کودکان امروزی به خاطر ندارند و ندیده‌اند که در زمان های گذشته مردم با چه وسایل حمل و نقلی جابه‌جا شده و مسافت‌های بین شهری یا مسافت‌های طولانی‌تر را می‌پیمودند، از مینی‌بوس‌های کوچکی که حالا فرسوده شده و حتی بسیاری از آنها دیگر اجازه و توان تردد را ندارند گرفته تا اتوبوس‌های دو طبقه‌ای که نوستالژی کودکی بسیاری از جوانان و همه میانسال‌ها و سالمندان امروزی است، هر کدام به شکلی آماده خدمت به شهروندان بودند، البته ناگفته نماند که در این بین تاکسی‌ها نیز نقشی کمرنگ‌تر از اتوبوس و مینی‌بوس‌ها ایفا نمی‌کردند اما در این بین مترویی وجود نداشت تا خیل عظیم جمعیت برای جابه‌جا شدن به آن پناه ببرند، بماند که حالا نقل و انتقالات وارد دنیای تازه‌تری شده و می‌توان تنها از طریق یک تلفن همراه و اینترنت، در هر کجا که هستیم، تاکسی جلوی پایمان توقف کرده و ما را به مسافت‌های دور و دراز و نزدیک ببرد.
وقتی تاکسی‌ها رکورد می‌زنند
با وجود تمام این وسایل حمل و نقل امروزی، از اتوبوس ها در شکل و شمایل متفاوت گرفته تا مترو و تاکسی و الی آخر، به این فکر کرده‌اید که کدام وسایل حمل و نقل عمومی بیشترین طرفدار را در بین شهروندان دارد؟ همگی شاهد تبلیغات گسترده استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی هستیم و با وجود حجم زیاد از آدم هایی که در متروها و... مشاهده می کنیم، گمان می کنیم که بسیاری از مردم از همین وسایل استفاده می کنند اما جالب است که بدانید روزانه بیش از چهار میلیون نفر از مردم برای جابه جایی از اتوبوس ها استفاده کرده، حدود دو میلیون نفر از متروها(که درواقع سه میلیون سفر در روز از طریق متروها صورت می‌گیرد که این رقم یعنی تنها حدود ۲۰ درصد از سفرها از طریق مترو انجام می‌گیرد) و چهار و نیم میلیون سفر نفر از طریق تاکسی‌ها جابه‌جا می‌شوند که سهم حمل و نقل شهری روزانه تهران ۲۲ درصد یعنی حدود ۲۰ میلیون سفر نفر است.
با این حساب باید گفت با وجود این حجم عظیم از وسایل حمل و نقل عمومی اکثر مردم از تاکسی‌ها استفاده می‌کنند، تاکسی‌هایی که به دلیل تقاضای زیاد مردم، به شکل انبوه در سرتاسر شهر وجود دارند و گاهی توزیع نا مناسب آنها باعث می‌شود که بسیاری از این تاکسی‌ها با سرنشین های یک یا دو نفر یا حتی گاهی بدون سرنشین در شهر تردد کنند که این امر مشکلات بسیاری از جمله بالا بردن حجم بی رویه ترافیک و آلودگی هوا را به همراه دارد.
عضو شورای شهر چه می‌گوید؟
برای بررسی چرایی این موضوع، حسن خلیل آبادی، عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران، ری و تجریش، در گفت‌وگو با خبرنگار «تابش کوثر» گفت: متاسفانه کارکردی که تاکسی در کشور ما دارد، در هیچ کجای دنیا وجود ندارد، زیرا تاکسی در کشور ما به عنوان یک سرویس حمل و نقل عمومی استفاده می شود در صورتی که در کشورهای دیگر به عنوان یک وسیله حمل و نقل شخصی استفاده می‌شود، یعنی افراد از طریق تاکسی‌ها مسیری را به صورت دربست طی می‌کنند.
وی افزود: به دلیل اینکه در کشور ما خطوط مختلفی برای تاکسی تعریف شده و تاکسی هم جزوی از وسایل حمل و نقل عمومی به حساب می‌آید، مردم برای پیمودن مسیرهایشان تاکسی‌ها را ترجیح می‌دهند، زیرا تاکسی ها کوچک تر بوده، زودتر به مقصد می رسند و کمتر در ترافیک گیر می‌کنند، از طرفی دیگر وسایل حمل و نقل عمومی مانند مترو و اتوبوس‌ها شلوغ بوده، کیفیت نا‌مناسبی دارند و به دلیل سرعت پایین، دیرتر به مقصد می‌رسند.
