بیماری های غده ی تیروئید مانند کم کاری یا پرکاری بیماری های خودایمنی هستند . اختلالات چشمی ناشی از بیماری های تیروئید نیز متاثر از آنتی بادی های دخیل در همین بیماری تیروئیدی است.
رابطه اختلال تیروئید با بیماری های چشمی
شیوع بیماری های چشمی ناشی از اختلالات تیروئیدی خودایمنی در خانم ها بیشتر و حدود پنج ، شش برابر اقایان است . افراد سیگاری هم هفت برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری به این بیماری های چشمی خودایمن مبتلا می شوند .
شایع ترین علت بیرون زدگی چشم ، اختلالات تیروئیدی است . در این بیماری ، آنتی بادی هایی علیه غده ایجاد می شود که می توانند روی عضلات چشم تاثیر بگذارند . آنتی بادی ها عضلات و بافت چربی چشم راتحریک می کنند و ماده ای داخل آن ساخته می شود که خاصیت جذب آب بالایی دارد . جذب آب توسط عضله و چربی باعث تورم و بزرگی آن می شود . بزرگی عضلات اطراف چشم ، کره چشم را به بیرون هدایت می کند .
این اتفاق بیشتر در مبتلایان به پرکاری تیروئید مشاهده می شود ولی در بیماران با کم کاری تیروئید و حتی افرادی که کاملا سالم هستند هم ممکن است دیده شود . البته افراد سالم معمولا بعدها دچار مشکلات تیروئیدی خواهند شد . به طور کلی ، مشکلات چشمی ناشی از اختلال در عملکرد تیروئید در مواقعی که نوع بیماری پرکاری غده تیروئید کنترل نشده زیاد اتفاق می افتد .
مشکل بعدی که در اثر بزرگی عضلات ایجاد می شود ، فشار روی عصب بینایی است که ممکن است منجر به اشکال در دید شود . در مراحل اولیه بیمار دچار کاهش دید در رنگ می شود ولی با پیشرفت بیماری کاهش کلی در دید بیمار ایجاد می شود .
تداوم بزرگی عضله باعث می شود عضلات اطراف چشم فیبروزه شوند ، یعنی خاصیت ارتجاعی عضلات از دست برود . در این وضعیت بیمار دچار انحراف چشم می شود و انحراف چشم ممکن است باعث دوبینی شود . دوبینی هنگامی که فرد به بالا نگاه می کند ، شایع تر است .
در این بیماری پلک ها هم ممکن است به عقب کشیده شوند . پلک های بالا در حالت عادی باید یک تا دو میلی متر از قسمت رنگی چشم را بپوشانند .
پلک تحتانی باید حد واسط قسمت رنگی و سفید چشم بین قرنیه و صلبیه باشد . وقتی پلک های فوقانی و تحتانی آنقدر عقب کشیده شوند که از بالا و پایین کره چشم صلبیه دیده شود ، عقب کشیده شدن پلک ها اثبات می شود . این وضعیت باعث می شود چشم بیشتر باز بماند و فرد دچار علائمی مانند سوزش و قرمزی شود و ترس از نور پیدا کند . اگر خشکی چشم شدید باشد ، ممکن است زخم قرنیه ایجاد شود . زخم قرنیه عارضه خطرناکی ست و احتمال سوراخ شدن چشم و کوری وجود دارد .
اتفاق دیگری که با تداوم بزرگی عضلات رخ می دهد ، افزایش فشار داخل کره چشم است . فشار چشم باید با معاینات دوره ای کنترل شود چون افزایش فشار داخل کره چشم به عصب بینایی آسیب می زند .
توجه : درگیری های چشمی در بیماران دچار اختلالات تیروئیدی معمولا نامتقارن است و ممکن است یک چشم درگیر و چشم دیگر سالم باشد یا عارضه در یک چشم شدید و در چشم دیگر خفیف باشد .
اغلب بیماری های خود ایمنی ، خودمحدود شونده هستند ، یعنی علائم عود و فروکش بیماری در افراد مبتلا دیده می شود . دوره های عود در این بیماری خود ایمن معمولا یک ساله است ولی در افراد سیگاری شاید به دو تا سه سال هم برسد . اقدامات حمایتی در کنترل بیماری نقش مهمی دارند . بیماران باید تحت نظر متخصص غدد باشند و دارو مصرف کنند تا سطح هورمون ها به حالت طبیعی برگردد اما در مواقعی که مشکلات چشمی وجود دارد نیاز است بیمار تحت نظر متخصص چشم هم قرار گیرد .
برای برطرف کردن خشکی چشم، اشک مصنوعی تجویز می شود.
رژیم غذایی بیمار باید کم نمک باشد چون نمک باعث تجمع بیشتر مایعات در عضله می شود .
بیماران باید سیگار را ترک کنند و از عینک آفتابی استفاده کنند چون بعضی از بیماران ترس از نور دارند .
در مواردی که علائم شدید است ، داروهای ضد التهاب تجویز می شود . گاهی ممکن است بیمار نیاز به پرتودرمانی و عمل جراحی داشته باشد .
بزرگی عضله با سی تی اسکن قابل تشخیص است . معاینه چشم پزشکی به طور دوره ای توصیه می شود .
