«دونالد ترامپ» رئیس جمهور جدید آمریکا از زمان رقابت های انتخاباتی رویکرد خصمانه ای را در قبال ایران در پیش گرفت و صحبت از پاره کردن برجام و نقض آن به میان آورد.
این رویکرد ضد ایرانی بعد از ورود وی به کاخ سفید با انجام اقداماتی همچون قرار دادن ایران در لیست کشورهایی که سفر اتباعشان به آمریکا ممنوع است تکمیل شد و موجب شد تا حساسیت هایی در مورد رویکرد دولت جدید آمریکا در قبال ایران شکل بگیرد. سوالاتی همچون اینکه سرنوشت برجام در دولت ترامپ چه خواهد بود و یا همپیمانان آمریکا در قبال اقدامات ضد ایرانی ترامپ چه واکنشی خواهند داشت؟ ما را بر آن داشت تا با «طارق رئوف» مدیر بخش خلع سلاح، کنترل تسلیحات و منع اشاعه مرکز تحقیقات صلح استکهلم سوئد به گفتگو بنشینیم.
طارق رئوف از مقامات سابق آژانس بین المللی انرژی اتمی است و به عنوان مشاور ارشد در کنفرانس بازبینی پیمان منع گسترش سال ۲۰۱۵ حضور داشت. وی از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۱ رئیس اداره سیاست های امنیتی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده و در مورد ایران، عراق ، لیبی، کره شمالی، کره جنوبی و سوریه به شخص مدیرکل گزارش می داد. رئوف رئیس جایگزین هیئت اعزامی آژانس به کنفرانس های منع گسترش از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ نیز بوده و از فوریه سال ۲۰۱۴ عهده دارد سمت مدیر بخش خلع سلاح، کنترل تسلیحات و منع گسترش موسسه تحقیقات صلح استکهلم شده است.
متن کامل این مصاحبه به شرح زیر است:
* شما سیاست های دولت جدید آمریکا در خاورمیانه بویژه در قبال ایران را چطور ارزیابی می کنید؟
درحال حاضر سیاست دولت ترامپ روشن نیست اما با این وجود مشخص است که موضع این دولت حمایت از اسرائیل است. برای مثال در زمان سفر نتانیاهو به آمریکا مقامات دولت جدید از «طرح یک کشور» برای حل مناقشه خاورمیانه استفاده کردند اما بعدا موضع خود را تغییر داده و به طرح تشکیل دو کشور اشاره کردند و این موضع از سوی سفیر آمریکا در سازمان ملل مورد تائید قرار گرفت.
به هر حال حمایت از اسرائیل همواره در دولت آمریکا بوده و «باراک اوباما» رئیس جمهور سابق ایالت متحده نیز بزرگترین کمک مالی به اسرائیل را که بیش از ۳۲ میلیارد دلار بود و قرار است ظرف ۱۰ سال به تل آویو پرداخت شود را تصویب کرد و بدین ترتیب قابلیت نظامی اسرائیل را ارتقاء داد.
* با این اوصاف شما اقدام بعدی ترامپ در قبال ایران را چطور پیش بینی می کنید؟ آیا ممکن است که وی برجام را نقض کند؟
بسیاری از مقامات ارشد دولت ترامپ با برجام مخالف هستند اما تا این لحظه آنها کاری برای نقض و یا برهم زدن آن انجام نداده اند. به نظر من تحریم های آتی آمریکا علیه ایران بواسطه آزمایش موشک بالستیک و یا فعالیت های موشکی آن خواهد بود.
* اگر آمریکا اقدام به نقض برجام کند واکنش همپیمانان واشنگتن بویژه اتحادیه اروپا و روسیه به چه صورت خواهد بود؟
هر چند اتحادیه اروپا و روسیه اعلام کرده اند که به برجام متعهد هستند و تعهد آنها حتی اگر آمریکا آن را نپذیرد ادامه خواهد داشت اما اگر واشنگتن برجام را نقض یا آن را نفی کند مشخص نیست که اتحادیه اروپا، روسیه و چین چگونه می توانند این توافق را ادامه بدهند. در مورد نقض برجام از سوی آمریکا مطمئنا واکنش مخالفان توافق هسته ای در ایران بسیار سخت خواهد بود.
* همانطور که می دانید ایران به دولت های عراق و سوریه در مبارزه با داعش کمک می کند و ترامپ نیز اعلام کرده که خواستار نابودی داعش است، با توجه به این موارد آیا امکان همکاری دولت جدید آمریکا با ایران علیه داعش وجود دارد؟
هرچند آمریکا می گوید قصد نابود کردن داعش را دارد اما ایران و روسیه دیدگاه مثبتی نسبت به این موضع ندارند و به نظر من آمریکا باید اقدامات نظامی خود علیه داعش را افزایش بدهد.
* در هفته های گذشته برخی رسانه ها از احتمال اقدام آمریکا علیه سپاه پاسداران ایران و قرار دادن آن در لیست سیاه خبر داده بودند، اگر این خبر صحت داشته باشد شما این رویکرد دولت آمریکا را چطور ارزیابی کرده و بطور کلی بزرگترین تهدید پیش روی ایران و آمریکائرا چه موردی می دانید؟
خطر بزرگ در این رابطه برخورد نظامی در خلیج فارس بین نیروی دریایی و یا هوایی ایران و آمریکاست که منجر به کشته شدن افراد شده و تبعات سنگینی به دنبال خواهد داشت. لازم است که هم آمریکا و هم ایران بسیار محتاط و مراقب باشند.