نخستین نشست از سلسله نشستهای هم اندیشی بازنشستگی و سالمندی با موضوع «جایگاه بازنشستگی در نظام رفاه و تامین اجتماعی کشور»، در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، حجت الله میرزایی معاون امور اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه نظام تامین اجتماعی، یک زیر سیستم مهم اجتناب ناپذیر است که کمتر به آن توجه کردیم، اظهار داشت: به سابقه تامین اجتماعی که نگاه کنیم، میبینیم با چه دلایل تاریخی شکل گرفته و متوجه خواهیم شد که روز به روز متحولتر شده است.
وی اضافه کرد: سرمایهداری برای تداوم و پویایی خود تامین اجتماعی را به وجود آورد. تامین اجتماعی اگر در جایی سقوط کند، فقط یک نهاد سقوط نمیکند؛ بلکه همه دستگاهها آسیب میبینند و توسعه را غیرممکن میکند.
معاون امور اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: تامین اجتماعی سیاستگذاری رفاه است. در هیچ کجای دنیا فقرزدایی و نابرابری را با یارانههای بی حساب حل نمیکنند؛ بلکه از طریق کارآمد کردن تامین اجتماعی به این هدف میرسند.
میرزایی بیان کرد: حوادثی که در کشور ما رخ داده به خوبی نشان میدهد که اگر نظام اجتماعی قدرتمند نباشد، چگونه میتواند تاثیرگذار باشد.
وی به سابقه تامین اجتماعی در کشور اشاره و عنوان کرد: تامین اجتماعی در کشور ما ۱۰۰ سال سابقه دارد و متاسفانه تبدیل به یک نظام حمایتی شده است؛ اما در دنیا، این نظام فراگیر امدادی و بیمهای است.
معاون امور اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اینکه صندوقهای بازنشستگی چند کارکرد مهم دارند، تصریح کرد: پسانداز و ذخیره برای دوران پیری، از سادهترین و مهمترین کارکرد صندوقهای بازنشستگی است.
میرزایی ادامه داد: یکی دیگر از کارکردهای صندوقهای بازنشستگی، بیمههای اجتماعی است که با ذخیره و پس انداز در دوران جوانی برای دوران پیری، امنیت خاطر ایجاد میکند. این موضوع دارای قواعد خاص و برنامهریزیهای جامعی است که صندوقهای بازنشستگی باید به این دو مورد توجه داشته باشند.
وی اظهارداشت: کسب و کار درمانی و خدمات اجتماعی، از دیگر کارکردهای صندوقهای بازنشستگی محسوب میشوند. از این جهت صندوقها، پیچیدهترین دستگاهها نسبت به بانکها هستند.
معاون امور اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، با اشاره به نیازهای سازمانهای تامین اجتماعی، یادآور شد: بانکهای اطلاعاتی، زیر سیستم قدرتمند بیمهای و آماری، زیرسیستمهای مالی و حسابداری، نظام مدیریت مشارکتی و تعاملی و مدیریت با ثبات، از جمله نیازهایی هستند که میتوان برای این سازمانها برشمرد.
میرزایی ادامه داد: یکی از ضرورتهایی که صندوقها نیاز دارند، محیط مدیریت کم نوسان و با ثبات است. در همه جای دنیا صندوقها نهادهای پولداری هستند و تا جایی که اقتصاد با ثبات باشد صندوقها شرایط بهتری دارند.
وی مشکلات صندوقها در ایران را اینگونه برشمرد: ناپایداری صندوقهای بازنشستگی، کفایت، جامعیت، فراگیر نبودن و در نهایت نابرابری بین صندوقها از مشکلات عدیده در ایران است.
معاون امور اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ادامه افزود: معتقدیم که سالمندی تهدید نیست؛ شاید به عنوان چالش مطرح شود. البته نرخ سالمندی در حال افزایش است و ما تدارک و آمادگی برای مقابله با آن نخواهیم داشت.
میرزایی با بیان اینکه این پدیده در گذشته خیلی موضوعیت نداشته، اما در آینده مساله بسیار مهمی است، خاطرنشان کرد: مهمترین وجهی که در صندوقها وجود دارد این است که باید در برخی از بندهای اساسنامههایشان تجدید نظر کنند که یکی از آنها سن بازنشستگی است؛ در دنیا بیسابقه است که در ۴۴ سالگی کسی بازنشسته شود. سن بازنشستگی باید باید تابع سن امید به زندگی باشد. بازنشستگی زودرس که یکی از مسائل صندوقها است، باعث شده سن پرداخت حق بیمه کوتاه و سن دریافت زیاد بشود.
وی همچنین عنوان کرد: وجه دیگری که برای صندوقها و همه کشور مهم است، سیاستگذاری اجتماعی برای سالمندان است. در بسیاری از کشورها تمهیداتی مانند بسترسازی شهری برای سالمندان انجام میدهند و محیط منزل و شهر را متناسب با آنها میسازند که ما برای تدارک آمادگی آن در چنین سطحی، راه زیادی پیش رو داریم.