سنگفرش شدن خیابانها در سالیان گذشته منجر به ورود وسایل حمل و نقل به کشور شد و در این میان کالسکه نخستین وسیله حمل و نقل عمومی برای مردم کشور به حساب میآمد، رفته رفته و با گذر زمان وسایل جدیدی نیز وارد کشور شدند که اتوبوسهای دو طبقه آبی رنگ را میتوان از مهمترین خاطرات آن دوران برای کودکان دهه شصتی نام برد، بعد از آن اتوبوسهای خاطره انگیز آلودگی هوا دلیلی شد برای مسئولان شهری تا اتوبوسهای آبی رنگ دو طبقه را از چرخه حمل و نقل عمومی خارج و به اسقاطیها بسپارند که پس از آن اتوبوسهای جدیدی وارد عرصه حمل و نقل عمومی کشور شد.
*مددرسانی قطارهای زیرزمینی به پایتخت نشینان برای کاهش آلودگی هوا
بنا به دلایل تاریخی و اقتصادی، در سطح بینالملل تفاوتهایی در گستره و نحوه استفاده از حملونقل عمومی وجود دارد. در یکسو کشورهای قدیمیتر مایل هستند سیستمهای گسترده و متنوعی برای سرویسدهی به شهرهای متراکم و قدیمی خود داشته باشند و در سوی دیگر در کشورهای جدیدتر، بسیاری از شهرها دارای خدمات حملونقل عمومی پراکنده و غیر فراگیری هستند.
تفاوتهای مشخصی در شبکه حملو نقل شهری بین آسیا، آمریکای شمالی و اروپا وجود دارد. در آسیا فعالیتهای شبکه حمل و نقل عمدتاً توسط شرکتهای خصوصی اداره میشود که طرف قرارداد سازمانهای عمومی هستند، در آمریکای شمالی فعالیتهای شبکه حملونقل عموماً توسط ادارات حمل و نقل شهری اداره شده و در اروپا این مسئولیت به عهده شرکتهای متعلق به دولت است.
پس از از رده خارج شدن اتوبوسهای دوطبقه، ورود اتوبوسهای جدید هم مشکل چندانی را از آلودگی هوای ایجاد شده در کشور برطرف نکرد، به همین جهت مترو و بی آرتی بهترین گزینههای روی میز مسئولان شهری به حساب میآمدند، وسایلی که قرار بود با کمترین هزینه بیشترین بازدهی را برای شهروندان به دنبال داشته باشد البته تاکسیهای تلفنی هم به عنوان یکی دیگر از وسایل حمل و نقل عمومی برای شهروندان نباید از قلم بیافتد وسایلی که به گفته بسیاری از شهروندان برای قشر خاصی از جامعه طراحی شده بودند.
*افزایش نرخ تاکسیها بیش از نرخ تورم
ورود این وسایل جدید به سامانه حمل و نقل عمومی گرچه، اما و اگرهای متعددی را همچون افزایش بی رویه نرخ کرایهها به همراه داشت، افزایشی که بسیاری از مسئولان شهری معتقدند این افزایش عادلانه و بر اساس نرخ تورم است.
مازیار حسینی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران درباره افزایش نرخ کرایه وسایل حمل و نقل عمومی در سال جدید گفت: نرخ پیشنهادی شهرداری تهران به میزان متوسط افزیش نرخ تورم است.
وی با بیان اینکه لازم است قیمتها به سمت واقعی شدن سوق داده شوند، گفت: باید به سمتی حرکت کنیم که نرخ کرایه وسایل حمل و نقل عمومی واقعی شده و تنها به یک قشری که نیازمند دریافت یارانه هستند، سوبسید ارایه شود.
حسینی با بیان اینکه ما میخواستیم سیاست کلی در خصوص تعیین نرخ کرایهها تغییر کند و به سمت واقعی شدن برود، اما به دلیل شرایط اقتصادی جامعه، متوسط افزایش نرخ در حد نرخ تورم است، گفت: اگر میخواهیم حمل و نقلی توسعه یافته و قوی داشته باشیم باید کرایه آن نیز واقعی باشد.
کرایهای که به گفته حسینی اگر نرخ اصلی آن واقعی و براساس تورم باشد به قطع و یقین مشکلاتی که هم اکنون در خصوص فرسودگی وسایل حمل و نقل عمومی وجود دارد رفع خواهد شد.
