در آستانه بازگشایی مدارس قرار داریم و بوی ماه مهر به مشام دانش آموزان و والدین آن ها رسیده است. این روزها کتاب های درسی توسط والدین برای فرزندان دلبندشان تهیه شده است و لوازم تحریر متناسب با سن و پایه ونیاز آن ها درون کوله های تمیز و یا نو قرار گرفته است.اما آیا برای شروع یک سال تحصیلی مقدمه ی دیگری را نباید فراهم کرد؟
همه ما خاطرات روزهای اول مدرسه‌مان، به ویژه اولین سال مدرسه‌ای شدنمان را به یاد داریم؛ اینکه چگونه صبح اول مهر از خواب بیدار شدیم، صبحانه خوردیم، لباس‌های نو پوشیدیم و دست در دست بزرگ‌ترهایمان به مدرسه رفتیم.
بعضی‌هامان عاشق مدرسه بودیم و بعضی‌هامان با اشک به مدرسه پا گذاشتیم چون طاقت جدایی از پدر و مادرمان را نداشتیم. هنوز هم تعداد زیادی از دانش‌آموزان، روز اول مدرسه را با گریه و ترس از تنهایی آغاز می‌کنند اما واقعا چطور می‌توانیم
کودکمان را برای ورود به مدرسه آماده کنیم؟
خانواده اولین بستر و عامل رشد و پرورش قوای مختلف کودک به حساب می‌آید. پدر و مادر با روش‌های تربیتی و ارتباطی خود شرایط و مقدمات پرورش استعدادهای درونی کودک را فراهم می‌کنند و هرچه خود را بیشتر به توانایی‌ها و مهارت‌های لازم برای فرزندپروری تجهیز کرده باشند بهتر و موثرتر از عهده این امر برخواهند آمد. ورود به مدرسه نیز نه تنها آمادگی کودک، بلکه آمادگی پدر و مادر را نیز طلب می‌کند؛ یعنی والدین آماده قادر به ایجاد آمادگی در کودک هستند.
آمادگی های لازم برای شروع مدارس
با شروع مدرسه شاید اولین دغدغه ما فراهم آوردن لوازم تحریر برای فرزندانمان و تهیه کتاب و یا کتاب های درسی و همچنین تهیه لباس فرم مدرسه باشد. و شاید گاهی فراتر برویم و پیش بینی فصل سرما را بکنیم و برای دلبندانمان کاپشن گرم تهیه کنیم. اما شاید این کار ها برای شروع یک سال تحصیلی فرایند ناقصی باشد.
آغاز سال تحصیلی و رفتن به مدرسه نیازمند آمادگی در زمینه های روانی، عاطفی، اجتماعی و ذهنی برای والدین و کودکان است و ایجاد این آمادگی نیازمند یک برنامه فرآیند مدار است تا در آن خانواده بتواند سازگاری بیشتری با شروع سال تحصیلی داشته باشد. خانواده اولین بستر و عامل رشد و پرورش قوای مختلف کودک به حساب می‌آید.
پدر و مادر با روش‌های تربیتی و ارتباطی خود شرایط و مقدمات پرورش استعدادهای درونی کودک را فراهم می‌کنند و هرچه خود را بیشتر به توانایی‌ها و مهارت‌های لازم برای فرزندپروری تجهیز کرده باشند بهتر و موثرتر از عهده این امر برخواهند آمد. آمادگی روانی، ذهنی و فکری دانش آموزان در تمام مقاطع تحصیلی ضروری است و باید به گونه ای برنامه ریزی شود که دانش آموزان برای آغاز سال تحصیلی جدید، حضور در مدرسه، دستیابی به تجربه های جدید، یادگیری مطالب و مفاهیم جدید لحظه شماری کنند.
اولیا باید قبل از شروع سال تحصیلی جدید در گفت و گوها و محاوره های خود از مدرسه و فعالیت های آن استفاده و فرزند خود را به انجام امور تحصیلی تشویق کنند. یکی از مواردی مهمی که رفتن به مدرسه را کمی با مشکل روبه رو می کند تغییر وضعیت و شرایط محیطی کودک است و کودک باید بتواند خود را با شرایط جدید سازگار کند و برای این سازگاری نیازمند ابزاری است که فرآیند را برای کودک، خانواده و مدرسه شتاب می بخشد.
