متاتارسالژی یا درد زیرپنجه پا به وضعیتی گفته می‌شود که در آن برجستگی زیر پا دردناک و ملتهب می‌شود. ممکن است زمانی به این حالت دچار شوید که اقدام به فعالیت‌هایی مانند دویدن یا پریدن کرده‌اید. عوامل دیگری نیز باعث بروز این شرایط می‌شوند، از جمله ناهنجاری‌های پا و پوشیدن کفش‌هایی که بیش از حد تنگ و یا خیلی گشاد هستند.
اگرچه این بیماری جدی نیست، اما متاتارسالژی می‌تواند شما را از انجام کارهایتان بازدارد. خوشبختانه درمان‌های خانگی مانند یخ و استراحت اغلب می‌توانند علائم این بیماری را از بین ببرند. استفاده از کفش‌های مناسب با کفی‌های طبی و ضد ضربه نیز می‌توانند به پیشگیری یا کاهش مشکلات مرتبط با متاتارسالژی کمک کنند.
علائم متاتارسالژی عبارتند از:
درد شدید یا سوزش در کف پا، درست در پشت انگشتان پا
وخیم‌تر شدن درد در زمان ایستادن، دویدن، خم کردن پا و یا راه رفتن (به خصوص اگر پابرهنه بر روی سطح سفت راه بروید)
درد شدید یا کشنده، بی حسی یا سوزش در انگشتان پا
احساس وجود سنگ ریزه در کفش
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
تمام بیماری‌های مرتبط با پا، نیاز به مراقبت‌های پزشکی ندارند. گاهی اوقات درد پا ناشی از یک روز کاری طولانی است. اما توصیه می‌شود اگر بیش از چند روز درد داشتید، به پزشک مراجعه کنید.
علت درد کف پا
گاهی اوقات یک عامل بتنهایی می‌تواند به متاتارسالژی منجر شود. در بیشتر موارد، چندین عامل باعث بروز این حالت خواهند شد. عواملی مانند:
تمرین یا فعالیت شدید. ورزشکاران یا افراد دونده عمدتا به این دلیل که جلوی پای آن‌ها در زمان دویدن، نیروی قابل توجهی را جذب می‌کند، بیشتر در معرض ابتلا به متاتارسالژی قرار دارند. به طور کلی افرادی که ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند، به ویژه اگر کفش مناسبی نداشته باشند، در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند.
شکل خاص پا. قوس و گودی زیاد کف پا باعث ایجاد فشار بر روی کف پا می‌شود. همچنین اگر انگشت دوم پا بلندتر از شست پا باشد، این حالت نیز باعث بروز فشار بر روی کف پا می‌شود.
ناهنجاری‌های پا. پوشیدن کفش‌های تنگ یا کفش‌های پاشنه بلند می‌توانند باعث تغییر شکل پای شما شوند. شست کژی (خمیدگی قلاب مانند شست پا به سمت پایین)، تورم و پینه شست پا می‌توانند باعث ایجاد متاتارسالژی شوند.
اضافه وزن. از آنجایی که در زمان حرکت، بیشتر وزن بدن به قسمت جلوی پا منتقل می‌شود، در نتیجه اضافه وزن می‌تواند فشار بیشتری را بر روی کف پا وارد کند. کاهش وزن ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
کفش نامناسب. پوشیدن کفش پاشنه بلند که باعث انتقال وزن اضافی به جلوی پا می‌شود، یکی از شایع‌ترین عوامل ایجاد متاتارسالژی در زنان است. کفش‌هایی که در قسمت پنجه باریک هستند یا کفش‌های ورزشی که لایه محافظتی ندارند نیز می‌توانند باعث بروز مشکل شوند.
شکستگی تنشی استخوان. ترک‌های کوچک در کف پا یا استخوان‌های پا می‌توانند باعث بروز درد شده و بر نحوه راه رفتن شما تاثیر گذارند.
نورما مورتون. این بیماری یک نوع تومور غیر سرطانی بوده که باعث ضخیم شدن اعصاب کف پا می‌شود. این بیماری علائمی شبیه به متاتارسالژی داشته و می‌تواند علت درد کف پا باشد.
تقریبا هر کسی می‌تواند به متاتارسالژی مبتلا شود، اما شرایط زیر احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند:
شرکت در ورزش‌هایی که شامل دویدن و پریدن هستند
پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند یا کفش‌های استوک دار (میخ دار)
اضافه وزن یا چاقی
وجود دیگر مشکلات پا، از جمله شست کژی و ایجاد پینه در قسمت کف پا
آرتریت التهابی مانند روماتیسم مفصلی یا نقرس
عوارض جانبی
اگر متاتارسالژی درمان نشود، می‌تواند به بروز درد در دیگر قسمت‌های بدن منجر شود، مانند کمر یا ران.
تشخیص متاتارسالژی
بسیاری از بیماری‌های پا، علائمی مشابه با متاتارسالژی دارند. پزشک برای تشخیص منبع درد، پای شما را در حالت نشسته و ایستاده معاینه کرده و از شما درباره شیوه زندگی و میزان فعالیت‌تان سوال خواهد کرد. همچنین برای تشخیص شکستگی یا ترک خوردگی، پزشک برای شما عکس برداری با اشعه ایکس را تجویز خواهد کرد.
پس از مشخص شدن علت درد کف پا، اقدامات محافظه کارانه مانند استراحت، عوض کردن کفش و یا استفاده از پد متاتارس می‌توانند به تسکین علائم درد کف پا کمک کنند. در موارد نادری که اقدامات محافظه کارانه، درد شما را تسکین ندهند و متاتارسالژی با شرایطی مانند شست کژی همراه شود، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
شیوه زندگی و درمان‌های خانگی
برای کمک به کاهش درد متاتارسالژی، توصیه‌های زیر را در نظر داشته باشید:
استراحت. سعی کنید به پای خود فشار وارد نکنید. پس از ایستادن یا راه رفتن، پای خود را برای مدتی بالا نگه دارید. برای مدتی از انجام ورزش‌های سنگین خودداری کنید. می‌توانید شنا یا دوچرخه سواری را امتحان کنید.
گذاشتن یخ در قسمت آسیب دیده. چند بار در روز و به مدت تقریبا ۲۰ دقیقه می‌توانید در قسمت آسیب دیده یخ بگذارید. برای محافظت از پوست خود، یخ‌ها را در یک حوله نازک قرار دهید.
استفاده از مسکن. می‌توانید از ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم یا آسپرین برای کاهش درد و التهاب استفاده کنید.
پوشیدن کفش مناسب. از پوشیدن کفش‌های تنگ و یا گشاد اجتناب کنید. همچنین سعی کنید از پوشیدن کفش پاشنه بلند نیز خودداری کنید. در زمان ورزش، کفش مناسب بپوشید.
استفاده از پد‌های متاتارس. از این پد‌ها برای کاهش فشار وارد شده به منطقه آسیب دیده استفاده می‌کنند.
محافظ قوس پا. اگر کفی‌های طبی به شما کمک نکردند، ممکن است پزشک برای کاهش فشار بر روی استخوان‌های کف پا و بهبود عملکرد پا، محافظ‌های قوس پا را پیشنهاد کند.