خلیل آبادی تصریح کرد: این دلایل باعث شده با وجود اینکه هزینه استفاده از مترو و اتوبوس‌ها کمتر است، مردم رغبتشان به استفاده از تاکسی‌ها بیشتر شود.
وی با تاکید بر اینکه شلوغی، کند بودن و پر ترافیک بودن مترو و اتوبوس‌ها تمایل شهروندان را برای استفاده از این وسایل کاهش می‌دهد، تاکید کرد: اگر ما حمل و نقل ریلی‌مان را توسعه دهیم، کیفیت اتوبوسرانی را بهتر کرده و سرعت آن را افزایش دهیم تا مردم با آرامش بیشتری از این وسایل حمل و نقل استفاده کنند، کمتر سراغ تاکسی‌هایی که هزینه بیشتری را به همراه دارد، می‌روند.
راهکارهای معمول در کشور غیر معمول!
عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران، ری و تجریش، با اشاره به راهکارهای حل معضلات حمل و نقل، خاطرنشان کرد: راهکار حل این معضلات این است که مترو را توسعه دهیم، حتی ترانوا ایجاد کنیم و ناوگان حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس را بهتر و بیشتر تجهیز کنیم، شیک‌تر و جذاب‌ترشان کرده و سرعتشان را بالا ببریم تا استفاده از آنها برای مردم مناسب‌تر باشد؛ در این صورت مردم تنها در مواقعی که کارهای ضروری داشته و نیاز به یک وسیله دربست دارند، از تاکسی‌ها استفاده خواهند کرد.
وی با اشاره به اینکه توزیع نامناسب تاکسی‌ها باعث شده که عرضه تاکسی‌ها در برخی از ایستگاه‌ها از تقاضا بیشتر شده و متعاقب این امر تاکسی های زیادی خالی یا نیمه پر شده حرکت کنند گفت: همانطور که پیش‌تر عرض کردم، در هیچ کجای دنیا استفاده از تاکسی‌ها به صورتی که در کشور ما وجود دارد، معمول نیست، در سایر کشورها از تاکسی‌ها برای کارهای اضطراری و ضروری و در قالب آژانس استفاده شده و بیشتر افرادی که از این آژانس‌ها استفاده می کنند اقشار دست بالای جامعه هستند، بنابراین اینکه در کشور ما از تاکسی به عنوان یک وسیله حمل و نقل عمومی استفاده می‌شود به خودی خود امری غیر معمول است.
فرهنگ‌سازی چاره‌ساز نیست
خلیل آبادی ادامه داد: ما باید تمام خطوط مترو و اتوبوسرانی را طوری افزایش دهیم که این تاکسی‌ها تبدیل شوند به تاکسی‌های چرخشی؛ در حال حاضر ما خطوط ثابت تاکسیرانی داریم که مردم را جابه‌جا می‌کنند، حتی مسافرکش شخصی نیز داریم که همگی این معضلات به دلیل نا‌کارآمدی خطوط حمل و نقل عمومی مترو و اتوبوس به وجود آمده و باعث شده که مردم با مسافرکش شخصی یا تاکسی، راحت تر به مقصد برسند.
وی ادامه داد: این موضوع مشکلات زیادی از جمله هزینه جابه‌جایی گران‌تر، بحث توزیع نامناسب تاکسی‌ها، آلودگی هوا و... را به همراه می‌آورد، در حالی که اگر مترو و اتوبوس‌ها تجهیز شده، تندتر شوند و توسعه پیدا کنند هرگز شاهد اتفاقاتی از این دست نخواهیم بود.
عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر تهران، ری و تجریش با تاکید بر اینکه تنها فرهنگ‌سازی برای مردم، کمکی به استفاده از خطوط حمل و نقل عمومی نمی‌کند، اظهار کرد: برای فرهنگ سازی ابتدا باید زمینه‌های آن را به وجود آورد، به عنوان مثال پیش از اینکه مترو را توسعه نداده و واگن‌هایش را اضافه نکنیم و پیش از اینکه سرعت اتوبوسرانی را افزایش ندهیم، آنها را تمیز نکنیم، شکیل تر نکنیم، روابط مسافر و راننده را اصلاح نکنیم، نمی‌توانیم برای مردم فرهنگ‌سازی کنیم که استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی راحت‌تر، به صرفه‌تر و قابل اعتمادتر است و از آنها توقع داشته باشیم که از این وسایل استفاده کنند، بنابراین تا زمانی که سیستم حمل و نقل عمومی را اصلاح نکنیم همچنان شاهد این مشکلات خواهیم بود.
