبرو هستیم که به جای حالت افقی (که در عموم خودروها وجود دارد)، بهصورت عمودی طراحی شده است تا در این قسمت هم پریوس حالتی سه بعدی و فضایی داشته باشد. بخش زیادی از عقب پریوس را قطعات پلاستیک سیاه رنگی تشکیل میدهند که روی درب صندوق و زیر سپر را فرا گرفتهاند و مسلما در کاهش وزن و هزینه تولید این خودرو مؤثر هستند.
طراح خلاق و نوآور پریوس، شونساکو کوداما (Shunsaku Kodama) با پیروی از سبک طراحی جدید تویوتا موسوم به یوبوشین (Yu-bu-shin) به معنی زیبایی هوشمندانه، این خودرو را طراحی کرده است. مدیران تویوتا معتقدند خودورهایی از این شرکت که در علم و فناوری پرچمدار این برند هستند، در آینده با فلسفهی طراحی یوبوشین عرضه خواهند شد که در عین زیبایی، منحصر به فرد، مدرن و حجیم به نظر خواهند رسید.
طراحی پریوس صرفا در ظاهر، جذاب و جالب توجه نیست، این خودرو در تونل باد و آزمایش آیرودینامیک نیز فراتر از انتظار است. حالت چراغها، همراه با سپر جلو و فرم بدنه، به خوبی هوا را میشکافد و هدایت میکند. طراحی آینه بغل و حتی چراغ عقب، هماهنگ با محاسبات دقیق آیرودینامیک بوده است تا مقاومت پریوس در برابر هوا کم شود و مصرف سوخت آن، همراه با صدای احتمالی خودرو در سرعتهای مختلف و در مواجه با تندبادها، کاهش یابد.
در فضای داخلی بهمحض ورود به کابین، قسمت خالی بالای فرمان و نبود نشاندهندههای دور موتور و سرعت، گیجکننده و کمی ناخوشایند است. به هر حال خودرویی با طراحی خاص و منحصر به فرد بدنه، باید در کابین هم انقلابی و مدرن رفتار کند. جابجایی نشانگرهایِ وضعیت خودرو منجر به افزایش دید راننده به جاده شده است و البته همهی سرنشینان نیز بهراحتی میتوانند اطلاعات فنی پریوس را از نمایشگر باریک بالای داشبورد ببینند. از دیگر عجایب داخل پریوس، محل قرار گرفتن دستهدنده است که زیر نمایشگر و در وسط داشبورد جای گرفته و عملکرد آن هم مشابه دیگر خودروها نیست.
در مقایسه با مدل قبلی پریوس، این نسخه جادارتر و عریضتر است. ارتفاع سقف افزایش یافته و افراد قدبلند راحتی بیشتری در آن خواهند داشت. محل نشستن راننده نسبت به خودرویی مثل تویوتا کرولا، پایینتر است و این موضوع میتواند بر کیفیت رانندگی افراد تأثیر بگذارد. فراموش نکنیم، باتریها زیر صندلیهای عقب هستند؛ در حالی که باک سوخت و بخشی از شارژر الکتریکی هم زیر همین صندلیها قرار گرفته، اما فضای نسبتا خوب و راحتی برای سرنشینان این قسمت فراهم شده است.
داشبورد پریوس، کاملا متقارن است و نمایشگرهای متعددی روی آن وجود دارد. رنگ استاندارد، خاکستری روشن است و مقداری مواد پلاستیکی به رنگ سیاه پیانویی، در مرکز و خصوصا پیرامون نمایشگر سرگرمی، دیده میشود. علاوه بر خاکستری، رنگهای قهوهای روشن و مشکی برای داشبورد و تودوزی قابل سفارش است و حتی رنگ نخ دوخت صندلیها میتواند ۴ رنگ متفاوت داشته باشد.
طراحی بدنه و کابین تویوتا پریوس همانند قوای محرکهی آن، خاص و منحصربهفرد است. این موضوع باعث شده است بینندگان در برابر آن دو رفتار متفاوت داشته باشند. یا عاشق طراحی پریوس میشوند یا از آن متنفر هستند.
آپشنها و امکانات رفاهی
نمایشگر بالای داشبورد، ۴.۲ اینچ و نمایشگر میانی در دو نوع ۶.۱ اینچ استاندارد و ۷ اینچ سفارشی طراحی شده است که مدل واردشده به کشورمان دارای نمونهی بزرگتر است. ۶ کلید اصلی کنترل این نمایشگر هم غیر فیزیکی و لمسی هستند که با روشن شدن خودرو به رنگ آبی میدرخشند.
پریوس دارای فناوری نمایش اطلاعات روی شیشهی جلو (Head-Up Display) است که معمولا در خودروهای گرانقیمت آلمانی دیدهایم. فرمان و صندلیها چرم هستند که میتوانند با گرمکن سفارش داده شوند. صندلیهای جلوی این خوردو نیز برقی هستند و گودی کمر آنها قابل تنظیم است. رینگ اسپرت ۱۷ اینچی هم علاوه بر سایز استاندارد ۱۵ اینچ، قابل سفارش است که در مدلواردشده به ایران وجود دارد.
روشن و خاموش شدن پریوس، بینیاز از کلید (Keyless) و این خودرو با آینههای جمعشوندهی خودکار همراه است. از دیگر آپشنهای مهم پریوس میتوان به سیستم صوتی پرقدرت ۴۳۲ وات ساخت JBL آمریکا اشاره کرد که با مانیتور ۷ اینچ، ۶ اسپیکر، سابووفر و سیستم ناوبری ماهوارهای، امکانات داخل خودرو را تکمیل میکند.
