سال های اخیر با ورود بی رویه انواع لاک ناخن در طرح ها و رنگ های جذاب در بازار، اگر چه استفاده از این آرایش برای برخی به یک رفتار عادی بدل شده اما آسیب های زیادی را نیز متوجه زنان و دختران کرده است. از جمله این آسیب ها، عوارض شیمیایی است که لاک ها بر بدن و ناخن ها باقی می گذارد، همچنین چشم و هم چشمی در استفاده بیشتر از انواع لاک ناخن و عادت کردن زنان به استفاده از آن تحت هر شرایط و در هر مکانی است. در این بین خطرناک ترین آسیبی که متوجه آنان شده این است که برخی از زنان و دختران به دلیل علاقه زیاد به لاک زدن، نماز را کنار می گذارند. امر واجبی که سعادت دنیا و آخرت افراد به آن وابسته است.
پیامبر اکرم (صلوات الله علیه) فرمودند: مثل نماز مانند مثل ستون خیمه است ، هرگاه ستون ثابت باشد طناب ها و میخ ها و پرده ها ثابت و سودمند خواهند بود و هرگاه ستون را بکشند و در هم فرو ریزد، نه میخ نافع است و نه ریسمان سودی دارد و نه پرده ای اثری خواهد داشت .(من لایحضره الفقیه ، ج ۱، شماره ۶۳۹)
حدیث فوق و احادیث بسیار زیاد دیگر در اهمیت نماز، گویای اهمیت این واجب الهی است، لذا کنار گذاشتن نماز آن هم بخاطر امری مانند لاک زدن، بسیار عجیب و نگران کننده به نظر می رسد.
بین لاک ناخن و نماز کدام را انتخاب می کنید؟
بعضی ها می گویند من هم لاک را دوست دارم هم نماز را. برخی از کسانی که از لاک ناخن استفاده می کنند اتفاقاً زنان با عقیده و محجوبی هستند که به انجام واجبات مخصوصاً نماز مقید هستند و همین آن ها را دچار تردید در انتخاب بین نماز و لاک کرده است.
در پاسخ به این سؤال باید گفت اساساً کنار هم قرار دادن نماز خواندن و لاک زدن اشتباه است و از خدعه های شیطان است. برای مثال اگر همسر یک زن به او بگوید من هم تورا دوست دارم هم بستنی را، آیا او را به خاطر این گفته اش سرزنش نمی کنیم؟ آیا مرد با این مقایسه، به همسر خود محبت کرده است؟ آیا احترام او را حفظ کرده است؟ چرا لاک زدن را با نماز خواندن هم عرض کرده ایم که بگوییم من هم نماز خواندن را دوست دارم هم لاک زدن را؟ نماز دارای روح است، روحی که در آخرت بر ما عرضه می شود و یک واجب الهی است که از آن مورد حساب قرار می گیریم لذا کنار هم قرار گرفتن آن با چیزی مثل لاک فقط ذهن ما را دچار انحراف می کند.
اگر کمی در مورد جایگاه نماز در ذهن خود تجدید نظر کنیم، آنگاه نیاز نیست از بین نماز و لاک یکی را انتخاب کنیم، کافی است اولویت انجام امر الهی را در نظر بگیریم و سپس در مواقع خاص و بعد از وضو و غسل از لاک استفاده کنیم.
در اینجا برای برطرف شدن برخی سؤالات رایج در خصوص استفاده از لاک ناخن و نماز به بررسی آن ها می پردازیم، سؤالاتی مانند:
آیا نماز خواندن با لاک اشکال دارد و نماز را باطل می کند؟
برخی گمان می کنند چون لاک ناخن برای وضو و غسل اشکال دارد پس کلا نماز هم نمی شود با آن خواند. اما باید گفت لاک زدن فی نفسه هیچ اشکالی ندارد، بلکه فقط برای وضو و غسل از آن جهت که مانعی برای رسیدن آب به پوست می شود، شرعاً اشکال دارد. وگرنه موقع نماز خواندن نه تنها اشکالی ندارد بلکه جزو زینت حساب می شود. درست مانند آرایش فی نفسه هیچ اشکالی ندارد، بلکه حتی از نظر دین در مواقع خاص، بسیار هم مورد سفارش قرار گرفته است.
در هنگام نماز، آرایش کردن و پوشیدن لباس های تمیز و انداختن گردنبند طلا و حنا کردن دستان، در صورتی که نامحرم نبیند، مستحب است. فقط باید دقت کرد که آرایش مانع سجده نباشد.
نماز خواندن با صورت آرایش کرده با مواد مصنوعی جدید، اشکال ندارد؛ اما استحباب آن ثابت نشده است. فقط باید طوری باشد که مانع سجده کردن نشود. ( استفتاء از دفتر آیت الله خامنه ای در قم)
در روایتی از امام صادق (ع) آمده: شایسته نیست زن بدون زینت، مثل گردنبند، نماز بخواند یا دست او بی خضاب و حنا باشد. (وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳۳۵، ابواب لباس المصلی، باب ۵۸، ح ۲)
بنابراین اگر کسی بعد از وضو و یا غسل لاک بزند، مادامی که بر طهارت باقی باشد، می تواند نماز بخواند و نماز خواندن با لاک در این صورت اشکال ندارد.
