پایان سال تحصیلی زمان مناسبی برای تجدید قوا درعرصه یادگیری و کسب آموزشهای غیر درسی است، هر چند آموزشهای درسی تعطیل می شوند اما تربیت و تعلیم در اشکال مختلف همچنان ادامه دارد. حرفه آموزی و حضور در مراکز صنعتی کوچک و متوسط یکی از راهکارهای گذراندن اوقات فراغت در فصل تابستان در دهه های پیش بود. کودکان و نوجوانان بدون تحمیل هزینه ای به خانواده بنا به تجربیات بزرگان؛ مشاوره و راهنمایی با آنها و علاقمندی خود مشغول آموزش می شدند تا در آینده در ورود به بازار کار از تخصصی برخوردار باشند در حالی که اینک اوضاع متفاوت از سالهای گذشته است. هنوز مدارس به پایان نرسیده که برخی مدارس با هزینه های بالا خانواده ها را به ثبت نام فرزندانشان در کلاسهای تکمیلی یا تقویتی درسی ترغیب می کنند و دانش آموزان مجبورند باز هم پشت نیمکت های کسالت آور مدرسه بنشیند! برخی خانواده ها هم بدون برنامه، فرزندانشان را درکلاسهای مختلف آموزشی ثبت نام می کنند تا صرفا اوقات فراغت آنها بگذرد. برخی نیز که قادر به تامین مالی کلاسهای آموزشی نیستند فرزندانشان اوقات فراغت را یا در کوچه ها یا پای بازیهای رایانه ای به پایان می رسانند. پایگاه خبری- تحلیلی «قدس آنلاین» درگفتگویی با دکتر مجید ابهری آسیب شناس و رفتار شناس اجتماعی به بررسی موضوع اوقات فراغت جوانان و تبعات عدم برنامه ریزی در فصل تابستان پرداخته است.
ابهری با اشاره به اهمیت اوقات فراغت و توجه خانواده ها به استفاده بهینه از این زمان گفت : خانواده ها مخصوصا آنهایی که دارای فرزند دانش آموز نوجوان وجوان هستند در آغاز فصل تابستان دچار تردید و اضطراب می شوند چرا که نگهداری فرزندان خصوصا در سنین ۱۰ تا ۱۸ سالگی در خانه بسیار دشوار بوده و باعث ناراحتی های مختلفی برای نوجوان و خانواده آنها می شود. اوقات فراغت به معنای زمانی است که فرد برای استراحت یا تفریح یا آموزش غیر درسی خود دارد در حالی که متاسفانه برخی از خانواده ها به جای آنکه اوقات فراغت خانواده خود را درکلاسهای تفریحی وآموزشی بگذرانند همچنان در فصل تابستان فرزندان را مجبور می کنند که اوقات فراغت تابستان خود را در کلاسهای درسی تکمیلی بگذرانند، بی شک این حرکت از نظر رفتاری منجر به خستگی روحی فرزندان آن ها می شود.
این آسیب شناس اجتماعی با اشاره به گرانی کلاس های آموزشی وعدم توانایی بسیاری از خانواده ها در تامین هزینه های کلاسهای فرهنگی و هنری خاطر نشان کرد: تمام خانواده ها توانایی ثبت نام فرزندان خود را در کلاسهای ورزشی و یا آموزشهای گران قیمت ندارند بنابراین ۸۵ درصد از نوجوانان وقت خود را با بازیهای رایانه ای در شکل های مختلف از تلفن همراه و اقلام مشابه می گذرانند که منجر به ایجاد ناراحتی های چشمی، عصبی و روحی می گردد. اعتیاد به رایانه و بازیهای آن از همین جا آغاز می شود.
وی دراین باره با اشاره به معضلات بعدی آن تصریح کرد: ورود به فضای مجازی و استفاده از گروه های غیر مجاز یکی از اصلی ترین آسیب های این دوران است. متاسفانه برخی دیگر از فرزندان اوقات فراغت خود را به بطالت واتلاف زمان می گذرانند که در پایان فصل تابستان این قشر دچار آسیب های اجتماعی می شوند. انتخاب دوستان نامناسب و ایجاد مزاحمت برای همسایگان و اهالی محله، آسیب هایی است که از این ناحیه تحمیل می گردد.
دکتر ابهری با ارائه راهکاری به برخی از خانواده ها خاطر نشان کرد: یکی از توصیه ها به خانواده هایی که پدران آنها درحرفه های مختلف و در بازار کار حضور دارند این است که آنها برای گذراندن اوقات فراغت فرزندان خود را به محل حرفه یا مغازه خود ببرند تا فارغ از تحمیل هزینه های سنگین کلاس های آموزشی نوجوانان و جوانان در کنار والدین بتوانند حرفه ای بیاموزند همچنان که نسل های گذشته تابستان خود را به آموزش های مختلف و دریافت مزد می گذراندند و با فراگیری حرفه ای می توانستند در آینده برای خود شغلی دست و پا کنند. متاسفانه در حال حاضر شاهد هستیم که رویکردهای اوقات فراغتی متفاوت از دهه های قبل شده وخانواده ها به این مهم که می توانند فرزندان را در حرفه های مختلف مشغول آموزش کنند توجهی نمی کنند.
وی در پایان اظهار داشت: متاسفانه درپایان تابستان بسیاری از نوجوانان وجوانان اگر مورد پرسش قرار بگیرند به خاطر گرمای هوا، طولانی بودن روزها و دراز بودن فصل تعطیلی دچار سرخوردگی، افسردگی وخستگی می گردند بنابراین پیشنهاد می شود مدارس با ایجاد دوره های تفریحی و رفاهی و مساجد با برگزاری کلاسهای مناسب و ایجاد سرگرمی برای کودکان خانواده ها را در کاهش دغدغه های فصل تابستان یاری رسانند تا کودکانان ونوجوانان از تبعات عدم برخورداری از کلاس های اوقات فراغت دراین فصل در امان بمانند و با برنامه ریزی و به دور از بلا تکلیفی تابستان خود را به خوبی بگذرانند.