واشنگتن پست اخیراً از توقف حمایتهای سازمان مرکزی جاسوسی آمریکا از معارضان معتدل! سوریه خبر داد و تأکید کرد این معارضان در گذشته تهدید به براندازی بشار اسد رئیسجمهور سوریه کرده بودند، اما این تحول منجر به ویرانی در سوریه با مداخله نظامی مستقیم روسیه در همان سال با شکست مواجه شد.
"منجر به ویرانی" از آن لحاظ گفته میشود که دیوید ایگناتیوس نویسنده واشنگتنپست اخیراً تأکید کرده است که واشنگتن و متحدانش نمیتوانند راه حل سیاسی و دموکراتیک و اعتدالگرایانه مشخصی را جایگزین دولت سوریه کنند. چارلز لستر متخصص مسائل مربوط به سوریه نیز که به صورت علنی از توقف این جنگ محرمانه از سوی سیا بر ضد سوریه ابراز تأسف کرده بود ، تأکید کرد که آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا نیروهایی بالغ بر ۴۵ هزار نفر را در چارچوب این عملیات از ژانویه سال ۲۰۱۶ جذب کرده بود که نام کد گذاری شده آن "چوب های چنار" بود.
جاشوا لاندس در این رابطه میگوید که مخالفان معتدل مورد حمایت سیا و شرکای آن از ژانویه سال ۲۰۱۴ در کنار شبه نظامیان تروریستی به مبارزه مشغول بودند. شبهنظامیانی که ۶ ماه بعد و بعد از اعلام خلافت ابوبکر بغدادی نام داعش به خود گرفتند. این موضوع را فابرس بالانش کارشناس مسائل سوریه نیز مورد تأکید قرار داده و میگوید که این شورشیان بعد از زمستان سال ۲۰۱۳ -۲۰۱۴ بود که با داعش وارد جنگ شدند. اما قبل از آن تاریخ با داعش متحد بودند.
اکثر شورشیان مورد حمایت سیا و متحدان آنها پس از جدا شدن از داعش با شاخه گروه تروریستی القاعده در سوریه تحت عنوان جبهه النصره ائتلاف کردند و این ائتلاف تا جولای ۲۰۱۶ ادامه پیدا کرد. در این تاریخ نیز تنها اسم جبهه النصره تغییر پیدا کرد و در ظاهر از شبکه منتسب به اسامه بن لادن جدا شد.
روزنامه نیویورک تایمز نیز در اکتبر گذشته تأکید کرده است که آقای لستر و کارشناسان دیگر صراحتاً اعلام کردند که اکثریت مطلق گروههای شورشی مورد حمایت آمریکا در حلب، در داخل این شهر مبارزه کرده و برای حمایت از گروه تروریستی القاعده که وارد درگیریهای اساسی در این شهر شده بودند، نیروهای دولتی سوریه را به شکل گستردهای موشک باران کردند.
بسیاری از گروههای متحیر در جریان این عملیات مشاهده میشدند. واشنگتن بیش از هر چیز مدعی بود که از سپتامبر سال ۲۰۰۱ با تروریسم در حال مبارزه است، اما بیش از ۵ سال به گروههایی که در کنار گروه تروریستی القاعده مبارزه میکردند، پشتیبانی میدادند. به نظر نمیرسد که این موضوع مشکلی در میان تصمیم سازان آمریکایی و متحدان غربی آنها ایجاد کرده باشد. البته این موضوع کمتر مورد توجه قرار گرفته و گفته می شد.
لاندس نیز تأکید کرد که آمریکا از اواسط سال ۲۰۱۲ میدانست که سلاح هایی که سی آی ای و ۱۵ آژانس جاسوسی دیگر آمریکا به صورت گسترده از طریق ترکیه و اردن به سوریه می فرستند، به صورت مستقیم به دست گروههای تروریستی میرسد. این موضوع را روزنامه نیویورک پست در اکتبر سال ۲۰۱۲ مورد توجه قرار داد.
براساس نوشته این پایگاه فرانسوی، شبکهای که بیشترین استفاده را از هزاران تن سلاح ارسال شده توسط آمریکا برد، جبهه النصره بود. این موضوع به همین روال ادامه پیدا کرد تا اینکه امروز این جبهه که نام خود را تغییر داده و هیئت تحریر الشام گذاشته، کنترل استان ادلب و شهر اصلی آن را در اختیار دارد.
گریس پورتر روزنامه نگار آمریکایی در مقالهای با عنوان " آمریکا چگونه تروریستها را در سوریه مسلح کرد؟" به این تجاوزهای خطرناک اشاره و تأکید کرد که سلاح های فراوانی که با مدیریت سی آی ای به اراضی سوریه ارسال می شد، بعلاوه ۲۰ هزار نیرویی که از مرز ترکیه به این کشور اعزام شد، ماهیت این تغییرات را تا حد زیادی روشن کرد. پورتر از وجود شبکه گسترده ای خبر داد که سی آی ای و متحدانش برای انتقال سلاح از بالکان و لیبی تشکیل داده بودند. وی همچنین تأکید کرد که عربستان ۱۵ هزار موشک تاو آمریکایی برای تروریست ها ارسال کرده است.
