کاترین اشتون مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با کارن وان هیپل مقام پیشین وزارت امورخارجه انگلیس و مدیر اندیشکده روسی، در پاسخ به سوالی درباره تجربه‌اش از مذاکرات هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی اظهار داشت: مذاکرات بسیار سخت و شدید بود. شش کشور مذاکره می‌کردند. من ابتدا این مذاکرات را زمانی که (محمود) احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور بود شروع کردم که روندی کاملا متفاوت بود. آن زمان برای برگزاری جلسات در سرتاسر دنیا سرگردان بودیم، اما در دوره حسن روحانی، جلسات ما در ژنو و وین برگزار می‌شد که بسیار راحت‌تر شد، بنابراین توانستیم تمرکز خود را روی حل موضوعات بگذاریم.
اشتون افزود: توافق اولیه در نوامبر سال 2013 در ژنو از طریق مذاکرات بسیار شدید و سخت طی چندین دوره حاصل شد که یک پیشرفت قابل‌توجه بود. بود. خاطرم می‌آید در آن دوران اصلاً نمی‌خوابیدم و در نهایت ساعت 5 صبح توافق را علنی کردیم.
وی در ادامه اظهار داشت: خاطره من از این مذاکرات، گفت‌وگوهای طولانی، هماهنگی میان مواضع گروه 1+5 است که هرکدام دیدگاه‌های مختلف و انتظارات متفاوتی از توافق داشتند. می‌بایست آن‌ها را در یک مکان جمع می‌کردیم. باید مواضع را یکسان می‌کردیم طرف ایرانی بتواند درباره دست‌یابی به توافق نهایی اعتماد کند. بنابراین، مهم بود که تمام طرف‌ها در پایان موضعی واحد داشته باشند. همین مسئله زمان زیادی را از ما گرفت.
مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین گفت: یکی دیگر از مشکلات در مذاکرات این بود که سایر طرف‌ها زمان زیادی را برای گفت‌وگوهای غیر مرتبط با موضوع هسته‌ای صرف می‌کردند. در میانه راه بحران اوکراین و روسیه پیش آمد و اگرچه ما از طرف اروپا و آمریکا به‌شدت نگران اقدام روسیه بودیم و این کشور را به دلیل فعالیت‌هایش تحریم می‌کردیم، در مذاکرات هسته‌ای با ایران طبق روال عادی کار می‌کردیم، زیرا همه به این نتیجه رسیده بودیم که یک دلیل مشترک داریم و بایستی آن را به سرانجام برسانیم.
اشتون در ادامه ابراز تاسف کرد که اعضاء دائم شورای امنیت سازمان ملل به علاوه آلمان، پس از دست‌یابی به توافق هسته‌ای ایران هیچ اقدام مثبتی را انجام نداده‌است.
وی تصریح کرد: امیدوار بودم روش همکاری این گروه به‌عنوان یک الگو برای حل سایر مشکلات بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد، چراکه بسیار موفقیت‌آمیز بود.
وی که در سال‌های 2009 تا 2014 مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود، در پاسخ به سوالی درباره آینده برجام گفت: این توافق مبتنی بر پایبندی تمام طرف‌ها به آن است. ایرانی‌ها به‌طور صد درصد به تعهدات‌شان در توافق عمل می‌کنند. این خود از اهمیت زیادی برخوردار است چراکه در بسیاری از توافق‌ها شاهد پایبندی صددرصدی نیستیم.
اشتون بیان کرد: اکنون با شرایطی مواجهیم که مهم‌ترین طرف این توافق تصمیم گرفته که از آن خارج شود و کار را برای دیگران، برای ادامه توافق دشوار کرده است. تاثیرات این اقدام نیز حائز اهمیت است، نه تنها برای توافق بلکه برای سال‌هایی که روی توافق کار شد و همکاری اتفاق افتاد. وقتی شما نیاز دارید که دیگران با شما همکاری کنند باید بدانند که این، به چیزی منتج خواهد شد که باید به آن پایبند بمانید.
وی خاطر نشان کرد: بنابراین، من نه‌تنها نگران این توافق هستم، بلکه نگرانم چگونه می‌توانیم اقدامات دیپلماتیک و فعالیت‌های مشترک خود را در آینده گسترش دهیم.
ایم مقام ارشد اروپایی اظهار داشت: یکی از اصلی‌ترین استدلال‌هایی که در مخالفت با توافق مطرح می‌شد این بود که چرا تنها به موضوع هسته‌ای محدود شده است. دلیلش این بود که سازمان ملل به این گروه خاص از کشورها این مسئولیت را محول کرد که به این موضوع رسیدگی کنند و من امیدوار بودم که به توافق دست یابیم، توافقی که بر مبنای آن، سایر مسائل مورد نگرانی نیز حل شود. اما ما هرگز رو به جلو حرکت نکردیم و این مایه شرمساری است.
