کاوه تقوی، دکترای مدیریت مالی در پاسخ به این سوال که آیا به لحاظ فنی، ادامه برجام با همراهی کشورهای اروپایی ممکن است، گفت: حقیقت ان است که آمریکا برای اعمال سراسری تحریم های مالی علیه ایران روی دلار یا هر ارز دیگری از جمله یورو نیازی به حتی یک دست خط از دولت های اروپایی ندارد چه برسد به قانون یا همراهی عملی.
پیش از این رییس جمهور و وزیر امورخارجه بارها تلویحا یا صراحتا ایده برجام بدون آمریکا را مطرح کرده‌اند.
تقوی در درباره اینکه آیا در بعد مالی- که تیزترین بخش تحریم های آمریکاست- امکان ادامه برجام با تکیه بر اروپایی ها ممکن است، اظهار کرد: مکانیسم تحریم امریکا به این صورت است: هر نهادی که به یک عضو لیست تحریمی آمریکا در فقره «اس دی ان لیست» خدمت مالی برساند، از چرخه دلار حذف می‌شود. و اگر بخواهد وصل شود ناچار از پذیرش جریمه سنگین است. این موضوع قبل و بعد از برجام بارها تکرار شده است و دولت های اروپایی هرگز کوچکترین دفاعی از بانک های موجود در خاکشان در مقابل این رویه نکرده اند. چون نمی توانند دفاعی کنند.
وی ادامه داد: این موضوع نه فقط درباره اروپا بلکه درباره سایر دولتها نیز صادق است. آمریکا برای اعمال تحریم مالی جهانشمول علیه ایران هیچ نیازی- تاکید می کنم- به همراهی هیچ دولت دیگری ندارد.
تقوی گفت: این حقیقت ناشی از نسبت عظیم تامین مالی و انتقال جهان به دلار است که به مراتب بیش از نسبت اقتصاد آمریکا به کل اقتصاد دنیاست. هیچ بانک معتبر یا نیمه معتبری بین دسترسی به بیش از ۸۰ درصد از تراکنش های سوئیفت و تجارت حداکثر ۶۰ میلیارد دلاری با ایران، دومی را انتخاب نمی کند. بخصوص آن که امریکا بارها با جریمه بانکهای مختلف با اعداد بسیار بزرگ، تلخی مجازات را در جان بانکها نشانده است.
این کارشناس ارشد مالی تصریح کرد: برجام بدون آمریکا معنای اجرایی ندارد.
وی گفت: در تحریم کاتسا، با رفتن بخش مهمی از اقتصاد ایران به مراتب دستور اجرایی تحریم های تروریستی، یا در موارد شدیدتر از کاتسا، تروریست خطاب شدن بعضی نهادها، جریمه بانک خدمت رسان به اعضای لیست تحریمی موصوف، نه قطع شدن از دلار بلکه انتقال خود بانک خدمت رسان به اس دی ان لیست است. درست مثل سرطان، مثل سیاهچاله ای که همه چیز را ببلعد.
وی تصریح کرد:دولت باید برجام با اروپا را فراموش کند.
تقوی گفت: در وضعیت «حدّی»، شرایطی قابل تصور است که اروپا در ایران سرمایه گذاری کند و عواید خود را ببرد و ما از دریافت عواید از پروژه نفتی داخل خاک خودمان هم محروم باشیم. سایه‌ای از این حقیقت در سال ۹۱ و در پروژه های نفتی مشترک با اروپایی ها قابل رصد است.
این کارشناس ارشد مالی درباره راه حل این موضوع گفت: ایجاد روابط پولی پایدار با کشورهای همسایه و مقاصد اصلی مصارف ارز ایران، تنها راه حل است.
«چرا تحریم های مالی آمریکا کشورهای اروپایی را به زحمت می اندازد ولی ممکن است روابط مالی ایران را با همسایه ها یا مقاصد ارزی اصلی قطع نکند؟»، شاکری در پاسخ به این سوال اظهار کرد: بدلایل بسیار مثل جغرافیا و سهولت قاچاق، در هم تنیدگی جمعیتی، تراز بودن یا قابل تراز شدن مبادلات ارزی با همسایگان یا مقاصد اصلی مصرف ارزی، امریکا نمی تواند روابط مالی ایران با همسایه ها را قطع کند.
وی توضیح داد: این حقایق نه ناشی از قدرت همسایگان بلکه ناشی از حقیقت جغرافیا است. آمریکا هم با فهم همین حقیقت از زمستان ۹۵ به جای تلاش برای تخریب روابط پولی ایران مثلا با کشورهای اروپایی کوشید روابط ارزی ایران را با چین، هند و ترکیه تخریب کند.
تقوی ادامه داد: متاسفانه در روزگاری که بانک مرکزی باید مانع از این تخریب می شد مسئولان محترم کارهای دیگری را مهمتر می پنداشتند.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: بزرگترین ریسک تصور امکان ادامه حیات برجام با تکیه بر اروپا، آن است که اروپایی ها امتیازی را که نمی‌توانند بدهند با هزینه گزاف به ما خواهند فروخت.
