با این حال می توان بر اساس آن چه که از روایات به دست می آید چند تفاوت عمده بین کسی که نماز می خواند - هر چند گناه کار باشد - با کسی که در ظاهر گناه نمی کند مطرح نمود.
اول – امید به نجات و عاقبت بخیری فرد نماز خوان نسبت به فرد بی نماز بسیار بیش تر است همان گونه که پیامبر خدا (صلّی الله علیه و آله) نسبت به جوان نماز خوانی که مرتکب گناه نیز می شد فرمود: یک روز نمازش او را از گناه باز می دارد و چیزی هم نگذشت که آن جوان توبه کرد. [1]
دوم - نماز موجب می شود تا گناهان ریخته شده و از بین برود. از سلمان فارسی رحمة الله علیه نقل شده است که می گوید:«با پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلم در سایه ی درختی بودیم، یک شاخه از آن گرفته و آن را تکان داد پس یک برگی از آن افتاد. فرمود:«نمی پرسید که چرا چنین کردم؟» عرض کردیم به ما خبر دهید ای رسول خدا ! فرمود:«به تحقیق شخص مسلمان هرگاه به نماز قیام می کند گناهانش می ریزد همان طور که برگ های این درخت می ریزد»[2]. لذا کسی که نماز می خواند نسبت به کسی که نماز نمی خواند، بیش تر در معرض غفران و رحمت الهی قرار دارد.
سوم – بر اساس احادیث نقل شده ملاک قبولی اعمال خوب انسان، قبولی نماز است یعنی اگر نماز انسان مورد قبول خداوند قرار گرفت سایر اعمال خوب انسان نیز مورد قبول واقع می شود و الّا دیگر اعمال نیک انسان ارزشی نخواهد داشت.[3] برهمین اساس هیچ یک از اعمال خوب فرد بی نماز مورد قبول درگاه الهی قرار نمی گیرد چون اصلا نمازی نخوانده تا قبول یا رد شود، ولی اگر فرد نماز خوان نمازش مورد قبول درگاه خداوند قرار گیرد هرچند گناه کار باشد مابقی اعمال نیک وی نیز قبول می شود.
پی نوشت :
[1] - بحارالأنوار، ج 79، ص 198
[2] - بحارالأنوار، ج 79، ص 208
[3] - امام صادق علیه السلام فرموده :« نخستین چیزى که در روز قیامت بنده براى آن مورد حسابکشى قرار می گیرد و به آن رسیدگى می کنند نماز است، اگر نماز پذیرفته شد سایر اعمالش نیز پذیرفته مى شود، و هر گاه نماز مقبول نیفتاد و به بنده باز گردانده شد باقى اعمالش نیز مردود و باز گردانده خواهد شد.» (من لا یحضره الفقیه، ج1، ص 208)
کتاب پرسش ها و پاسخ های نماز، سید حسن موسوی (مرکز تخصصی نماز)
