در عصر کنونی و با وجود مشکلات بسیاری در زندگی که بسیاری از آن ها ناشی از زندگی صنعتی است، بسیاری از افراد شب ها نمی توانند به راحتی و با آرامش به خواب بروند و از این جهت، صبح ها به هنگام برخاستن از خواب، احساس خستگی مداوم دارند. کتاب های زیادی در زمینه آرامش، اینکه چگونه یک خواب کافی و خوب داشته باشیم و امثال آن نوشته شده که همگی آن ها از زوایایی به اهمیت خواب، مخصوصاً خواب شبانه اشاره کرده اند.
دستورالعمل هایی برای موقع خواب
در منابع دینی به این مهم پرداخته شده و دستورالعمل هایی برای داشتنن یک خواب خوب و آرامش دهنده داده اند. در این فرصت بر آن شده ایم که حول این محور در منابع دینی به نتیجه ای برسیم ... با ما همراه باشید.
یکی از نکاتی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که قبل از خواب به چیزهای مثبت و خوب توجه کنید و تا می توانید کارهای خوب بکنید ... یکی از این کارها انجام مستحبات است ...
تنوع اذکار و مستحبات در کتاب های دعا به این معنا نیست که باید همه این دعاها و ذکرها را بخوانیم. برخی می گویند: اگر قرار باشد ما همه دعاهایی را که در مفاتیح آمده بخوانیم، دیگر به هیچ کاری نمی رسیم.
در جواب این توهم باید گفت که اولیاء خدا، برای انواع و اقسام سلیقه ها و نیازها و ذائقه ها، ذکرها و دعاهای بیان کرده اند تا کسی، برای دوری از یاد پروردگار بهانه ای نداشته باشد.
این از رحمت حق است که راه دوستی و گفتگو با خود این چنین هموار کرده است، آن قدر ذکر و دعا از طرف انبیاء و اولیا رسیده که هر کس با هر سلیقه و هر ظرفیت روحی و جسمی می تواند از یاد معبود بهره ببرد.
دعا هنگام خواب
1- گفتن سه بار تسبیحات اربعه
2- سه بار خواندن سوره توحید
3- چهارده بار صلوات به نیابت 14معصوم
4- طلب مغفرت برای تمام مؤمنان و مردگان
5- گفتن تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها)
6- خواندن آیت الکرسی، فلق، ناس و کافرون
7- خواندن این دعا که به منزلهی هزار نماز است: یَفْعَلُ اللهُ ما یشاءُ بِقُدْرَتِهِ وَ یَحْکُمُ ما یُریدُ بِعِزَّتِهِ
8- خواندن سوره یس: از امام جعفر صادق (علیه السلام) نقل شده: هرکس یس را شب قبل از خواب بخواند، خدا هزار فرشته را مأمور وى خواهد کرد تا او را از شر هر شیطان رانده شده و هر آفتى حفظ کنند. (بحارالانوار، ج 92، ص 289)
9- خواندن سوره قدر: از امام جعفر صادق (علیه السلام) روایت شده: هرکس هنگام خواب یازده بار سوره قدر را بخواند، خداوند یازده فرشته را مأمور وى خواهد کرد که او را تا صبح، از شر هر شیطان رانده شده اى، مراقبت کنند. (بحارالانوار، ج 92، ص 210)
10- خواندن سوره واقعه: از امام صادق (علیه السلام) روایت شده: هر که هر شب پیش از خواب سوره واقعه را بخواند، در حالى خدا را ملاقات خواهد کرد که صورتش چون ماه شب چهارده است. (بحارالانوار، ج 92، ص 307)
11- خواندن سوره ملک
سوره هایی که رسول خدا هنگام خواب می خواندند
رسول خدا (علیه آلاف التحیه و الثناء) هر شب قبل از خوابیدن سورهٔ مسبحات را قرائت میکردند. این مسبحات، مسبحات ستّ یعنی شش سورهای که اول آنها تسبیح است، حضرت هر شب قرائت میکردند.
