جهنم، واژه‌ای است که با شنیدنش تصویر آتش و آه و فریاد در ذهن نقش می‌بندد و از آن بعنوان بدترین مکان‌ها ذکر شده است.
جایی برای مجازات افراد گنهکار که می‌گویند عذابشان پایان ناپذیر است و در صورت اتمام عذاب مجددا مجازات می‌شوند.
در برخی از آیات و روایات نیز از عذاب روحی جهنمیان سخن به میان آمده است که امروز قصد داریم به معرفی این عذاب‌های روحی جهنمیان و غم جاوید دوزخیان بپردازیم، پس پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را از دست ندهید.
معرفی جهنم
بر اساس باور‌های اسلامی، به دوزخ ، جهنم گفته می‌شود. جهنم هفت طبقه دارد و هر چه پایین‌تر، جای افراد بدتر. عذاب‌های دوزخ هم روحی هستند هم جسمی. برخی جهنمیان همیشه در آنجا می‌مانند و برخی دیگر پس از مدتی بخشوده می‌شوند و به بهشت می‌روند.
تنها راه خلاصی از جهنم یا پایان کیفر مقرر است یا شفاعت شفیعان.
گناهان برخی کسان چنان سنگین است که در آن جاودانه می‌شوند.
جهنم جای عمل نیست و بنابر این نمی‌توان در آنجا با عمل صالح خویش را از عذاب رهانید.
امام جعفر صادق (ع) در مورد جهنم چنین می‌گوید:
آتش دنیا یک بخش از ۷۰ بخش آتش جهنم است، آتش جهنم ۷۰ بار با آب خاموش شده سپس شعله‌ور گردیده تا به آتش دنیا تبدیل گشته است و اگر چنین نبود هیچ انسانی طاقت تحمل آتش را نداشت!
در روایت دیگری از امام علی نام طبقات و در‌های جهنم چنین ذکر شده است:
هاویه
سعیر
جحیم
سقر
حطمه
لظی
جهنم
غم جاوید دوزخیان
یکی از ویژگی‌های قیامت، جاوید و پایدار بودن نعمت‌ها و نقمت ها، شادی‌ها و غم هاست. در این مورد قرآن کریم دوتصویر از وضعیت روحی بهشتیان و دوزخیان ارائه داده است؛ آنجا که سخن از دوزخیان است می‌فرماید:
کلَّما أَرادُوا أَنْ یخْرُجُوا مِنْها مِنْ غَمٍّ أُعِیدُوا فِیها وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِیقِ
هرگاه بخواهند از دوزخ و غم و اندو‌های آن خارج شوند، آنها را به آن بازمی گردانند و به آنان گفته می‌شود: بچشید عذاب سوزان را.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
مَا مِنْ هَمٍّ إِلَّا وَ لَهُ فَرَجٌ إِلَّا هَمُّ أَهْلِ النَّار
هر غصّه ای، فرج و گشایشی دارد الّا غم و غصّه اهل آتش که پایان ندارد.
برخلاف اهل بهشت که غم و رنجی ندارند و از نعمت‌های بهشتی بهره‌مند هستند و به عنوان سپاس از خداوند که آنها را در باغ‌های جاویدان بهشت وارد کرده، می‌گویند:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ
حمد و ستایش برای خداوندی است که اندوه را از ما بر طرف ساخت.
آنها از این موهبت عظیمی که نصیبشان شده و تمام عوامل غم و اندوه به برکت لطف الهی از محیط زندگانیشان دور گشته و آسمان روحشان از لکه‌های ابر‌های تاریک اندوه دنیا و آخرت، پاک شده، خداوند را حمد و ستایش می‌کنند.
معرفی ۸ عذاب روحی جهنمیان!
در قرآن کریم عذاب‌های روحی دوزخیان در آیات متعدد و به مناسبت‌های مختلف بیان شده است که در زیر به عنوان نمونه به برخی از آنها اشاره می‌شود:
۱. از چشم خدا افتادن و محروم شدن از ارتباط با پروردگار: «قَالَ اخْسَۆُوا فِیهَا وَلَا تُکَلِّمُونِ»؛
(خداوند گوید) ذلیلانه در آنجا ساکت و دور گردید و هرگز با من سخن نگویید».
