محرمانه‌های نامه سناتورها به ترامپ

4 سناتور جمهوری‌خواه در نامه‌ای به رکس تیلرسون از وی خواستند برای جلوگیری از دادن هرگونه امتیاز به رفتار جنگجویانه ایران وی باید این کشور را ناقض مفاد قرارداد هسته‌ای اعلام کند و تعلیق تحریم‌های مربوط به آن برای 3 ماه دیگر را به امضا نرساند.

«تام کاتن»، «تد کروز»، «دیوید پرود» و «مارکو روبیو» در این نامه نوشته‌اند: «ما معتقدیم تغییر سیاست درباره ایران دیر شده است. در حالی‌که ما به بازه زمانی بررسی 90 روزه نزدیک می‌شویم، منافع آمریکا با ارا‌ئه صریح نقض برجام از جانب ایران و همچنین رفتار تجاوزکارانه و بی‌ثبات‌کننده این رژیم، تأمین می‌شود».

سناتورهای آمریکایی در این بخش از نامه گفته‌اند در حال حاضر اعمال فشار بر ایران در راستای منافع آمریکاست و همچنین در بخش دیگری بیان می‌دارند کاهش تحریم‌های ایران هیچ تاثیری در تقویت امنیت ملی آمریکا ندارد!

دقت در جزئیات اتهامات و ادعاهای نامه بیانگر این حقیت است که تغییر رفتار منطقه‌ای ایران، دست کشیدن ایران از حمایت از محور مقاومت، توقف و به عقب‌راندن توانایی موشکی ایران و اتهامات حقوق بشری در کنار اتهام به ایران در نقض برجام، مهم‌ترین بهانه‌های خودساخته آمریکا در ادامه راهبرد فشار و تهدید است. در این نامه ادعا شده است: «ایران، کماکان کمپینی متشکل از تجاوزگری منطقه‌ای، حمایت از تروریسم بین‌المللی، توسعه فناوری موشک‌های بالستیک و ظلم به مردم ایران را هدایت می‌کند. تجاوزگری ایران، مستقیماً ایالات متحده را هدف قرار می‌دهد».

سناتورها همچنین مدعی شده‌اند: «در پرتو این اقدامات، هیچ مبنایی برای تایید این موضوع وجود ندارد که امنیت ملی آمریکا با ادامه کاهش تحریم‌ها تقویت می‌شود. در واقع ادامه سیاست فعلی، معادل پاداش‌دهی به ستیزه‌جویی‌های ایران خواهد بود».

نکته‌ای که در متن نامه است اما در خبر مربوط منتشر نشده، مفاد 4 بندی اتهامات این 4 سناتور است که می‌تواند سرخطی برای ادامه فشارها و بهانه‌جویی‌های آتی باشد.

بند یک درباره استفاده ایران از سانتریفیوژهای پیشرفته و اتهام بعدی در بند دوم درباره افزایش ذخایر آب سنگین است. اتهام سوم اما کمی جنسش متفاوت‌تر از 3 اتهام دیگر است و مربوط می‌شود به ادعایی که فدرال اینتلیجنس آلمان درباره ایران منتشر کرد.

دقیقا 8 روز پس از سفر وزیر امور خارجه کشورمان به آلمان، اداره فدرال نگهبانی از قانون اساسی آلمان یا سازمان امنیت داخلی جمهوری فدرال آلمان که وظیفه جمع‌آوری اطلاعات از خطرهای تهدید‌کننده امنیت این کشور را به عهده دارد، در قسمتی از گزارش سال 2016 خود که 13 تیرماه سال جاری منتشر شد و در جای خود قابلیت بررسی و تحلیل جداگانه دارد، ادعا کرده است: «ایران دنبال معامله با کمپانی‌های آلمانی برای دستیابی به تجهیزات موشکی پیشرفته و تسلیحات کشتار جمعی است. این اقدام احتمالاً نقض توافق بین‌المللی است».

در گزارشی که آژانس اطلاعات فدرال آلمان منتشر کرد آمده است ایران تلاش کرده از طریق معامله با شرکت‌های آلمانی بزرگ، تجهیزات پیشرفته موشکی و تسلیحات کشتار جمعی به دست آورد؛ معامله‌ای که به نظر می‌رسد زیر پا گذاشتن توافق‌های بین‌المللی باشد. بر اساس این گزارش ایران از کمک یک شرکت چینی برای این منظور بهره برده است.

گزارش مذکور درباره «تلاش جدی ایران با هدف به دست‌آوردن ابزار و ادوات علمی برای ساخت تسلیحات کشتار جمعی و تکنولوژی‌های موشکی» هشدار داده و مدعی شده «ایران روی شرکت‌های آلمانی در همه زمینه‌ها تمرکز کرده است».

