طرح کارورزی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ماه گذشته به طور رسمی کار خود را آغاز کرد و طبق آخرین اطلاعات به دست آمده بیش از 60 هزار نفر تاکنون ثبت‌نام کرده‌اند؛ طبق این طرح قرار است فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با ثبت‌نام در سامانه اعلام وزارت کار، جذب بنگاه‌های مختلف شوند.
بنگاه‌هایی که این افراد را جذب کنند، از معافیت‌های مختلف بهره‌مند خواهند شد که یکی از این تسهیلات، معافیت پرداخت حق بیمه سهم کارفرما در بیمه تأمین اجتماعی است، اما نکته قابل توجه در جریان اجرای این طرح، انتقادات فراوان کارشناسان و تشکل‌های کارگری است که به دلیل عدم وجود سازوکارهای مناسب، امکان سوءاستفاده کارفرمایان از این فارغ‌التحصیلان را فراهم خواهد کرد.
به عبارت دیگر، اگر کارفرمایی با نیروهای سابق خود مشغول فعالیت باشد، با جذب نیروهای کار جدید اقدام به تعدیل نیرو کرده و نوعی جابجایی در بازار کار ایران به وجود خواهد آمد و درنهایت، تنها اتلاف منابع دولتی را در این جریان شاهد خواهیم بود.
همچنین طرح کارورزی دولت بدون درنظر گرفتن سایر بیکاران، تنها فارغ‌التحصیلان دانشگاهی را مدنظر قرار داده و برای این قشر عمده تدبیری اندیشیده نشده است.
در این باره، هادی ابوی، دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران معتقد است که طرح کارورزی بیشتر شبیه طرح استاد ــ شاگردی است، به‌نوعی موقعیتی برای برخی کارفرمایان فراهم می‌کند تا با کمترین امکانات برای مدت یک سال از کارگران بهره ببرد و پس از یک سال نیز ضمانتی برای جذب نیروهای آموزش‌دیده وجود ندارد.
به گزارش فارس، اصرار ربیعی برای اجرای سریع این طرح با وجود اختلافات و اعتراضات فراوان نکته قابل تأمل و مهمی است که ضرورت ورود دستگاه‌های نظارتی از جمله مجلس شورای اسلامی را جدی‌تر می‌کند.
حاج اسماعیلی نیز معتقد است که این طرح به جای اینکه افزایش اشتغال و ایجاد ظرفیت‌های کار داشته باشد تنها موجب اخراج نیروی کار قدیمی در کارگاه‌ها می‌شود و علت آن سوء استفاده‌ای است که برخی از کارفرمایان از شرایط طرح کارورزی وزارت کار خواهند کرد.
براساس این گزارش، طبق این طرح، کارفرمایان مختار خواهند بود که هیچ حقوق یا دستمزدی را بابت شش ماه دوره کارورزی به افراد پرداخت نکنند و در آینده در صورت جذب آنان، از معافیت بیمه‌ای برخوردار خواهند شد.
همانطور که مشهود است، این طرح بیشتر به نفع کارفرمایان بوده و هدف آن، سرگرم کردن تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به امور کارورزی است تا درنهایت این افراد در جمعیت شاغل کشور محاسبه شوند.
طبق آمارهای موجود، هر دو ساعت کار در هفته برای مرکز آمار ایران، شغل به حساب آمده و دولت به جای ایجاد اشتغال پایدار برای تمام اقشار، تنها به دنبال آمارسازی و جابجایی نیروی کار خواهد بود.
یکی دیگر از ایرادات مهم طرح کارورزی دولت، عدم توجه به قانون کار و حقوق بنیادین کارگران است، به طوری که با وجود انجام کار در بنگاه‌ها تحت عناوین مختلف همچون کارورزی، رابطه کارگری و کارفرمایی برقرار نبوده و حق بیمه‌ای در این مدت به این کارورزان تعلق نخواهد گرفت.