اقبال شاکری، در مورد آخرین وضعیت افزایش نرخ کرایه وسایل حمل و نقل عمومی با بیان اینکه فرمانداری تهران با افزایش نرخ کرایه ۱۲ تا ۱۵ درصدی مترو، اتوبوس و تاکسی مخالفت کرد و لایحه را برای بررسی بیشتر به شورای شهر برگرداند، گفت: با این حال شورای شهر مجددا بر افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی نرخ کرایهها تاکید داشت و بر همین اساس لایحه به شورای حل اختلاف ارسال شد.
وی با بیان اینکه بر اساس روال کار باید جلسهای در فرمانداری برگزار شود و صورت جلسه آن برای شورای شهر ارسال شود، گفت: بر اساس صورت جلسه مشخص شده است که اختلاف ما و فرمانداری در مورد افزایش نرخ کرایه مترو و اتوبوس به شورای حل اختلاف ارسال شده، اما افزایش کرایه تاکسی مسکوت مانده است.
رئیس کمیته عمران شورای شهر افزود: یک ماه و نیم از سال جدید گذشته است و با توجه به قیمت تمام شده حمل و نقل عمومی برای مدیریت شهری و همچنین تأکید رانندگان تاکسی لازم است هر چه زودتر تکلیف نرخ کرایهها مشخص شود.
مخالفت فرمانداری با افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی نرخ کرایهها در صورتی مطرح شد که علی رغم تمامی مخالفتها رئیس شورای شهر در سیصد و پنجاهمین جلسه علنی شورای شهر از تصویب افزایش ۱۰ درصدی نرخ کرایه وسایل حمل و نقل عمومی در سال ۹۶ خبر داد.
مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران در رابطه با افزایش کرایه ماشینها و وسایل حمل و نقل عمومی توسط برخی از رانندگان گفت: در حال حاضر هیچ افزایشی بر کرایه حمل و نقل عمومی قانونی نیست، همچنین در هیئت حل اختلاف مرکزی در وزارت کشور تصویب شد که از روز ۱۵ خرداد ماه کرایه تمامی وسایل حمل و نقل عمومی اعم از مترو، تاکسی و اتوبوس ۱۰ درصد افزایش پیدا کند که هنوز مصوبه آن به مدیریت شهری و فرمانداری تهران ابلاغ نشده است.
*دود افزایش ۱۰ درصدی نرخ کرایهها به چشم مردم میرود
اگر نخواهیم از حق بگذریم ورود این وسایل مشکلات متعددی را هم برای مردم رفع و رجوع کرد، اما گویا افزایش قیمتی که هرساله برای این وسایل مطرح میشود پایانی ندارد و همچنان ادامه دارد، وسایلی که قرار بود با کمترین هزینه بیشتری بازدهی را برای مردم داشته باشند و البته آلودگی کمتری نیز در حلق شهروندان برود این روزها به مهمترین دغدغه مردم بدل شده و به گفته برخی مسئولان دودش تنها در چشم شهروندان میرود، دودی که قرار بود تنفس شهروندان را با مشکل مواجه نکند اکنون چشمان آن را تحت تثیر قرار داده است.
علیرضا رحیمی، نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با بیان اینکه افزایش ۱۰ درصدی نرخ کرایه وسایل حمل و نقل به صلاح مردم نیست و دود آن به چشم مردم میرود، اظهار داشت: با توجه به چالشهای عمدهای که در حوزه حمل ونقل و ترافیک، آلودگی هوا و محیط زیست شهر تهران وجود دارد، تنظیم و تعیین کرایههای حمل ونقل عمومی باید به گونهای باشد که به شهروندان فشار مضاعفی وارد نشود، به همین جهت میتوان گفت که این افزایش قیمت به صلاح نیست.
وی گفت: افزایش کرایه حمل ونقل عمومی یک رویه سالانه است و باید در این رابطه به نحوی عمل کرد که رانندگان و همچنین مردم متضرر نشده و توأمان دیده شوند.
حال آن که این افزایش نرخ کرایه وسایل حمل و نقل عمومی به نفع مردم است یا خیر باید منتظر ماند و پس از گذشت چندین ماه از این مصوبه تغییرات را در سامانه آن و البته در میان مردم مشاهده کرد.