در یکی از موارد ادعا شده در گزارش آژانس اطلاعات فدرال آلمان، ایران کوشیده از طریق یک شرکت چینی، تعدادی دستگاه بسیار پیشرفته برای تولید فلزات از یک شرکت مهندسی آلمانی بخرد، لیکن منابع اطلاعاتی جزئیات موضوع را با شرکت مذکور در میان گذاشته و مانع فروش این دستگاه‌ها و ارسال آنها به ایران شده‌اند.

بر اساس این گزارش مقامات آلمانی تاکید کرده‌اند ایران همواره کوشیده تجهیزات را از طریق یک کشور ثالث خریداری کند و این استراتژی‌ای است که ایران دائما در زمینه دستیابی به مواد اولیه یا تجهیزات ممنوعه به کار می‌برد.

سناتور‌های آمریکایی دقیقا همین گزارش ضدایرانی دولت آلمان را که اتفاقا با سکوت وزارت امور خارجه کشورمان و عدم اعتراض به انتشار آن همراه بود، دستاویز و بهانه‌ای برای پیشنهاد اعمال فشار بیشتر به ایران قرار داده‌اند امری که ممکن است از نامه 4 سناتور فراتر رفته، سر از سنا و مجلس نمایندگان آمریکا درآورد و دستاویز جدیدی شود برای تحریم‌ها!

در بند 3 نیز آمده آژانس‌های اطلاعاتی آلمان در سال 2015 و 2016، گزارش کرده‌اند ایران به فعالیت‌های نامشروع خود جهت به دست آوردن فناوری هسته‌ای و موشکی خارج از مفاد برجام ادامه داده  است.

و اما بند 4 که بنا به اظهار خود نویسندگان نامه، مهم‌ترین نگرانی و دغدغه آنها درباره برجام است و آن چیزی نیست جز موضوع «بازرسی‌ها»؛ موضوعی که از مهم‌ترین اختلافات طرفین در برجام بود و کماکان مهم‌ترین بهانه قابل تفسیر از سوی آمریکاست. دسترسی به مراکز تحقیقاتی هسته‌ای و نظامی- دفاعی! همچنین در این بند تلویحا به موضوع مهم و چالشی «PMD»  یا «ابعاد احتمالی نظامی» ایران نیز اشاره دارد.

در بند 4 آمده است: «شاید بزرگ‌ترین نگرانی، خودداری ایران از اجازه دسترسی بازرسان به مراکز پژوهشی هسته‌ای و نظامی است. بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به منظور تایید اجرای برجام مبنی بر عدم توسعه سلاح‌های هسته‌ای اجازه بازدید از هر مکانی در ایران را دارند. به هرحال استنکاف ایران از اجازه دسترسی فیزیکی و دیگر انواع دسترسی‌ها اگر نگوییم آن را (منظور ساخت سلاح هسته‌ای است) محتمل اما ممکن می‌سازد، با توجه به سابقه عدم راستگویی ایران در پنهان داشتن تخلفات الحاقی برجام».

پیش‌تر در خرداد ماه نماینده آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با خط و نشان‌کشی برای ایران و به نوعی آماده‌سازی اذهان بیان داشته بود در صورتی که پرسش یا نگرانی جدیدی در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران از جمله درباره فعالیت‌های بالقوه تسلیحاتی بروز کند‌، آژانس علاوه بر اختیارات کامل پادمانی از اختیارات گسترده‌تر فراهم شده طبق برجام نیز برای تحقیق درباره آنها برخوردار است. وی در اظهاراتی که حکایت از اتهامات جدید در آینده داشت، افزود: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند و باید هرگونه نگرانی جدید و معتبری درباره فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در ایران را پیگیری کند. اطمینان داریم آژانس و بازرسان ماهر و حرفه‌ای آن این کار را به‌طور مناسب انجام خواهند داد.

همچنین در این نامه سناتورها به توافق محرمانه ایران و آژانس اشاره شده و دسترسی نمایندگان آمریکا به محتوای این توافق را خواستار شده‌اند. سند محرمانه‌ای که گویا در دسترس نمایندگان مجلس ایران نیز قرار نگرفته و همچون قراردادهای IPC نفتی و گازی در موضوع برجام نیز دولت توافقات و اسناد محرمانه‌ای دارد که از انتشار و در دسترس مردم و سایر قوا قرار دادن آن خودداری می‌ورزد. در بخش دیگری از نامه از دولت ترامپ خواسته می‌شود مانع ورود دوباره ایران به بازار‌های جهانی شود.

سخنگوی «تام کاتن»، سناتور افراطی آمریکایی به واشنگتن‌پست گفته است ترامپ در گفت‌وگویی با این نماینده آمریکایی در هفته گذشته بار دیگر از توافق هسته‌ای با ایران به عنوان «توافقی بد» یاد کرده است. با این اوصاف باید پرسید مکانیزم مورد تاکید تیم مذاکره‌کننده ایرانی در صورت نقض برجام توسط آمریکا  چیست و چه برنامه و راهبردی برای سناریوهای مختلف گزارش دولت ترامپ درباره بازبینی برجام دارد؟

ماشاءالله ذراتی