به هر حال در هر مقطعی از تحصیل برای دلبندانمان آمادگی هایی لازم است تا فصل آموزش را به نحو احسن آغاز و ادامه دهند. در زیر به خلاصه ای از مواردی که دانش آموزان در هر یک از مقاطع تحصیلی در حلول شروع سال تحصیلی ملزم به رعایت آن هستند را خواهیم آورد.
در آستانه آغاز کار مدرسه ها:
زمانی را به حرف زدن با کودک تان در باره ی مدرسه اختصاص دهید.
چند ساعتی، جدایی از هم را تجربه کنید.
داستان هایی در زمینه ی نخستین روز مدرسه، برای کودک تان بخوانید. می توانید در بخش کتاب درمانی کتابک ،کتاب هایی با این موضوع پیدا کنید.
برای خرید پیش از ورود به مدرسه، برنامه ریزی کنید.
وسایلی را که کودک پیش دبستانی تان به آن ها در مدرسه نیاز خواهد داشت، بخرید یا تهیه کنید.
لوازمی را که کودک پیش دبستانی تان به آن ها در خانه نیاز خواهد داشت، بخرید.
نام کودک تان را روی همه ی لوازم او: ظرف غذا، تشک، بالش، پتو ولباس زیر هایش بنویسید یا بچسبانید.
به کودک تان موارد امنیتی مهم را آموزش دهید و اطمینان پیدا کنید که آن ها را به خوبی می فهمد و به خاطر می سپرد.
اگر کودک شما پیاده، با اتوبوس یا با سرویس به مدرسه خواهد رفت، یک باردر مسیر رفتن تا مدرسه با همراه شوید.
اگر کودک تان با اتوبوس به مدرسه خواهد رفت، یک پیاده روی آزمایشی تا ایستگاه اتوبوس با او داشته باشید.
اگر مسئولان مدرسه روز یا ساعتی را برای آشنایی با مدرسه تعیین کرده اند، باکودک تان درآن روز همراهی کنید.
اگربرنامه ای برای آشنایی با مدرسه ترتیب داده نشده است، یک قرار بگذارید تا کودک تان با ساختمان مدرسه آشنا شود.
کودک خود را هر شب اندکی زودتر به رختخواب بفرستید تا برای موقع مناسب خواب در شب های مدرسه آماده شود.
کودک خود را عادت دهید تا صبح ها در ساعت مناسب برای رفتن به مدرسه بیدار شود.
یکی دو روز آخر پیش از بازگشایی مدرسه را با کودک تان در خانه بگذرانید.
دانش آموزان پیش دبستانی- شب پیش از گشایش مدرسه:
روپوش مدرسه ی کودک تان را برای صبح فردا آماده کنید.
عذایش را در ساعت مناسبی به او بدهید.
پیش از آنکه کودک تان به خواب برود، به دقت به حرف هایش درباره ی نگرانی های او از رفتن به مدرسه گوش کنید و به او پاسخ دهید.
یک داستان پیش از خواب درباره ی روز اول مدرسه برای کودک بخوانید.
بسته ای کوچک از وسایل مدرسه را که می تواند در مدرسه باقی بگذارد، در کیفی برایش بگذارید.
ناهار کودک تان را برای روز بعد بسته بندی کنید و در یخچال بگذارید.
همه ی چیزهایی را که کودک تان با خود به مدرسه خواهد برد، در یک جا جمع کنید.
دانش آموزان پیش دبستانی- صبح روز گشایش مدرسه:
همه ی کار هایی را که باید در آخرین دقیقه ها انجام شوند، در نظر داشته باشید.
اگرچه نمی توانید این کار را هر روز انجام دهید، تلاش کنید کودک تان را در نخستین روز، خودتان به مدرسه ببرید و با او خداحافظی کنید.
اجازه بدهید پیش از آنکه ترکش کنید، به محیط عادت کند.
برای کودک، رفتن به دبستان، به این معنا ست که برای نخستین بار به جهان علم وارد می شود. این موضوع او را دچار مجموعه ای از اضطراب ها و ترس ها می کند.
در بهار یا تابستان، با مسئولان مدرسه در باره ی آنچه انتظار می رود کودک تان در زمان ورود به کودکستان یا سال اول دبستان بداند، صحبت کنید.