همچنین شرط دیگری که در استفاده از لاک هنگام نماز باید رعایت شود این است که جلوی نامحرم نباشد. یعنی اگر در جایی نماز می خوانید که ممکن است نامحرمی نگاهش به دستان لاک زده ی شما بیفتد، استفاده از آن اشکال دارد.
آیا می شود با ناخن لاک زده وضو انجام داد؟
در اینجا به بیان برخی احکام رایج در زمینه لاک ناخن می پردازیم، امید که بانوانی که به نماز خواندن علاقه دارند، با رعایت این احکام، نماز صحیحی را بجای آورند.
شرط سیزدهم وضو در رساله مراجع این است که: در اعضای وضو مانعی در رسیدن آب نباشد و می فرمایند: اگر شخص می داند چیزی به اعضای وضو چسبیده، ولی شک دارد که از رسیدن آب جلوگیری می کند یا نه، باید آن را بر طرف کند یا آب را به زیر آن برساند. پس لاک زده شده به دست هم باید برطرف شود. (رساله سیزده مرجع، دفتر انتشارات اسلامی، مسئله ۲۹۰)
نماز خواندن با لاک اشکالی ندارد ولی لاک زدن برای وضو و غسل اشکال دارد؛ زیرا یکى از شرایط وضو و غسل این است که در اعضا مانعى از رسیدن آب نباشد. (توضیح المسائل مراجع، ج ۱، ص ۱۸۷، بعد از مسئله ۲۸۹ (شرط سیزدهم))
با لاک انگشتان پا چگونه وضو بگیریم؟
در مورد انگشتان پا از آنجا که فقط مسح پا در ناحیه خاصی باید انجام گیرد، همه ی مراجع نظرشان این است که اگر فقط یک انگست بدون لاک باشد می توان وضو گرفت و مسح پا را از روی همان انگشت انجام داد. برخی از فتاوا به شرح زیر است:
اگر یکی از انگشتان بدون لاک باشد، اشکال ندارد.( آیت الله خامنه ای)
اگر فاصله بین ناخن ها به حدی باشد که بشود مسح را انجام داد اشکال ندارد.( آیت الله سیستانی)
اگر یکی از ناخن های پا (غیر از ناخن انگشت کوچک) تمیز باشد وضو اشکال ندارد. (آیت الله مکارم شیرازی)
وجود لاک بر روی ناخن های دست، مانع از رسیدن آب است و وضو را باطل می کند. ولی در مسح پاها، اگر یکی از انگشت ها لاک نخورده باشد و از روی آن تا برآمدگی روی پا را مسح کند، وضو صحیح است. (توضیح المسائل مراجع , ج ۱, شرط سیزدهم، ص ۱۶۹)
آیا می توان با لاک ناخن دست یا پا غسل انجام داد؟
لازم به ذکر است که همین لاک انگشتان پا برای غسل اشکال دارد، یعنی از آنجا که هنگام غسل آب باید به تمام نقاط بدن برسد، لذا باید کاملاً لاک را برطرف کرد.
طبق نظر همه مراجع: چیزی را که مانع رسیدن آب به بدن است، باید برطرفش کرد و اگر پیش از آنکه مانع برطرف شود غسل کند، غسل او باطل است. (رساله سیزده مرجع، مسئله۳۷۷)
اگه یه کم از براق کننده ناخن روی ناخنمان [کنارپوستمان] باشد و خودمان متوجه نشویم و بعد از غسل متوجه بشویم چه حکمی دارد
اگر مقلد آیت الله مکارم شیرازی هستید، چنانچه کمتر از نصف عدس است غسل شما صحیح است ولی چنانچه بیشتر از نصف عدس است یا مقلد دیگر مراجع عظام تقلید هستید چنانچه مانع از رسیدن آب به اعضای غسل می شده و آن را برطرف نکرده باشید غسل شما باطل است و باید نمازهایی را که در این حالت خوانده اید قضا نمایید.
اگر از قبل می دانستید که مانع در اعضای وضو وجود دارد و در هنگام وضو تفحص نکرده باشید باید بعد از برطرف کردن مانع دوباره وضو گرفته و نماز بخوانید و نمازهایی را که در این حالت خوانده اید باید قضا کنید.
فرق بین لاک و حنا چیست؟ چرا با حنا می شود نماز خواند اما با لاک نمی شود؟
فرق لاک و حنا، در داشتن جرم و نداشتن جرم است. لاک جرم دارد و مانع از رسیدن آب به اعضای وضو و غسل می گردد ولی حنا جرم ندارد و فقط رنگدانه هایی است که وارد ملکول های پوستی و خارجی بدن شده و رنگ آنها را تغییر می دهد و در واقع جرمی ایجاد نمی کند و مانع از رسیدن آب به اعضای بدن نمی باشد.
اگر بر ناخنها یا رو و کف دستها رنگ حنا یا مانند آن باشد برای وضو و غسل اشکالی ایجاد نمیکند، چون رنگ حنا مانع رسیدن آب نیست و این حکم فقط برای حنا نیست، بلکه هر رنگی که چنین باشد، همین حکم را دارد. برای مسح اگر روی یکی از انگشتان پا لاک یا مانع دیگری نباشد، وضو صحیح است.
امید است بانوان مسلمان و معتقد با رعایت احکام فوق و تعهد به انجام امر الهی نماز، در استفاده از لاک ناخن جانب تعادل را رعایت نمایند.