آریتمی یا تپش قلب نامنظم به معنی اختلال در سرعت یا ریتم طبیعی ضربان قلب است. در صورت بروز آریتمی، ضربان قلب خیلی سریع یا خیلی کند میشود و یا ریتم نامنظم پیدا میکند. ضربان خیلی سریع قلب را تاکیکاردی یا ضربان قلب بالا میگویند. به ضربان خیلی کند قلب هم، برادیکاری یا ضربان قلب پایین گفته میشود. اغلب آریتمیها بی ضرر هستند، اما در برخی موارد ممکن است خطرناک باشد و حتی جان فرد مبتلا را تهدید کند. در صورت بروز تپش قلب نامنظم، قلب نمیتواند خون کافی به بدن پمپاژ کند. در نتیجه کمبود جریان خون، ممکن است به مغز، قلب یا سایر اعضاء بدن آسیب وارد شود.
علائم و نشانه های قلب نامنظم چیست؟
آریتمیها ممکن است نشانهای نداشته باشند. در واقع پزشک پیش از شما باید آنها را تشخیص دهد اما اغلب ریتم غیرطبیعی قلب باعث بروز نشانههای قبل توجهی میشود که عبارتند از:
- حالت ارتعاش در قفسه سینه
- تپش قلب شدید
- ضربان قلب کند
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- منگی
- سرگیجه
- بیهوشی یا حالتی نزدیک به آن
اغلب آریتمی ها ناشی از بیماری های قلبی و اختلالات عروق خونی قلب هستند. در زنان باردار و نیز کودکان در هنگام ورزش و تب، ضربان قلب به طور طبیعی افزایش می یابد. ضربان قلب ورزشکاران در حال استراحت کمتر از طبیعی است. تپش قلب، سنکوپ، وضعیت قبل از سنکوپ، سرگیجه، درد گردن و قفسه سینه و علایم نارسایی قلبی، شایع ترین شکایت های افراد مبتلا به نامنظمی ضربان قلب را تشکیل می دهند. با این وجود علائم مشخص همیشه نشانگر وجود یک مشکل جدی نیست. برخی افراد که آریتمی را حس میکنند غالبا مشکل عمدهای ندارند در حالی که برخی بیماران که مبتلا به آریتمیهای خطرساز هستند ممکن است نشانهای نداشته باشند.
ضربان نامنظم به چه دلیل ایجاد می شود؟
تپش قلب نامنظم در افراد مسن بسیار شایع است. اغلب موارد خطرناک تپش قلب نامنظم در افراد با سن بالاتر از ۶۰ سال رخ میدهد. زیرا افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی و سایر بیماریهایی هستند که ممکن است منجر به بروز آریتمی قلبی شود. همچنین افراد مسن حساسیت بیشتری در برابر عوارض جانبی داروها دارند و مصرف برخی از داروها میتواند باعث بروز تپش قلب نامنظم در آنها شود.
قلب سالم در فرد بزرگسال در حال استراحت ۶۰ تا ۸۰ بار در دقیقه ضربان می کند. افزایش ضربان قلب ممکن است در اثر بروز اختلال در دهلیزها یا بطن ها ایجاد شود و ممکن است به شکل منظم یا غیر منظم وجود داشته باشد. تاکی کاردهای بطنی، خطرناک هستند و ممکن است به لرزش (فیبریلاسیون) بطنی منجر شوند که نوعی بی نظمی (آریتمی) خطرناک است که می تواند موجب ایست قلبی شود. کاهش ضربان قلب نیز ممکن است شامل نشانه سینوس بیمار و بلوک کامل قلبی باشد.