مصوبه سنای آمریکا که با رای قاطع 98 درصدی تحریمهای جدیدی علیه ایران به تصویب رسید نقض صریح قطعنامه 2231 شورای امنیت و نقض صریح برجام بود. آمریکا با این مصوبه صراحتا قطعنامه 2231 را در بندهای مقدمه، 26 و 28 و 29 پیوست A و بندهای 3 و 5 پیوست B قطعنامه نقض کرده است.
همچنین بندهای 26 و 28 و 29 و 4.8.1 پیوست برجام و مقدمه برجام را نیز صریحا نقض کرده است، یعنی در عمل توافق هستهای را به شکل کاملا آشکاری بیفایده کرده و شدیدترین نظام تحریمی پس از انقلاب اسلامی را بر کشور اعمال میکند.
این تحریم به حدی ناقض برجام است که حتی ریچارد نفیو عضو تیم مذاکرهکننده آمریکا در مذاکرات هستهای نیز با اذعان به این که تصویب تحریم جدید نقض ماده 29 برجام است میگوید: «این اقدام میتواند شرکتهای خارجی را از انجام تجارت با ایران بازدارد»! با این وجود و با گذشت نزدیک به یک هفته از تصویب تحریم جدید ناقض برجام، چرا وزارت امور خارجه به شکل رسمی هیچ واکنشی نسبت به آن نداشته است؟
اگر اخبار را به دقت بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که اکثر مقامات دولتی به این موضع بسنده کردهاند که تحریمهای جدید آمریکا « در حال بررسی» است چنان که نوبخت سخنگوی دولت دراینباره میگوید: هیئت نظارت بر اجرای برجام در حال بررسی نقض برجام از سوی طرف مقابل است.
بعیدینژاد رئیس تیم کارشناسی هستهای دولت یازدهم و سفیر فعلی ایران در لندن نیز پیشتر با انتشار متنی دراینباره نوشته بود: بدیهی است که با توجه به حساسیت و پیچیدگی موضوع، اثبات انطباق یا عدم انطباق مفاد این لایحه با برجام نیاز به بررسیهای دقیق کارشناسی دارد که حتما تحت اشراف و هدایت مقامات و نهادهای عالی صورت گرفته یا صورت خواهد گرفت.
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در نشست خبری با خبرنگاران دراینباره میگوید: باید منتظر بود و در موقع لازم براساس طراحیهای از قبل انجام شده به این موضوع واکنش نشان خواهیم داد و از طریق مکانیسمهای پیشبینی شده در برجام مسائل را پیگیری خواهیم کرد.
عدم موضعگیری رسمی از جانب مقامات دولتی و بسنده کردن به مصاحبه و گفتوگو آن هم با محوریت این ایده که «در حال بررسی» تحریمهای جدید هستیم از آنجایی محل ایراد و اشکال است که طبق یک قاعده عقلانی علاج واقعه پیش از وقوع آن باید کرد. در واقع دولتمردان نباید منتظر آن باشند که تحریمهای جدید در مجلس نمایندگان رای بیاورد و بعد نیز پس از امضای ترامپ به قانون رسمی تبدیل شده و نهایتا برجام نقض شود و تازه اگر صلاح دانستند اعلام موضع نمایند!
این سکوت و عدم اعلام رسمی به طرف 5+1 مبنی بر نقض شدن برجام در نهایت نیز این پیام را به طرف آمریکایی میرساند که مقامات دولتی ایران با تصویب تحریمهای جدید مشکل آن چنان زیادی ندارند و به همین سبب دست آنان برای پیشبرد این قانون تحریمی بیشتر باز میشود.
به همین سبب لازم است که وزارت خارجه در بیانیه رسمی - نه مصاحبه و گفتوگو - موضع رسمی کشور را در برابر تحریم جدید اتخاذ نماید و برخی اقدامات عملی ایران در صورت نقض برجام را به طرف مقابل اعلام نماید.