هفته نامه آمریکایی «نیوز ویک» در گزارشی تحت عنوان «هستهای شدن عربستان برای مقابله با تهدیدهای ایران» نوشت: در حالیکه تنش بین عربستان سعودی و ایران، رقیب منطقهای این کشور شدت یافته، عربستان اعلام کرده که حق خود را در غنیسازی اورانیوم که ممکن است در ساخت سلاحهای اتمی استفاده شود، محفوظ میداند.
بر اساس این گزارش، «ترکی الفیصل» رئیس پیشین دستگاه اطلاعاتی و سفیر عربستان در آمریکا در گفتوگو با خبرگزاری «رویترز» گفته است که این کشور از حق خود در استفاده مسالمتآمیز از برنامههستهای دست نمیکشد.
ترکی الفیصل در توجیه سخنان خود از توافق هستهای ایران در سال 2015 با قدرتهای جهانی در استفاده مسالمت آمیز از برنامه هستهای استفاده کرد و گفت که غنیسازی اورانیوم حق مسلم عربستان بوده و میتواند همچون ایران برای مقاصد صلحآمیز غنی سازی داشته باشد .
نیوز ویک در ادامه نوشت: ریاض در هفتههای پیش رو قصد دارد با آمریکا گفتوگوهایی را بابت همکاری در زمینه هستهای برگزار کند و به شرکتهای امریکایی اجازه دهد تا در مناقصه برای عقد قرارداد چند میلیارد دلاری در ساخت دو نیروگاه هستهای شرکت نمایند.
عربستان سعودی گفته که نیروگاههای هستهای را تنها با اهداف صلح آمیز و غیرنظامی میخواهد اما وضعیت این کشور در مورد این که آیا اورانیوم را برای تولید سوخت هستهای غنی سازی میکند یا خیر، نامشخص است.
ترکی الفیصل در گفتوگو با رویترز همچنین گفته همانطور که به ایران امکان غنی سازی اورانیوم داده شد باید به عربستان نیز چنین امکانی در چارچوب معاهده جهانی عدم گسترش سلاحهای هستهای داده شود و از دیدگاه این کشور، ریاض همچون سایر اعضای معاهده عدم گسترش سلاح هستهای از حق مشابهی برخوردار است.
پیشتر نیز وبگاه شبکه خبری «بلومبرگ» اشاره کرده بود که دولت آمریکا در حال ترغیب عربستان برای قبول پیشنهادهای «وستنیگهاوس» و دیگر شرکتهای آمریکایی برای ساخت نیروگاههای هستهای در آن کشور است و این احتمال میرود به عنوان بخشی از آن توافق اجازه غنیسازی اورانیوم به عربستان داده شود.
بلومبرگ این خبر را به نقل از سه شخص مطلع از این برنامه عنوان کرد و نوشت: «ریک پری» وزیر انرژی آمریکا ماه جاری به عربستان سفر کرد و با مقامهای این کشور درباره طراحی نیروگاه «AP1000» ساخت شرکت وستینگهاوس به رایزنی پرداخت.
توافقنامههای قبلی آمریکا، غنی سازی و باز فرآوری اورانیوم را در عربستان ممنوع کردهاند و بر همین اساس مذاکرات برای استفاده از فناوری آمریکایی در این کشور در ساخت پروژههای هستهای در دولت «باراک اوباما» رئیس جمهور سابق آمریکا نیز به شکست انجامید.
دو فرد مطلع در این زمینه مدعی شدهاند که آمریکا اینک درصدد تسهیل آن مقرارت به عنوان روشی برای کمک به وستینگهاس و دیگر شرکتها برای دستیابی به قراردادهای عربستان سعودی است.
بلومبرگ در گزارش خود نوشت: بر اساس گزارش انجمن هستهای جهانی، عربستان سعودی قصد دارد 16 نیروگاه هستهای را در 20 تا 25 سال آینده به ارزش بیش از هشتاد میلیارد دلار بسازد.
شرکتهای روسی و کره جنوبی نیز پیش از این آمادگی خود را برای شرکت در مناقصه نیروگاههای هستهای عربستان سعودی اعلام کردهاند. عربستان سعودی مدعی است که قصد کاهش وابستگی به نفت را دارد.
این کشور هفته پیش نیز از آغاز عملیات اکتشاف اورانیوم و توریوم خبر داد.
وبگاه شبکه خبری «راشاتودی» به نقل از یک رسانه سعودی نوشت که عملیات اکتشاف و یافتن منابع اورانیوم و توریوم در منطقه «حائل» در استان الحائل از سوی سازمان زمین شناسی این کشور با مشارکت شهرک علمی «ملک عبدالله» و شرکت ملی اتمی چین آغاز شده است.
«زهیر نواب» رئیس سازمان زمین شناسی عربستان اعلام کرده که این کشور قصد استفاده نظامی از انرژی هستهای را ندارد.
دستور اجرای این پروژه از سوی «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان صادر شده است.