این موشکهای ضدتانک ساخت شرکت رایتیون آمریکا بود که به صورت گسترده از سال ۲۰۱۴ وارد عرصه درگیریها شد و استفاده از این موشکها توسط گروههای تروریستی خسارتهای زیادی به نیروهای سوریه وارد کرد. به نظر میرسد این موشکها عامل اصلی ورود روسیه به بحران سوریه در ابتدای پاییز سال ۲۰۱۵ بود.
وی در ادامه مقاله خود تأکید میکند این تسلیحات از طریق سیا و متحدانش وارد عرصه درگیریهای سوریه شد و نقش گستردهای در تغییر موازنه ها داشت و باعث شد شاخه گروه تروریستی القاعده در سوریه و نزدیکان آن به قوی ترین گروههای متخاصم با بشار اسد تبدیل شوند. همچنین توجه به این نکته لازم است که جبهه النصره و داعش در گذشته یک گروه بودند ، اما در بهار سال ۲۰۱۳ از هم جدا شدند و جنگی نیز بین آن ها در گرفت.
واقعیت این است که بیشتر عناصر مبارز که نام آنها سازمان دولت اسلامی در عراق بود و اکثریت آنها عراقی بودند ، از تابستان سال ۲۰۱۱ یک گروهک شبه نظامی را در ژانویه سال ۲۰۱۲ ایجاد کردند که بعدها نام جبهه النصره به خود گرفت. مجله فارین پالیسی در مطلبی با اشاره به شکاف به وجود آمده تأکید کرد که اکثریت گسترده رهبران و مبارزان جبهه النصره در سوریه از محمد الجولانی رهبر اصلی این گروه پیروی نمیکردند، بلکه ترجیح میدادند با خلیفه ای که بغدادی تعیین می کند، بیعت کنند. تعداد این افراد به ۱۵ هزار نفر از میان مجموع ۲۰ هزار نفری نیروهای النصره می رسید.
فارین پالیسی همچنین نوشته است که در پی شکاف بوجود آمده ، داعش در تمامی بخشهای شمال سوریه بر مراکز فرماندهی جبهه النصره و انبارهای مهمات و تسلیحات آنها تسلط پیدا کرد. به عبارت دیگر سلاحها و مهمات گستردهای که تحت نظارت سی آی ای به صورت مستقیم یا غیرمستقیم برای جبهه النصره ارسال میشد ، در نهایت به دست داعش افتاد.
بنا بر اعلام منابع سی آی ای که ترحیج دادند نامشان فاش نشود و منابعی از فرماندهی عملیات ویژه آمریکا، بخش نظامی عملیات محرمانهای که سی ای ای و متحدانش در سوریه انجام دادند، مبتنی بر این بود که تعداد زیادی از نیروهای ویژه ملحق شده به سیا به آموزش تعداد زیادی از عناصر تندروی تروریستی داعش و جبهه النصره بپردازند.
به عبارت واضحتر بسیاری از مزدوران که از سوی سی آی ای برای مبارزه با بشار اسد استخدام شده بودند، گرایشهای خود یا هواداری از گروههای تروریستی را مخفی می کردند.
واقعیت این است که دولت بشار اسد از حمایت گسترده مردمی خود و مداخله نظامی روسیه استفاده کرد و این دو مولفه، چیزهایی بودند که استراتژیستهای باراک اوباما رئیسجمهور سابق آمریکا را پیشبینی نکرده بودند. از سوی دیگر جریانهای غربی که از سال ۲۰۱۱ قرار بود در جنگ بر ضد جریانهای تروریستی حضور داشته باشند، به پوشش و حمایت از متحدان منطقهای خود در حمایت از گروههای تروریستی دست بردند.
این پایگاه اینترنتی فرانسوی میافزاید که گسترش روزافزون گروه تروریستی داعش در سال ۲۰۱۴ و مصیبت هایی که این گروه ایجاد کرد، تا حد زیادی نتیجه سیاستهای غیرهوشمندانه و کوتاه مدتی بود که عربستان سعودی تأمین مالی اصلی آن را بر عهده داشت. نقش متحدان ترک و خلیجی کشورهای غربی- اروپایی نیز در این میان غیر قابل انکار است. البته هیچ یک از کشورهای غربی به این موضوع اعتراض رسمی نکردند.
در نهایت با توجه به پیامدهای مصیبت بار این جنگ مخفیانه سی آی ای، که واشنگتن پست در ژوئن سال ۲۰۱۴ آن را یکی از بزرگترین عملیات مخفیانه سی آی ای توصیف کرده بود، بزرگترین شکست به پیکر این سازمان جاسوسی وارد شد.