دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، در پی خروج از توافق هستهای موسوم به برجام به کشورهای دیگر بین ۹۰ تا ۱۸۰ روز برای اجرای تحریمهای ایران فرصت داد موعد اعمال تحریمهای نفتی چهارم نوامبر برابر با ۱۳ آبان است.
پیش از این آمریکا هیاتی به ریاست 'کریستوفر ای. فورد' دستیار وزیر خارجه در امور امنیت بین الملل و خلع سلاح این کشور را به کره جنوبی و ژاپن اعزام کرده بود تا این دو کشور را به نخریدن نفت ایران تشویق کند.
همزمان با حضور این هیات در کره جنوبی و ژاپن بود که مقامات این دو کشور اعلام کردند همچنان مایل به خرید نفت از ایران هستند و در این زمینه با آمریکا در حال مذاکره هستند.
اما آمریکا به این اقدامات راضی نشد و هیاتی را به چین و هند هم اعزام کرد تا از مقامات این دو کشور نیز بخواهد به طور کامل خرید نفت ایران را متوقف کنند این موضوع یکی از دستور کارهای سفر «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد به هند بود که به عنوان دومین خریدار بزرگ نفت ایران شناخته میشود.
اما چین بی توجه به این اقدامات روابط اقتصادی خود را با ایران همچنان حفظ کرده و بر ادامه آن نیز تاکید دارد مقامات چین اعم از وزارت امور خارجه یا وزارت بازرگانی این کشور تا کنون بارها بر ادامه و حتی تقویت روایط اقتصادی با ایران تاکید کرده اند.
حجم مبادلات تجاری دو کشور ایران و چین در سال ۲۰۱۷ حدود ۳۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بود که به نسبت سال ۲۰۱۶ حدود ۱۹.۳ درصد رشد داشته است.
حجم روابط اقتصادی دو کشور در ۴ ماهه نخست امسال هم ۱۳.۲ میلیارد دلار بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۹.۳ درصد افزایش یافته است این افزایش حجم مبادلات اقتصادی بیانگر رشد و افزایش همکاریهای اقتصادی دو کشور است.
چین اولین شریک تجاری ایران است در یک دهه گذشته دو کشور سطح روابط خود را حفظ کرده اند به طوری که چین اولین و بزرگترین خریدار نفتی و بزرگترین مشتری صادرات غیر نفتی ایران به شمار میرود.
آمارها نشان میدهد ایران در سال ۲۰۱۷ روزانه حدود ۶۳۰ هزار بشکه نفت به چین صادر کرده است و در چهار ماهه اول ۲۰۱۸ نیز تقریبا سطح فروش نفت در همان سطح باقی مانده است بر این اساس، ۲۴ درصد نفت ایران به چین صادر میشود.
چین حتی در راستای مقابله با آمریکا در مورد خرید نفت ایران، سیستم معاملات نفتی خود بر مبنای «یوان» را با هدف افزایش نفوذ در بازار نفت افتتاح کرده بود و به همین جهت، سلاح ارزی واشنگتن تهدید چندانی برای پکن نخواهد بود.
** واردات نفت چین از ایران ادامه دارد
شرکت چینی 'ساینوپک' بزرگترین پالایشگر نفت جهان علیرغم فشارهای آمریکا بر این شرکت اعلام کرده است «تحریمهای ضد ایرانی آمریکا» تاثیری بر واردات نفت چین از ایران نخواهد داشت.
یکی از مدیران ارشد این شرکت اعلام کرد «تحریمهای آمریکا ضد ایران، تاثیری بر واردات نفت چین از ایران نخواهد داشت».
وی افزود: پالایشگران چینی برای خرید نفت از ایران، از نفتکشهایی استفاده میکنند که تعاملی با آمریکا ندارند بنابراین، با وجود تصمیم آمریکا برای بازگرداندن تحریمها ضد ایران، واردات نفت چین از ایران آسیبی نخواهد دید.
این مدیر سینوپک همچنین اعلام کرد در صورتی که دولت چین برای واردات نفت از آمریکا تعرفه ۲۵ درصدی وضع کند، پالایشگران چینی خرید نفت از ایالات متحده را متوقف میکنند و ممکن است به سمت ایران بروند.
** وزارت خارجه: همکاری انرژی چین و ایران بحثانگیز نیست
در همین حال سخنگوی وزارت خارجه چین هم در تازهترین اظهارات خود در پاسخ به سئوال ایرنا اعلام کرد «چین و ایران دو کشور دوست هستند، تبادلات و همکاریهای عادی دو کشور در ابعاد اقتصادی و تجاری و انرژی بحثانگیز نیست».
لوکانگ گفت: چین و دیگر کشورها روابط تجاری خود در زمینه نفت خام و دیگر زمینههای اقتصادی و تجاری با ایران را حفظ خواهند کرد.
او ادامه داد: چین و ایران دو کشور دوست هستند، ما در چهارچوب وظایف بینالمللی خود رفت و آمد و همکاریهای عادی خود از جمله همکاریهای اقتصادی، تجاری و انرژی را حفظ کردهایم که امری بحثانگیز نیست.
** وزارت بازرگانی: روابط اقتصادی چین و ایران توسعه پیدا میکند
سخنگوی وزارت بازرگانی چین هم در گفتگو با ایرنا با اشاره به اهمیت روابط اقتصادی ایران و چین گفت: روابط اقتصادی دو کشور بدون «توجه به قوانین داخلی کشورهای ثالث» توسعه پیدا میکند.
'گائو فنگ' افزود: چین همانند گذشته در زمینههای اقتصادی و تجاری با ایران کار میکند و «خروج آمریکا از برجام تاثیری در روابط اقتصادی دو کشور ندارد».
او تاکید کرد: چین مخالف یک جانبه گرایی اقتصادی آمریکا یا هر کشور دیگری است و قوانین داخلی این کشور برای چین اهمیتی ندارد لذا ما مخالف خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای یکجانبه احتمالی واشنگتن علیه تهران هستیم.
** افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی.
اما کارشناسان معتقدند اقدامات یک جانبه گرایانه آمریکا در تهدید کشورهای دیگر به نخریدن نفت ایران، موجب افزایش سریع قیمت نفت شده است.
در نتیجه این افزایش، قیمت نفت خام برنت با ۲.۳ درصد افزایش با ۷۶.۴۶ دلار در هر بشکه رسیده است.