۲. دوری از رحمت خدا: «وَقِیلَ الْیَوْمَ نَنسَاکُمْ کَمَا نَسِیتُمْ لِقَاء یَوْمِکُمْ هَذَا وَمَأْوَاکُمْ النَّارُ وَمَا لَکُم مِّن نَّاصِرِینَ»؛ و (به آنها) گفته مى شود: امروز شما را فراموش مى کنیم (در میان عذاب رها مى کنیم) چنان که شما دیدار امروزتان را (در دنیا) فراموش کردید، و جایگاه شما آتش است و شما را هرگز یارى کنندگانى نیست.
۳. مشاهده نعمت‌هایی که به دوستان و آشنایانشان در بهشت داده می‌شود: «وَنَادَى أَصْحَابُ النَّارِ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَنْ أَفِیضُواْ عَلَیْنَا مِنَ الْمَاء أَوْ مِمَّا رَزَقَکُمُ اللّهُ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ حَرَّمَهُمَا عَلَى الْکَافِرِینَ»؛ و اهل آتش بهشتیان را ندا کنند که از آب یا از آنچه خدا شما را روزى کرده بر ما فرو ریزید. گویند: همانا خداوند این دو را بر کافران حرام نموده است.
۴. گفتگو‌های دلخراش و جانکاهی که میان بهشتیان و دوزخیان رد و بدل می‌شود، و روح دوزخیان را سخت آزار می‌دهد: «وَنَادَى أَصْحَابُ الْجَنَّةِ أَصْحَابَ النَّارِ أَن قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقًّا فَهَلْ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقًّا قَالُواْ نَعَمْ فَأَذَّنَ مُۆَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَن لَّعْنَةُ اللّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ»؛ و بهشتیان دوزخیان را ندا مى دهند که ما آنچه را پروردگارمان به ما وعده داده بود، درست و ثابت یافتیم، آیا شما نیز آنچه را پروردگارتان وعده داده بود حق و ثابت یافتید؟ گویند: آرى! پس آوازدهنده‌اى در میان آنان آواز مى دهد که لعنت خداوند بر ستمکاران باد.
۵. حسرت: «.. کَذَلِکَ یُرِیهِمُ اللّهُ أَعْمَالَهُمْ حَسَرَاتٍ عَلَیْهِمْ وَمَا هُم بِخَارِجِینَ مِنَ النَّارِ».
این چنین خداوند عمل هاى (دنیوى) آنها را مایه حسرتى به آنها ارائه مى دهد، و آنها هرگز از آتش بیرون آمدنى نیستند.
«وَیَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنِی اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا»؛ و (به یاد آر) روزى که ستمگر پشت دست هاى خود را به دندان مى گزد، مى گوید: اى کاش همراه پیامبر راهى را (به سوى خدا) پیش می گرفتم.
بیشتر بخوانید: با این ذکر در میان بال‌های فرشتگان از آتش جهنم در امان باشید!
۶. تحقیر و ذلت و خواری: «ذُقْ إِنَّکَ أَنتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ»؛ (و بگویید) بچش که حقّا تو همان قدرتمند گرامى هستى
«یُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَیَخْلُدْ فِیهِ مُهَانًا»؛ (و به لحاظ تقارن گناهان اعتقادى و عملى وى) عذاب او در روز قیامت دو برابر شود و در آن عذاب همیشه به خوارى بماند.
۷. پایان ناپذیری جهنم و عذاب: «وَنَادَوْا یَا مَالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنَا رَبُّکَ قَالَ إِنَّکُم مَّاکِثُونَ»؛ آنها ندا در مى دهند: اى مالک (جهنم، بگو) پروردگارت ما را بمیراند و نابود سازد! گوید: بى تردید شما (در این جا) ماندگارید.
۸. راه فرار نداشتن از جهنم: «کُلَّمَا أَرَادُوا أَن یَخْرُجُوا مِنْهَا مِنْ غَمٍّ أُعِیدُوا فِیهَا وَذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِیقِ»؛ هر گاه اراده کنند که از (شدت) غصه از آنجا بیرون آیند (به اجبار) در آن بازگردانده مى شوند و (گفته مى شود) بچشید عذاب سوزنده را؛ و ...
