امام خمینی (رحمت الله علیه):
اشکال ندارد. ولی بنابراحتیاط واجب کف دست ارا فشار ندهند.
مقام معظم رهبری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (حفظه الله تعالی):
لمس اگر با دستکش و مثل آن باشد و موجب مفسده نباشد حرام نیست وگرنه حرام است. شایان ذکر است؛ دست دادن با نامحرم (بدون پوشش) در هر صورت (چه با پیر و چه با جوان، چه در کشور های اسلامی و چه در کشورهای کفر و...) جایز نیست؛ و چنانچه همراه با نشان دادن این نکته باشد که به خاطر آیین و احکام دینی از مصافحه با نامحرم امتناع می ورزد و این امتناع او هیچ توهینی به کسی ولو در برابر مردم نمی باشد و در ترک چنین حرامی حرجی نخواهد بود.
آیات عظام اراکی، تبریزی، خوئی (رحمت الله علیهم):
اشکال ندارد.
آیت الله بهجت (رحمت الله علیه):
خلاف احتیاط است
آیت الله سیستانی (حفظه الله تعالی):
مصافحه و دست دادن به نامحرم ، مطلقاً (چه با پیر و چه با جوان، چه در کشور های اسلامی و چه در کشورهای کفر و...) جایز نیست؛ ولی دست دادن به نامحرم با دستکش یا چادر، در صورتی که التذاذی در بین نباشد و خوف التذاذ و وقوع به حرام نباشد، مانع ندارد. بله؛ اگر ترک دست دادن با دستکش و امثالهم میسّر نبود، در صورتی که دست ندادن، وی را به ضرر و زحمت غیر قابل تحمّل بیندازد [1] دست دادن، فقط به اندازه ضروری جایز می شود.
آیت الله صافی گلپایگانی (حفظه الله تعالی):
اگر معرض ریبه و فساد باشد جایز نیست.
آیت الله فاضل لنکرانی (رحمت الله علیه):
حرام نیست.
آیت الله گلپایگانی (رحمت الله علیه):
بدون ریبه و تلذذ اشکال ندارد.
آیت الله مکارم شیرازی (حفظه الله تعالی):
چنانچه مفسده ای نداشته باشد جایز است ولی بهتر ترک آن در غیر موارد ضرورت است.
آیت الله نوری همدانی (حفظه الله تعالی):
درفرض سوال بدون ریبه و تلذذ و بدون فشار اشکال ندارد مگر اینکه تداوم و تکرار موجب مفسده باشد.
آیت الله وحید خراسانی (حفظه الله تعالی):
در فرض تلذذ و ترس وقوع در معصیت حرام است. [2]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[1] مثلاً ترک این کار باعث قتل او یا باعث آبروریزی ای که واقعاً غیرقابل تحمل است (مثل اخراج از دانشگاه یا اخراج از محل کار به صورتی که با این اخراج، زندگی اش مختل شده و حرجی است)؛ می شود. ولی اگر می تواند به دانشگاه دیگر رود یا میتواند شغل دیگری انتخاب نماید، این حرج نیست.
[2] العروة، الوثقی، ج2، ص637، م40 / تحریر الوسیلة، ج2، ص217، م20 / الفقه للمغتربین، ص 190، م 462 و ص231 / استفتاء با دست خط آیت الله سیستانی / سایت استانها، ویژه نمایندگان مقام معظم رهبری، بخش سوالات نمایندگی ها ، شماره استفتاء: 383357 و شماره: 532084 / استفتائات جدید آیت الله تبریزی، ج1، ص359، با استفاده از س1606 / مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید، ج 4، ص 69 / موسوعه فقهی تحقیقات و استفتائات واحد پاسخ به سؤالات جامعة الزهراء (سلام الله علیها) قم، مجموعه احکام 11، ص 108 / استفتاء مکتوب از مراجع معظم تقلید
