حقوق فراموش‌شده مسافر در حمل‌‌‌و‌نقل هوایی

 آیین‌نامه حقوق مسافر در پروازهای داخلی از ابتدای اردیبشهت‌ماه 1394 ابلاغ شد. طبق این دستور العمل در مورد پروازهایی که به دلیل شرایط جوی یا امنیتی فرودگاه مبدا، مقصد و در مسیر دچار تاخیر و یا ابطال می‌شود، شرکت‌های هواپیمایی با رعایت مقررات پذیرایی از مسافرین صرفا موظف به استرداد کامل وجه به مسافران هستند.

همچنین بر اساس دستورالعمل حقوق مسافر در پروازهای داخلی، اگر ابطال پرواز از زمان خرید بلیت تا یک هفته قبل از انجام پرواز باشد، در این‌صورت شرکت حمل کننده موظف به پرداخت کامل وجه بلیت است و اگر ابطال پرواز از شش روز تا 24 ساعت قبل از انجام پرواز باشد، در این صورت شرکت حمل کننده موظف به پرداخت کامل وجه بلیت و ارائه یک بلیت مشابه با 30 درصد تخفیف از لحاظ مسیر و کلاس پروازی به مسافر است.

بنابراین گزارش اگر ابطال از 24 ساعت مانده تا زمان انجام پرواز، انجام پذیرد در این صورت شرکت حمل کننده موظف به پرداخت کامل وجه و ارائه یک فقره بلیت نیم بهاء مشابه از لحاظ مسیر و کلاس پروازی است.

همچنین ارائه بلیت مشابه (از لحاظ مسیر و کلاس پروازی) در اولین فرصت زمانی انجام می‌گیرد؛ همچنین در صورت انتقال مسافر توسط سایر خطوط هوایی این امر بدون پرداخت هزینه و یا مابه التفاوت توسط مسافر و یا خسارت توسط شرکت های هواپیمایی انجام خواهد پذیرفت.

بر اساس دستورالعمل حقوق مسافر در پروازهای داخلی نماینده شرکت هواپیمایی با حضور در میان مسافران با متانت و احترام نسبت به اطلاع رسانی صحیح در خصوص تاخیر پرواز اقدام می‌کند و شرکت هواپیمایی نسبت به اطلاع رسانی از طریق سیستم اطلاعات پرواز به صورت مستمر اقدام می‌کند.

بنابر این گزارش در در صورت تاخیر بیش از یک ساعت و کمتر از دو ساعت از مسافران پذیرایی نوع اول به عمل خواهد آمد و ارائه این پذیرایی مشروط به وجود زمان کافی جهت پذیرایی و عدم ایجاد تاخیر بیشتر در پرواز است.

همچنین در تاخیر بیش از 2 ساعت و تا 4 ساعت انجام پذیرایی مناسب حداقل نوع اول با توجه به امکانات فرودگاهی، فراهم نمودن امکان برقراری ارتباط تلفنی برای اطلاع رسانی، تغییر پرواز در صورت درخواست مسافر و امکان انجام آن، انجام قدمات لازم جهت اعزام با سایر شرکت های هواپیمایی (در صورت درخواست مسافر) و در صورت وجود پرواز از همان مسیر و یا انتقال به مقصد نهایی از طریق مسیرهای جایگزین (به غیر از مسیر درج شده در بلیت) و پرداخت کامل وجه بلیت مسافر در صورت انصراف مسافر از ادامه پرواز ضروری است.

در صورتی که هواپیما در مکانی به غیر از مقصد مسافر و یا نقطه میانی (در پروازهای اتصالی مندرج در یک بلیت) توقف کند شرکت هواپیمایی موظف است مسافر را به مبدا یا مقصد پرواز مطابق یکی از روش ها منتقل کند. در روش نخست انتقال مسافر به مبدا توسط شرکت هواپیمایی حامل است و کل وجه بلیت بدون کسر جرایم به مسافر پرداخت شود، روش دوم در صورت درخواست و انتقال مسافر به مقصد با هر وسیله نقلیه عمومی زمینی (‌اتوبوس، قطار و از این قبیل) است. این انتقال ضمن فراهم کردن شرایط لازم و پرداخت هزینه‌های آن توسط شرکت حامل صورت می‌گیرد.