مرحوم مجلسی اول (رضوان الله تعالی علیه) نظرشان این است که سورهی إسراء هم که اولش «سبحان الذی أسری بعبده» است آن هم جزء مسبحات است، که با این نظر سور مسبحات ۷ سوره میشوند.
اگر می خواهید صبح سر زمان معینی بیدار شوید این آیه را بخوانید
قل انما انا بشر مثلکم یوحی الی انما الهکم اله واحد فمن کان یرجو لقاء ربه فلیعمل عملاً صالحاً و لا یشرک بعباده ربه احداً؛ بگو: من فقط بشری مثل شما هستم، (امتیازم این است که) به من وحی می شود که تنها معبودتان معبود یگانه است. پس هر که به دیدار پروردگارش امید دارد، باید کاری شایسته انجام دهد و هیچ کس را در عبادت پروردگار شریک نکند.
اثر خواندن این آیه پیش از خواب آن است که با خواندن این آیه، هر وقت بخواهیم بیدار می شویم. در حدیثی از حضرت صادق (علیه السلام) آمده: بنده ای که هنگام خواب آیه آخر کهف را بخواند در همان زمانی که می خواهد بیدار می شود.
رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) هر شب قبل از خوابیدن سورهٔ مسبحات را قرائت می کردند. این مسبحات، مسبحات ستّ یعنی شش سورهای که اول آنها تسبیح است، حضرت هر شب قرائت میکردند.
مرحوم مجلسی اول (رضوان الله تعالی علیه) نظرشان این است که سوره ی إسراء هم که اولش «سبحان الذی أسری بعبده» است آن هم جزء مسبحات است، که با این نظر سور مسبحات 7 سوره می شوند.
ذکری برای درمان بی خوابی و ترس در خواب
از امام باقر (علیه السلام) روایت شده که: هر کس هنگام خواب دچار بیم و هراس می شود، وقتی وارد بستر خودش شد سوره ناس، فلق و آیه الکرسی را بخواند. البته این ذکر برای کسانی که در حال خواب دچار ترس می شوند نیز سودمند است.
شخصی به امام صادق (علیه السلام) پیغام داد که من در حال خواب دچار ترس و وحشت می شوم، چه کنم؟ حضرت در پاسخ فرمود: هرگاه به بستر خود می رود سوره ناس، فلق و آیه الکرسی را بخواند. آیه الکرسی از هر چیزی بهتر است.
ذکری برای جوانان در خواب
این ذکر که از امام صادق (علیه السلام) روایت شده، برای در امان ماندن از جنابت است. آن حضرت فرمود: هرگاه از جنابت ترسیدی، در بستر خود بگو: اللهم انی اعوذ بک من الاحتلام و من سوء الاحلام و من ان یتلاعب بی الشیطان فی الیقظه و المنام
البته جنابت در خواب، یک حالت طبیعی برای جوان است و هرگز گناه و خطایی شمرده نمی شود؛ اما چون بسیاری اوقات، جنابت در خواب باعث اذیت و آزار جوانان می گردد و گاه باعث شرمندگی آنان می شود، این گونه اذکار برای جلوگیری از جنابت وارد شده است.
ذکر باعث تعادل روح آدمی می گردد و به طور غیر مستقیم از جنابت هایی که حاصل بی تعادلی روح اند، جلوگیری می کند. ذکر، روح و روان ما را از همه شهوت ها و کشمکش ها رها می سازد و راه را بر هرگونه تصرف و دست اندازی شیطان می بندد.
با این ذکر از زلزله در امان باش
با توجه به زلزله های اخیر، در سراسر کشور ترس از زلزله و خرابی خانه ها کم و بیش وجود دارد ذکری را برای در امان ماندن این موضوع معرفی می کنیم.
این ذکر، آیه 41 سوره فاطر است که می فرماید: ان الله یمسک السماوات و الارض ان تزولا و لئن زالتا ان امسکهما من احد من بعده انه کان حلیماً غفوراً. بر اساس حدیثی ازصادق (علیه السلام)، هر کس این آیه را هنگام خواب بخواند، خانه بر سرش فرو نخواهد ریخت.