خانه تکانی عید نوروز، سنتی قدیمی و زیبا است که در دل خود فلسفه زیبایی را جای داده اما برخی خانم‌ها – و حتی مردها- از این سنت هیولای وحشتناکی در ذهن خود ساخته‌اند که دیگر افراد خانواده را روزها و حتی شاید هفته‌ها با انواع کارهای بیهوده درگیر می‌کنند و آنها را آزار می‌دهند.
نرگس خداخانی، دراین باره می‌گوید: برخی افراد از لحاظ شخصیتی بسیار حساس، منظم، دقیق و البته کمال‌گرا و انعطاف‌ناپذیر هستند. برای هر کار و فعالیت و عملی قاعده‌های مخصوص به خود دارند و اتفاقاً استانداردهای بالایی هم دارند. این افراد معمولاً در حال کنترل و برنامه‌ریزی زودهنگام برای همه فعالیت‌ها هستند. اگر در اطراف خود چنین افرادی را می‌بینید احتمال اینکه آنها با چنین وسواس‌هایی دارای مشکل اختلال شخصیتی باشند، کم نیست.
این روانشناس بالینی در ادامه می‌گوید: خانم‌هایی که مشکل اختلال شخصیت وسواس دارند چند ماه زودتر از دیگران به فکر خانه تکانی می‌افتند مثلاً اگر همه، هفته اول و دوم اسفند تازه شروع به خانه تکانی می‌کنند، این دسته کارهای خود را در آن زمان به اتمام رسانده‌اند هرچند باز هم به لحاظ ذهنی فکر می‌کنند به اندازه یک کوه کار نیمه تمام هنوز بر دوش آنها سنگینی می‌کند و هیچ وقت از تمیزی خانه و وسایل آن مطمئن نمی‌شوند، آنها برای خانه تکانی سراغ چندین کارگر مختلف برای کمک می‌روند و دست آخر بعد از کلی وسواس، شاید یکی‌شان را انتخاب کنند، ولی می‌بینیم که باز هم از کارش راضی نیستند و خودشان دوباره دست به کار تمیز کردن و برق انداختن در و دیوارها می‌شوند. او می‌افزاید: این حساسیت آزاردهنده معمولاً تنها به ایام نوروز و فرآیند خانه تکانی ختم نمی‌شود و دامنه قاعده‌ها، توقعات و بایدها و نبایدهای این افراد از نوع چیدمان وسایل خانه، خرید لوازم پذیرایی، نحوه پذیرایی و حتی نحوه لباس پوشیدن اعضای خانواده و هماهنگی رنگ و نوع لباس تا فعالیت‌های کاملاً شخصی اعضای خانواده هم می‌رسد. خداخانی پیشنهاد می‌کند که افراد وسواسی بهتر است، برای رهایی از این شرایط آزاردهنده با مراجعه به روانشناس بالینی از مشاوره‌ها و درمان‌های لازم بهره‌مند شده تا بقیه عمر بتوانند با آرامش خیال زندگی کنند.
خانه تکانی: از بیرون به درون
خانه تکانی را دیو ترسناکی نبینید که باید شکستش داد. خانه تکانی یعنی یک شروع جدید که به دور از رفتارهای وسواس‌گونه باید آن را از بیرون به درون رساند. شاید آن خانه‌ای که بواقع باید از غبار روزگار تکانده شود، خانه دل است.
خداخانی دنیای بیرون را نمادی از دنیای پیچیده درون می‌داند و می‌گوید: در طول چرخه یک سال با تغییر فصل‌ها و آمد و رفت انرژی‌های مختلف در خانه، رسوبات انرژی به دو طریق در خانه باقی می‌ماند؛ یکی به شکل گرد و غبار و دوده و چربی روی مبلمان و اثاثیه و محل‌هایی که در دسترس تمیزکاری‌های روزانه نیستند می‌نشیند و دیگری به صورت غیرعینی که ناشی از اتفاقات جاری زندگی مثل جروبحث‌ها، گریه‌ها، دلشوره‌ها و این قبیل احساسات بد در خانه‌اند. اگر در حال خانه‌تکانی هستید زمانی را هم به خانه تکانی خانه وجود اختصاص دهید، فکر کردن به کارهایی که در یک سال گذشته انجام داده‌اید، موفقیت‌های به دست آمده، اهداف احراز نشده، دلخوری‌ها و کدورت‌ها را شناسایی کنید و یک دوش معنوی بگیرید. این کار باعث می‌شود همانند محیط خانه، فضای جان شما هم از درون خانه تکانی شود.