شرکت هواپیمایی و دفاتر نمایندگی فروش بلیت موظف هستند بلیت مسافر را با مشخصات کامل اعم از شرایط و ضوابط بلیت صادره، قیمت نهایی (بهای پایه، عوارض، قواعد ابطال و هزینه های اضافی)، نام شرکت شرکت حمل کننده و سایر اطلاعات ضروری به مسافر ارائه کنند.

بنابراین گزارش این در حالی است که چنین قوانینی به ندرت از سوی آژانس‌‌های فروش بلیت هواپیما و ایرلاین‌‌ها رعایت می‌شود و در نبود نظارت سازمان هواپیمایی کشوری، این دو متولی پرواز‌های مسافری، ‌خون به دل مسافران پروازهای داخلی‌ می‌کنند.

* ابطال پرواز از سوی آژانس و پیشنهاد پرواز جایگزین با مسیری دیگر

یکی از مسافران داخلی که با مشکل‌ ابطال پرواز در مسیر مشهد‌-آبادان مواجه شده است، در این باره به فارس گفت: از چند روز پیش بلیت پرواز ‌هواپیمایی‌ آتا در مسیر مشهد به آبادان برای تاریخ 16 اردیبهشت‌ماه و‌ ساعت 19 ‌از آژانس ره‌بال آسمان ‌تهیه کردیم.

وی ادامه داد: متاسفانه 24 ساعت قبل از موعد پرواز از آژانس ‌ره‌بال آسمان با ما تماس گرفته و ‌اعلام شد که شرکت هواپیمایی آتا پرواز مسیر مشهد-‌آبادان مذکور را باطل کرده است. آنها مدعی شدند‌ ما در اقدامی انسان دوستانه‌مسیر مشهد‌-اهواز را برای شما پیشنهاد می کنیم.

این مسافر آتا افزود: از آنجا که شگرد برخی آژانس‌ها در برخورد با مسافر را در جریان بودم از معاون‌ بازرگانی آتا‌(معماریان‌) موضوع کنسلی پرواز را استعلام کرده که اظهار کرد آژانس ره‌بال آسمان پرواز را کنسل کرده‌ و هواپیمایی آتا فقط حامل‌ مسافر است بنابراین بقیه مسئولیت‌ها با ‌ره‌بال آسمان ‌است.

وی بیان کرد: قبلاً هم این تجربه را داشتم که اژانس‌ها این سابقه را دارند که هر وقت مسیر چارتر شده را در زمان اوج سفر با قیمت گزاف فروخته باشند‌، حقوق مسافر را لحاظ کرده و اجازه می‌دهد تا پرواز انجام شود و هر وقت نتوانند بفروشند از روش کنسل شدن پرواز توسط شرکت هواپیمایی استفاده می‌کنند و به شدت ‌در عدم رعایت حقوق مسافر فعالند.

این مسافر هواپیما اظهار داشت: ‌شرکت ‌هواپیمایی آتا هم در قبال این بی حرمتی به مسافر و شگرد نوین آژانس تحت قرارداد خود، مسئولیتی را قبول نکرد‌ و فقط ‌با ما اظهار همدردی ‌کرد.

  انتظار مردم از سازمان هواپیمایی کشوری این است که ضوابط و دستورالعمل‌های لازم را برای عملکرد ایمن و بهره‌وری صنعت تدوین و اجرا کند تا بدین ترتیب در واقع مردم با حقوق خود در مقابله با ابطال و تاخیرهای پروازی ‌آگاه می‌شوند.

آئین‌نامه حقوق مسافر در سه بعد «حقوق مسافر هنگام پذیرش در فرودگاه»، «نرخ بلیت» و «حقوق مسافر در حین و بعد از پرواز» است.‌