خداوند بندگانش را دوست دارد و میخواهد سعادتمند و عاقبت به خیر شوند لذا برای آنان راه بازگشت گذاشته و دری از درهای رحمتش به نام توبه را به سوی آنان گشوده است.
در روایات است که اگر بندهی خطاکار میدانست که خداوند چه مقدار منتظر بازگشت اوست ، هر آینه از شوق جان میداد. بنابراین مطمئن باشید خداوند شما را یاری میکند و در تمام پستی و بلندیهای زندگی با شماست. همین که از گناه پشیمان و خسته هستید و دیگر نمی خواهید این وضعیت ادامه پیدا کند توبه تحقق یافته است و باید سعی کنید که با تقویت ایمان و اراده دیگر به سراغ گناه نروید و این کار به تدریج حاصل می شود. تنها کافی است که وقتی موقعیت گناه پیش می آید شما با توجه به اینکه می دانید که لذت گناه زود می گذرد و وبال و پشیمانی آن باقی می ماند٬ خود را از گناه دور نگه دارید اگر انسان حقیقتا پشیمان شود و گناهان گذشته را جبران کند مثلا حق الناس را بپردازد و اگر واجبات را ترک کرده،قضایش را انجام دهد، مثل کسی می شود که گناه نکرده (التائب من الذنب کمن لا ذنب له ) . آمرزش الهی به حدی است که در این صورت حتی به جای گناهان حسنه در نامه ی اعمال او نوشته میشود«اولئک یبدل الله سیئاتهم حسنات. فرقان/70 ». هر کس توبه کند و ایمان آورده و عمل صالح انجام دهد خداوند گناهانش را تبدیل به نیکی میکند و خداوند بخشنده و مهربان است. هیچ کس نباید از رحمت خدا مأیوس باشد . لیکن توبه و ندامت باید حقیقی باشد نه صرف لقلقه ی زبان .
حقیقت توبه عبارت است از ندامت و پشیمانی واقعی و به دنبال آن عذر خواهی از درگاه الهی و طلب بخشش و مغفرت . البته نشانه ی توبه واقعی این است که اولا تصمیم جدی بر ترک و عدم بازگشت به گناه داشته باشد ثانیا : اگر گناه حق الناس باشد باید ادا شود و اگر حق الله ( ترک نماز – روزه خواری و ...) است باید قضا شود.انسان فرصت و مجالی کوتاه و مغتنم در دنیا دارد ولی متاسفانه خیلی آسان به پوچ و باطل و غفلت و یا تشکیک و ایرادهای بیجا آن را از دست می دهد و ناگهان سفر ابدیش با مرگ و ورود به عالم ناآشنای برزخ آغاز میشود در حالی که دستش خالی و زاد و توشه ی لازم برای این سفر تهیه نکرده است. دنیا خیلی زود و سریعتر از آنچه گمان کنیم سپری می شود ( توجه کنیم میلیاردها نفر قبل از ما آمده اند با همین آمال و آرزوهای ما و گمان می کرده اند دنیا هست و آنان و با مرگشان دنیا پایان می پذیرد ولی رفتند و هیچ نشد اجداد و پدر بزرگهای ما کجا رفتند ؟ محل دفن و قبر آنها را آیا می دانیم؟) این دنیا فانی است اما حیات ابدی بعد از مرگ باقی است. اما آن حیات جای بهره بردن از توشه ای است که در این دنیا تهیه کرده ایم.
سعادت و خوشبختی ابدی ما، در گرو دینداری ما و پیروی از دین کامل در دنیاست و شقاوت و هلاکت ابدی، نتیجه ی بی دینی در دنیاست.ویژگى هاى توبه خالص یکى از آداب و شرایط توبه خالصانه، این است که تائب واجد سه ویژگى باشد:1. از اینکه توبه اش پذیرفته نشود، باید بترسد.2. امید داشته باشد که توبه اش پذیرفته شود.
3. اطاعت و بندگى خدا را ادامه دهد: «عسى ربکم ان یُکفّر عنکم سیّئاتکم».به طور کلی برای ترک گناه توجه به امور زیر مفید است: 1- توجه به اینکه خداوند حکیم که بیشتر از هر کس به نیاز های بشر آگاه است، بهترین برنامه را برای سعادت انسان در اختیار او قرار داده و این برنامه تنها راه رسیدن به کمال و خوشبختی و آرامش هم در این دنیا و هم در زندگی اخروی است.2- توجه به ناظر بودن خدا همیشه و در همه حال بر اعمال ونیات ما « هو اقرب الیکم من حبل الورید ؛ او از رگ گردن به شما نزدیکتر است » ، « ألم یعلم بان الله یری ، آیا ‹گنهکار› نمیداند که خدا میبیند » ، « أیحسب ان لم یره احد ، آیا میپنداردکسی او را نمیبیند. توجه به اینکه هر لحظه ، حتی در همان لحظه گناه ممکن است مرگ فرا رسد و در آن حال خدا را ملاقات کند.3-تلاوت روزانه ی آیات و روایات بیم دهنده از آثار گناه و سختی های برزخ و روز قیامت ، و تدبر در آن.4- مطالعه کتب مربوط به قبر و قیامت و انذار دهنده در این زمینه معاد*/شهید دستغیب -سرای دیگر* /شهید دستغیب - منازل الاخرة ( داستانهایی از سفر آخرت) * /محدث قمی (حاج شیخ عباس قمی)( این کتاب به صورت الکترونیکی در کتابخانه تبیان وجود دارد) - بازگشت به خدا/ على اکبر ناصرى5- دعا . از خدا بخواهید شما را در طاعت و بندگی خودش یاری کند.6- انس با مسجد و مجالس مذهبی و دوستان خوب. شرکت در مراسم نماز جماعت و دعا به طور مداوم و نیز استفاده از برنامه های معارفی مانند برنامه ی سمت خدا از شبکه 3 که تأثیر به سزایی در رفع غفلت دارد.7- اجتناب و دوری از زمینه های گناه و فراهم کردن شرایط اجتناب از گناه، مانند ازدواج برای کسی که به گناهان مربوط به غریزه جنسی گرفتار است.8- توجه به آثار منفی گناه که هم زندگی دنیوی ما را خراب می کند و هم در آخرت موجب عذاب می شود. و توجه به این امر که سعادت انسان فقط در پرتو تقوا تأمین می شود.و در پایان اگر در هر حال باز هم لغزشی حاصل شد از توبه و بازگشت هرگز ناامید نشوید چون این هم یکی از نقشه های شیطان است که انسان را از توبه ناامید کند. یکی از دامهای شیطان این است که بنده ی گنهکار را از رحمت خدا ناامید کند لذا یاس از دامهای شیطان و خود گناهی بزرگ است. موفق باشید.