عربستان می‌تواند خلاء نفت ایران را جبران کند؟

خبرگزاری رویترز به نقل از تحلیلگران و کارشناسان گزارش داد که روی کاغذ عربستان می‌تواند خلاء نفت ایران را جبران کند اما این مساله در عمل دشوار است و باعث تنگنای نفتی خواهد شد.

براساس این گزارش، یک مقام وزارت خارجه آمریکا در ماه جاری گفت: هدف ما افزایش فشار به حکومت ایران برای کاهش صادرات و فروش نفت این کشور است. 

برایان هوک قائم مقام وزارت خارجه آمریکا دوم جولای گفته بود: ما تلاش می‌کنیم تا تداخل در بازارهای جهانی را به حداقل برسانیم و مطمئن هستیم که ظرفیت کافی برای تولید نفت در بازار وجود دارد. 

وی تاکید کرد که آمریکا قصد ندارد هیچ معافیت یا مجوز خاصی در زمینه صادرات نفت ایران در نظر بگیرد چرا که فکر می‌کنیم اعمال فشار برای دستیابی به اهداف و منافع ملی آمریکا بسیار حیاتی است.

ابن گزارش افزود؛ اما اگر واشنگتن در کاهش صادرات نفت ایران به صفر موفق شود در همین راستا عربستان سعودی باید تولید خود را تا سطح غیرمنتظره‌ای افزایش دهد تا خلا ناشی از نبود نفت ایران در بازار جبران شود. 

رویترز در ادامه نوشت؛ این روند ممکن است بازارهای جهانی را در تنگنای شدیدی قرار دهد که از زمان بحران نفتی 1973/74 و 1979/80 تا امروز سابقه نداشته است و نتیجه آن فشار زیاد بر روی قیمتها است. 

 

این کزارش در ادامه می‌گوید، با فرض اینکه هدف آمریکا فقط نفت خام ایران باشد نه میعانات گازی، بازار از ماه نوامبر به حداقل دو میلیون بشکه نفت جدید در روز نیاز دارد.

سوال اینجاست که این نفت از کجا خواهد آمد؟ 

سازمان بین المللی انرژی در آخرین گزارش خود عنوان کرد که اعضای اوپک 3.4 میلیون بشکه ظرفیت مازاد دارند درحالیکه کشورهای غیر اوپک حدود 330 هزار بشکه ظرفیت مازاد در اختیار دارند. از میان اعضای اوپک عربستان دو سوم این ظرفیت یعنی 2.2 میلیون بشکه را در اختیار دارد و بقیه آن متعلق به عراق، امارات و کویت است.

براساس گزارش سازمان بین المللی انرژی، مشخص است که عربستان بیشتر بار ناشی از خلا نفت ایران در بازار را مجبور است جبران کند. 

این خبرگزاری انگلیسی اضافه کرد؛ عربستان باید تولید و صادرات روزانه خود را یک میلیون بشکه افزایش بدهد تا نبود نفت ایران جبران شود.

اما این مقدار افی نیست چرا که بعضی از کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک در برابر افزایش تولید مقاومت می‌کنند و علاوه بر این باید به دیگر دلایل احتمالی کاهش تولید نفت مانند بحران در لیبی و ونزوئلا نیز توجه کرد که کسری نفت بازار را تشدید می‌کند. 

رویترز افزود: روی کاغذ در عربستان و دیگر کشورها ظرفیت کافی برای جبران کسری بازار وجود دارد اما در عمل به خاطر دیگر احتمالات غیرقابل پیشبینی، بازار احتمالا با یک میلیون بشکه کسری مواجه خواهد شد. 

 

 برخی تحلیلگران می‌گویند که در عمل بازار ممکن است با تنگنا مواجه شود چرا که تحریمها به طور اساسی و در سطح جهانی ظرفیتهای بازار را تحلیل خواهد برد.

این تحلیلها در شرایطی است که مقامات ایران از جمله حسن روحانی رئیس جمهوری و بیژن زنگنه وزیر نفت ایران تاکید کرده‌اند که نمیتوانند جلوی صادرات نفت ایران را بگیرند. زنگنه اخیرا تاکید کرده بود که ایران با یافتن مشتریهای جدید نفت خود را صادر خواهد کرد.

روحانی نیز اخیرا در سفر به سوئیس با تهدید آمریکا درباره صادرات نفت ایران گفته بود که «آمریکایی ها مدعی شده اند که می خواهند به طور کامل جلوی صادرات نفت ایران را بگیرند. آنها معنی این حرف را نمی فهمند، چرا که این اصلا معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و آن وقت نفت منطقه صادر شود. اگر شما توانستید این کار را بکنید تا نتیجه اش را ببینید.»

کارشناسان و تحلیلگران این اظهارات روحانی را به تهدیدی برای بستن تنگه هرمز تعبیر کرده‌اند.

پایگاه خبری بلومبرگ نیز روز گذشته در گزارشی درباره افزایش قیمت بنزین در آمریکا نوشت؛ اوپک بهانه خوبی در داخل آمریکا به عنوان معرفی عامل بالا رفتن قیمت بنزین در آمریکاست اما اقدام اوپک در افزایش تولید نمی‌تواند برای مدت طولانی قیمت نفت را پایین نگه دارد. تنها راه‌حل حقیقی برای پایین آوردن حامل‌های انرژی به خصوص بنزین در آمریکا تغییر سیاست این کشور در قبال ایران است.

این گزارش افزود، متأسفانه به نظر نمی‌رسد آمریکا برنامه‌ای برای تغییر سیاست در قبال ایران داشته باشد بنابر این قیمت نفت با روند افزایشی خود ادامه خواهد داشت. طی یکسال گذشته قیمت نفت حدود 50 درصد افزایش یافته و هفته گذشته رقم 80 دلار در هر بشکه را لمس کرد. چرا که کارگزاران نفتی و سرمایه‌گذاران بر این باورند که ظرفیت جهان برای افزایش تولید و جبران کسری عرضه محدود بوده و به شدت در حال کاهش است.