خداوند،انسان را آزاد آفریده است و به او اختیار داده تا کارهایش را انتخاب کند.گرچه بعضی گفته اند: انسان در کارهایش مجبور است و گمان می کند که آزاد است، اما دلایل بسیاری بر اختیار انسان وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
الف ) هر انسانی در کارهای خود گاهی دچار تردید و شک می شود که آیا انجام دهد یا ندهد؟همین شک،دلیل بر آزادی اوست که می تواند کاری را انجام دهد و می تواند انجام ندهد.
ب ) گاهی انسان ها به کار یکدیگر انتقاد دارند.انتقاد نیز دلیل آن است که کسی که کار را انجام داده ،می توانسته انجام ندهد.
ج ) هر انسانی در عمر خود بارها از گفتار و رفتار خود پشیمان شده است و همین پشیمانی دلیل آن است که می توانسته انجام ندهد و لذا با خود می گوید:ای کاش انجام نمی دادم !
د ) همه مردم فرزندان خود را تربیت می کنند و یا به معلم و مربی می سپارند و این دلیل آن است که فرزند انسان می تواند مسیر کج را رها و به راه حق برود .
بنابراین شک،انتقاد،پشیمانی و تربیت،دلیل آزادی انسان است.علاوه بر آنکه آزادی خواسته تمام انسان ها بلکه حیوانات است.شما اگر گربه ای را در قفس کنید ، هر نوع غذا برای او در قفس قرار دهید ، باز ناراحت است و ترجیح می دهد در کوچه و خیابان ساده ترین غذا را بخورد اما در قفس نباشد.
در بهشت نیز اگر آزادی نباشد،مؤمن رنج می برد و لذا مؤمنان هنگامی که وارد بهشت می شوند،خدا را به خاطر آزادی در بهشت سپاس می گویند:( ألحمدٌ لله الذی نَتَبَوء من الجنه حیث نشاء )"1".با این همه،انسان بنده خداست و باید به دستورات او عمل کند و اگر آزادی مرز نداشته باشد و انسان اختیار خود را به نفس و تمایلات شخصی یا تمایلات دیگران بدهد او را به دره هلاکت سقوط خواهد داد.آزادی باید در چارچوب فرامین خدا و عقل باشد تا سبب سلب آزادی دیگران نشود .
منبع:
1- سوره زمر ، آیه 74
(کتاب پرسش های مهم پاسخ های کوتاه حجه الاسلام قرائتی سوال26)