تمامی مدلهای پریوس دارای سیستم تشخیص فرمانهای صوتی، بلوتوث و USB۲ برای ارتباط با گوشیهای اندروید و iOS هستند که در مدلهای فولآپشن با نمایشگر HD و ناوبری پیشرفتهتری که وضع هوا، ترافیک و مقاصد خاص مثل رستورانها و هتلها را پشتیبانی میکند، همراه است. در پریوس محلی برای شارژ وایرلس گوشیهای هوشمند جدید وجود دارد که از طریق فناوری Qi کار میکند.
این خودرو میتواند حضور سرنشین کنار راننده را درک کند و در صورت خروج یا عدم حضور او، تهویه مطبوع آن سمت از فضای داخلی را خاموش یا به سمت راننده هدایت کند که البته امکان غیرفعال کردن و تنظیم دستی نیز در دسترس است.
تست تصادف و آپشنهای ایمنی
پریوس با کروز کنترل هوشمند ارائه میشود که امکان ترمزگیری در هنگام نزدیک شدن بیش از حد به خودروی مقابل را هم تأمین خواهد کرد. دوربین دید عقب و رادار این خودرو در جلوگیری از برخوردهای ناخواسته بسیار مفیدند. شیشههای پریوس از نوع UV و در جلو با سنسور تشخیص باران و فرماندهی به برفپاککنها مجهز هستند. سیستم روشنایی روز از دیگر آپشنهای استاندارد این خودرو است که با چراغهای پرقدرت زنون همراه شده است.
در کنار استفاده از ترمزهای ABS و سامانههای کنترل لغزش ESP و توزیعکننده نیروی ترمز الکترونیکی (EBD)، پریوس دارای کیسههای هوای نهگانه برای سرنشینان جلو، عقب و فضای جانبی است. این خودرو برای سرنشینان جلو دارای ایربگ زانو نیز هست که حتی در خودروها امروزی بهندرت دیده میشود.
تجربهی رانندگی
مسلما پریوس با شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت بیش از ۱۰ ثانیه، چندان اسپرت و سریع نیست و بیشتر برای حرکت نرم و موقر ساخته شده است؛ هرچند به اندازه کرولا و کمری در دستاندازها آرام و روان نیست. سکوتی که سرنشینان پریوس به هنگام استفادهی روزانه در سرعتهای زیر ۹۰ کیلومتر بر ساعت تجربه میکنند، حقیقتی کمنظیر است که با ایمنی فوقالعادهی آن، حداکثر آرامش را به ارمغان میآورد. هرچند این خودرو صندلیهای مناسب ۵ سرنشین را به همراه دارد، به اندازه خودروهای هم قیمت جادار نیست؛ اما در عوض فضای صندوق عقب ۵۰۲ لیتری آن، فراتر از انتظار است.
اگر علاقهمند جلب توجه عابران در خیابان نیستید، پریوس مناسب شما نخواهد بود. طراحی عجیب این خودرو، حداقل تا یک سال دیگر برای مردم عادی نخواهد شد و احتمالا هر روز به هنگام رانندگی با آن مورد پرسش دیگران قرار خواهید گرفت. البته فراموش نکنیم، با داشتن پریوس و مصرف سوخت کم آن، شما به ندرت در پمپ بنزین دیده خواهید شد.
شرایط خرید و خدمات پس از فروش
طی تماس با نماینده رسمی فروش تویوتا، در حال حاضر پریوس در سه تیپ فروخته میشود که اصطلاحا نوع C.، B. و فول نامیده میشوند و به ترتیب ۱۵۳، ۱۵۶ و ۱۸۰ میلیون تومان قیمت دارند. هر سه تیپ دارای آپشنهای استانداردی اعم از رادار، دوربین عقب، کروز کنترل، نمایشگر ۷ اینچ، سیستم صوتی و سابووفر JBL هستند. با این حال نوع C. با کمی تفاوت در ظاهر، شارژر بیسیم، تودوزی و فرمان تمام چرم مشکیرنگ در اختیار خواهد داشت و نوع فول، با ظاهر تیپ C. دارای سانروف و فناوری پارک دوبل خودکار (Auto Park) خواهد بود.
پریوس در حال حاضر بالاترین میزان گارانتی یک خودرو در ایران را به همراه دارد که شامل ۵ سال یا ۱۵۰ هزار کیلومتر است و برای شارژر و باتریهای آن ۷ سال یا ۲۰۰ هزار کیلومتر خواهد بود.
رقبا
در بازار جهانی، حالا انبوهی از خودروهای هیبریدی قابل خرید هستند که شورولت ولت و فورد C-max رقیبان اصلی پریوس بهحساب میآیند و البته به دلایل مختلف از جمله تولید در ایالات متحده، در کشورمان حضور ندارند. در ردهبندی بهترین خودروهای هیبریدی دنیا هم شورولت ولت با قیمت ۳۴ تا ۳۸ هزار دلار بالاترین امتیاز و بیشترین رضایتمندی مشتریان را به همراه داشته است ومدل پریوس واردشده به ایران، با قیمتی ۲۵ تا ۳۰ هزاردلاری در رده دوم یا سوم (بعد از پریوس پرایم که هنوز وارد ایران نشده و ۲۸ تا ۳۵ هزاردلار است) قرار دارد. مدلی از پریوس که هماکنون با آپشنهای مشخصشده توسط واردکنندهی رسمی در نمایندگی ایران با کد C. نامگذاری شده است، در بازار آمریکا ۳۰ تا ۳۱ هزار دلار قیمت دارد.