در فصل سرما برخی بیماریها فرصت تاخت و تاز بیشتری پیدا میکنند و باعث نگرانی بسیاری میشوند. «زونا» یکی از همین بیماری هاست؛ بیماری عفونی و حادی که عامل ایجاد آن ویروسی است به نام «هرپس زوستر» Herpes zoster یا در واقع همان ویروس آشنای «آبله مرغان».
دکترمحمد سروش درباره این بیماری میگوید: هرگاه فردی در دوران کودکی دچار آبله مرغان شود، پس از بهبودی، این ویروس در سلولهای اعصاب محیطی به صورت نهفته باقی میماند و بعدها با کاهش سیستم ایمنی میتواند مجدداً فعال شود، که این فعالیت به صورت زونا خودش را نشان میدهد.
زونا متفاوت و بیرحم!
برخی افراد در مقایسه با دیگران بیشتر در معرض ابتلا به بیماری زونا قرار دارند. به گفته این مشاور ژنتیک، مواردی نظیر افزایش سن و سالمندی، دیابت، استرسهای شدید، ایدز، مصرف داروهای کاهنده ایمنی مانند داروهای کورتون دار یا داروهایی که در انواع شیمی درمانی برای درمان مبتلایان به سرطان مصرف میشوند و به طور کلی عوامل کاهش ایمنی بدن، احتمال ابتلا به این بیماری را بالا میبرند. دکترسروش با اشاره به اینکه سوزش و خارش از علائم زونا هستند، میافزاید: درد در ناحیه مبتلا به زونا به میزان کم تا زیاد وجود دارد و گاهی این درد قبل از ایجاد تاول با دردهای دیگر اشتباه گرفته میشود. مثلاً اگر روی سینه باشد با درد قلبی و اگر در پهلوها باشد با درد کلیه یا آپاندیس یا اگر روی صورت باشد، با دردهای میگرنی اشتباه گرفته میشود. درد بیماری زونا معمولاً 5 تا 7 روز طول میکشد و بعد از آن تاولها بروز میکنند و بیمار دچار تب و لرز میشود. این پزشک با هشدار به بیمارانی که تاولها در اطراف چشمها و گوشهایشان ایجاد میشود، توضیح میدهد: بروز تاول در این نواحی، در صورت تأخیر در درمان میتواند سبب نابینایی یا ناشنوایی فرد شود؛ پس در صورت ابتلا به این بیماری پروسه درمان باید هرچه سریعتر آغاز شود. به گفته این متخصص، درمان زونا شامل مصرف داروهای آنتی ویروس، مسکن، کمپرس سرد و پرهیز از مصرف غذاهای محرک مانند فلفل، ترشی و ادویه جات است.
زونا، از بروز تا درمان
از آن جایی که این بیماری آزاردهنده و بسیار دردناک است، اطلاع از طول دوره بیماری بسیار اهمیت دارد. سروش با اشاره به اهمیت تشخیص سریع بیماری اظهار میکند: چنانچه بیماری سریع تشخیص داده و دوره درمان زود شروع شود حدود 5 تا 10 روز طول میکشد تا ضایعه بهبود پیدا کند ولی اگر پروسه درمان دیر صورت گیرد، محل تاولها ممکن است تا آخر عمر باقی بمانند و درد آن تا مدتها فرد را آزار دهد. در صورت شروع درمان با تأخیر و چنانچه تاولها روی اعصاب محیطی بروز کرده باشند، عصب مورد نظر تا آخر عمر باعث آزار فرد مبتلا خواهد شد. او در ادامه در زمینه مسری بودن زونا نیز خاطرنشان میکند: این بیماری مسری است اما مانند آبله مرغان از طریق تنفس منتقل نمیشود بلکه با لمس تاولها قابلیت سرایت دارد و جالب اینجاست که احتمال بروز زونا در افرادی که آبله مرغان نگرفتهاند، بسیار ناچیز است.البته دکتر سروش دلگرمی کوچکی هم میدهد و یادآور میشود ویروس زونا قابلیت انتقال به کودکان را ندارد.