محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی به گروه کوچکی از مشاوران خود متکی است که فعال ترین و پر تحرک ترین آنها ثامر السبهان Thamer al-Sabhan نام دارد، یکی از وزیران به شدت مخالف دولت ایران که باید رد پای وی را در اعلام استعفای شتاب زده و در نهایت شکست خورده سعد حریری از سمت نخست وزیری لبنان، در اوایل این ماه در ریاض جستجو کرد.
ثامر السبهان به عنوان وزیر امور خلیج (فارس) در کابینه سعودی، در روند شکل دهی به جبهه‌ای که عربستان بر ضد رقیب دیرینه یعنی ایران در منطقه به راه انداخته است، نقش به سزایی دارد.
چند روز قبل از استعفای غیرمنتظره و تعجب برانگیز سعد حریری، نخست و زیر لبنان که به اعتقاد تحلیلگران عربستان سناریوی آن را تهیه کرده بود، السبهان در یک رشته پیامهای توئیتری، علاوه بر طرح تهدیداتی علیه دولت لبنان، به ایران و جنبش حزب الله حمله کرده بود.
سه ماه قبل از آن، السبهان به بیروت اعزام شده بود تا در دیدار با حریری به وی درباره واگذاری امتیازاتی که ممکن است به نفع متحدان ایران در لبنان تمام شود، شدیدا هشدار دهد. تحرکات سیاسی عربستان سعودی را در لبنان، باید در قالب یک رسوایی و افتضاح بزرگ سیاسی که بازخوردهای منفی داشته است مورد بررسی قرار داد و در این میان ثامر السبهان پنجاه ساله، در کانون این افتضاح و رسوایی سیاسی قرار دارد.
نخستین سفر السبهان به واشنگتن در ماه مارس و در معیت و همراهی محمد بن سلمان صورت گرفت که تنها چند ماه بعد به عنوان ولیعهد عربستان سعودی و وارث تاج و تخت پادشاهی در این کشور معرفی شد. این یک سفر حیاتی و محوری بود که موجب تحکیم هر چه بیشتر پایه های روابط ریاض با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا شد.
با این همه سفر بعدی السبهان به واشنگتن که اوایل این ماه صورت گرفت چندان به اندازه سفر نخست خوب و موفقیت آمیز نبود. چند روز بعد از اعلام استعفای سعد حریری در ریاض، السبهان با برخی از مقامات وزارت خارجه، پنتاگون و شورای امنیت ملی کاخ سفید دیدار و گفتگو کرد.
به گزارش رسانه های خبری عرب و به نقل از منبعی موثق و آگاه از نتیجه مذاکرات در واشنگتن که نخواست نامش فاش شود، مقامات آمریکایی در این مذاکرات به جای حمایت از استعفای حریری و تعریف و تمجید از السبهان، گوشهای وی را از انتقاد و اعلام نارضایتی آمریکا از استعفا پر کردند و وی را تحت فشار قرار دادند تا توئیت های تحریک آمیز خود را متوقف سازد. آمریکایی ها همچنین السبهان را مورد مواخذه قرار دادند و از وی پرسیدند چه کسی به وی حق داده است تا در شرایطی که واشنگتن از نیروهای مسلح لبنان حمایت می کند و این کشور میزبان بیش از یک میلیون آواره سوری است، وی اینگونه با اقدامات خود ثبات و آرامش لبنان را بر هم بزند.
از همه اینها گذشته منشا و ریشه اصلی سیاست های تهاجمی محمد بن سلمان، ولیعهد 32 ساله عربستان سعودی را در برابر ایران باید در افکار و تحریکات السبهان جستجو کرد. واضح تر از پیامهای توئیتری، اظهارات روشن شخص وی بود که در توصیف جنبش «حزب الله» مورد حمایت ایران، آن را به عربی «حزب الشیطان» لقب داد.
چند روز قبل از استعفای حریری، السبهان در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی لبنانی هشدار داده بود که برای سرنگونی گروه شیعه حزب الله در لبنان، تحولات شگفت انگیزی در راه خواهد بود. وی همچنین اعلام کرده بود دولت لبنان - به ریاست حریری - به علت نقش حزب الله در اعمال و تقسیم قدرت در این کشور، به مثابه دولتی متخاصم است که بر ضد عربستان اعلان جنگ کرده است.
یکی از اتباع لبنانی که به طور مداوم با السبهان در دورانی که وی در سال 2014 و 2015 به منظور نظارت بر فعالیت های حزب الله، در کسوت وابسته نظامی عربستان سعودی در لبنان خدمت می کرد، در تماس بود در این باره می گوید برخی از سیاستمداران لبنانی درباره نقش حزب الله در جنگ داخلی سوریه، اطلاعاتی را در اختیار السبهان قرار می دادند. این مرد که نخواست نامش فاش شود در این خصوص می افزاید السبهان اغلب در کافه ای در منطقه وردون در بالای شهر بیروت با سیاستمداران، روزنامه نگاران و تجار و بازرگانان گپ می زد.
السبهان پس از پایان دوره فعالیت در لبنان به عنوان نخستین سفیر عربستان سعودی در عراق پس از بیش از 25 سال منصوب شد. ولی پس از جار و جنجالی که برانگیخت و ادعا کرد دولت عراق از حفاظت بهتر و تامین جانی وی در مقابله با آنچه که ادعا می کرد توطئه های گروه‌های نظامی شیعه برای ترورش است خودداری می کند، دولت عراق از ریاض خواست تا فرد دیگری به جای السبهان به عنوان سفیر عربستان در بغداد منصوب شود. السبهان همچنین از دولت عراق خواسته بود تا گروه های نظامی شیعه را از پیکره اصلی ارتش در مبارزه با گروه داعش مستثنی سازد.
پس از این وقایع بود که السبهان به ریاض فراخوانده شد و در پست وزارت کنونی به عنوان وزیر امور خلیج (فارس) در کابینه سعودی منصوب شد، جایی که وی از توئیتر برای طرح حملات تند لفظی علیه ایران بهره برداری می کند.