به او کمک کنید که به سرعت مناسب در یادگیری دست یابد تا بتواند از نظر علمی با بقیه ی دانش آموزان کلاس هماهنگ شود.
اگر کودک شما نیازهای ویژه ای دارد، مدرسه را از این موضوع آگاه سازید و اطمینان حاصل کنید که امکانات رفاهی مطلوب تهیه شوند.
دانش آموزان ابتدایی- شب پیش از بازگشایی مدرسه:
در خانه، محلی را برای انجام تکالیف درسی او اختصاص دهید.
کوله پشتی فرزندتان را کنترل کنید تا مطمئن شوید که همه ی لوازم مورد نیازش را برداشته است.
برنامه های بعد از مدرسه را با فرزندتان مرور کنید.
به او کمک کنید تا روپوش خود را برای روز بعد آماده کند.
کمی زودتر به رختخواب بروید تا فرزندتان مطمئن شود که به اندازه ی کافی خواهد خوابید.
زمان کوتاهی برای صحبت در خلوت با فرزندتان در باره ی مدرسه درنظر بگیرید.
ناهار کودک تان را بسته بندی کنید و برای صبح در یخچال بگذارید.
دانش آموزان دبستانی- صبح روز گشایش مدرسه:
فرزندتان را تشویق کنید تا کارهای های صبحش را به طور مستقل انجام دهد.
در فعالیت های آخرین دقیقه ها دقت به خرج دهید.
برنامه های پس از مدرسه را به فرزندتان یادآوری کنید.
اگرچه نمی توانید این کار را هر روز انجام دهید، در اولین روز، کودک تان را تا ایستگاه اتوبوس یا تا مدرسه همراهی کنید.
یک خداحافظی شاد داشته باشید و زمانی که اتوبوس می آید یا زنگ مدرسه را می زنند، او را بی درنگ ترک کنید.
دانش آموزان دبستانی- پس از نخستین روز مدرسه:
یک خوراکی ساده برای خودتان و کودک تان تهیه کنید.
از کودک تان بخواهید احساسش را درباره ی نخستین روز مدرسه ، با شما در میان بگذارد.
اگر پرسش یا نگرانی ویژه ای دارید،بی درنگ با مدرسه تماس بگیرید.
اگر یادداشت خاصی از مدرسه برای شما فرستاده شده است، حتما بخوانید.
چند وسیله و لوازم مورد نیاز اضافی بخرید.
یک شام مخصوص تدارک ببینید.
دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان- شب پیش از گشایش مدرسه:
به فرزندتان یادآوری کنید که کیف مدرسه اش را آماده کند.
در خانه، محلی را برای انجام تکالیف درسی او اختصاص دهید.
زمانی را برای گفت وگو با فرزندتان درباره ی مدرسه اختصاص دهید.
سعی کنید فرزند تان راسر ساعت مناسب به رختخواب بفرستید.
اگر فرزندتان موافق باشد، ناهار یا میان وعده اش را بسته بندی کنید.
دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان- صبح نخستین روز مدرسه:
مطمئن شوید که فرزندتان به موقع از خواب بیدار خواهد شد.
یک صبحانه ی ویژه تدارک ببینید.
برنامه های پس از مدرسه را مرور کنید.
به کودک تان بگویید که در طول روز کجا خواهید بود و چگونه می تواند با شما تماس بگیرد.
خداحافظی دلگرم کننده و شادی باهم داشته باشید.
دانش آموزان راهنمایی و دبیرستان- پس از نخستین روز مدرسه:
سعی کنید هنگامی که فرزندتان درنخستین روز، از مدرسه به خانه می رسد، در خانه باشید.
یک خوراکی ساده برای خودتان و او تهیه کنید.
از فرزندتان بخواهید احساسش را درباره ی نخستین روز مدرسه، با شما در میان بگذارد.
اگر پرسش یا نگرانی ویژه ای دارید، بی درنگ با مدرسه تماس بگیرید.
اگر یادداشتی از طرف مدرسه برای والدین فرستاده شده است، حتما بخواهید و بخوانید.
تعدادی وسایل و لوازم مورد نیاز اضافی بخرید.
یک شام ویژه تدارک ببینید.
