ریزش مو یک اثر جانبی مکرر از درمان سرطان است و برای بسیاری از بیماران به نگرانی واقعی تبدیل می شود.
عوامل شیمی درمانی فعالانه، سلول های سریع التکثیر را آماج می گیرند و می کشند؛ مانند سلول های توموری؛ اما همانند یک تومور، فولیکول مو یک ساختار بسیار فعال با شمار بسیاری سلول است که برای تولید موهای زائد تقسیم می شوند.
از آنجا که بسیاری از داروهای شیمی درمانی به طور موثر برای از بین بردن تمام سلول های سریع التکثیر طراحی شده، متأسفانه سلول های فولیکول های مو همراه با سلول های سرطانی سقوط می کند.
در حالی که برخی افراد تصور می کنند که موهایشان را از دست می دهند، از شیمی درمانی فرار می کنند، حال آنکه در بیشتر موارد رویش دوباره مو پس از درمان وجود دارد.
ریزش مو ناشی از شیمی درمانی
سطح ریزش مو یا آرومیائی ناشی از شیمی درمانی بستگی به نوع سرطان، دارو خاص و دوز و الگوی درمان دارد. بسیاری از بیماران اولین موج را در عرض یک تا دو هفته از شروع درمان خود تجربه می کنند.
مناطقی که در طول خواب اصطکاک زیادی را تجربه می کنند، مانند بالای سر و دو طرف بالای گوش، اغلب اولین مناطقی هستند که ریزش مو را می بینند. با این حال، الگوی دقیق به موهای فرد بستگی دارد.
موهایی که به طور فعال رشد می کنند، بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند، اما چون فولیکول های در حال رشد می توانند در قطعه ها یا به طور مساوی در سراسر پوست صورت توزیع شوند، متأسفانه غیرممکن است که الگوی ریزش مو برای هر فرد مشخص شود.
با گذشت سه ماه، ریزش مو اغلب کامل می شود
رشد مو پس از شیمی درمانی معمولا در یک تا سه ماه پس از پایان درمان شروع می شود. تا 60 درصد از بیماران تغییر رنگ مو و یا ساختار مو را در اولین موج رشد مو، با بسیاری از موهای رنگارنگ تجربه می کنند. با این حال، این تغییرات عمدتا موقت هستند و در نهایت مو به حالت عادی بازمی گردد.
تأثیر ریزش مو
مو نقش مهمی در فرهنگ و ارتباطات دارد و به مراتب در فهرست وقایع آسیب زا برای بسیاری از بیماران تحت شیمی درمانی است. برای همین برخی بیماران حتی از انجام شیمی درمانی به دلیل ریزش مو خودداری می کنند.
بهترین حالت تجربی برای درمان، خنک کردن پوست سر با استفاده از یخ بسته یا کلاه های مخصوص برای اولین بار در دهه 1970 معرفی شد.
نظریه اصلی این درمان این است که خنک کردن رگ های خونی که به فولیکول های مو خون رسانی می کنند، باعث محدود شدن آنها می شود. در برخی از مطالعات، میزان موفقیت تا 50 درصد با این روش گزارش شده است، اما به وضوح نیاز به درمان های مؤثرتری وجود دارد.
خودکشی سلولی برنامه ریزی شده یا آپوپتوز، احتمالا باعث مرگ سلولی در فولیکول مو و موجب ریزش مو می شود.
در مطالعات ارتباطی ژنوم، چندین ژن نامزد یافتند که ممکن است در از بین رفتن فولیکول های مو موثر باشند. یکی از این ها، CACNB4 بخشی از کانال کلسیم است که نقش مهمی در رشد سلولی و آپوپتوز دارد. ژن دیگر، BCL9 است که در ایجاد فولیکول مو مؤثر است.
دانشمندان تلاش خود را برای توسعه موثر مهار کننده از ریزش مو ناشی از شیمی درمانی ادامه می دهند، امیدواریم که این عوارض ناخواسته را برای بیماران سرطانی کاهش دهد.
