پریسا ارزانی درباره توصیه به سالمندان با توجه به فصول سرما اظهار داشت: سالمندان با مشکلات متعددی از جمله خطر افتادن، لیز خوردن، سرمازدگی، افسردگی و کمبود ویتامین D دست و پنجه نرم میکنند و در سالهای اخیر کشورمان با سرمای بی سابقه ای مواجه شده است که این تغییرات جوی همراه با سالمند شدن جمعیت، اهمیت نکات ایمنی سالمندان را دو چندان است.
عضو انجمن علمی فیزیوتراپی ایران با اشاره به اینکه حفظ تعادل روی برف و یخ برای سالمندان سختتر است به منظور پیشگیری از لیز خوردن و افتادن به سالمندان توصیههای زیر را ارئه کرد:
حتی المقدور در شرایط برفی و بارانی خطرناک از خانه خارج نشوند. پیش از شروع سرما، غذاهای کنسروی، سوپ نیمه آماده، میوه و سبزیجات تازه، لبنیات را در یخچال خود ذخیره کنند. در صورتیکه داروی خاصی را مصرف میکنید حتماً با پزشکتان مشورت کنید تا در صورت لزوم مقدار بیشتری دارو در اختیار داشته باشید.
در شرایطی که مجبورید از خانه خارج میشود حتماً چتر به همراه داشته باشید و کلاه، دستکش، کفش یا چکمه مناسب بپوشید، چکمه مناسب برای سالمندان باید حتما عاج دار باشد تا از سر خوردن جلوگیری کند. بهتر است کفش زمستانی باید اندکی از حالت معمول بزرگتر باشد تا اجازه پوشیدن دو جفت جوراب را بدهد، جوراب نازک تر را زیر جوراب ضخیم تر بپوشید، داخل کفش نیز باید گرم باشد. اگر بستن بند کفش برایتان سخت است کفشهای چسبی بپوشید. کفش مستعمل، سنگین، سفت و ... اصلا توصیه نمیشود.
در شرایطی که راه جایگزین غیر برفی حتی اگر طولانی تر وجود دارد آن مسیر را انتخاب کنید.
حتما مطمئن شوید انتهای پلاستیکی عصا اصطکاک کافی را برای جلوگیری از سر خوردن ایجاد میکند و پاره و مستعمل نباشد. عصاهای مجهز به یخ شکن به راه رفتن راحتتر در یخ و برف کمک میکند.
مسیر خروجی خانه و پلهها از مناطقی هستند که نیاز به توجه بیشتری دارد حتماً از فردی درخواست کنید که برفهای این نواحی را جمع آوری کند و یا شن و نمک پاشی کند.
یکی از دلایلی که سالمندان به زمین میخورند اختلالات تعادلی، ضعف عضلات اندام تحتانی و کمر و مرکزی است.
چند ورزش ساده برای بهبود تعادل و قوی شدن عضلات
ورزش اول: پشت یک صندلی بایستید، برای حفظ تعادل یک دستتان را روی صندلی بگذارید، 10 ثانیه روی یک پا بایستید سپس پا را روی زمین بگذارید 10 ثانیه استراحت کنید و مجددا این حرکت را تکرار کنید این ورزش را برای هر پا 15 بار انجام دهید.
ورزش دوم : در مسیر مستقیم مثل بازی گردو شکستم، پای راست را جلوی پای چپ بگذارید سپس همین کار را برای پای چپ تکرار کنید و در مسیر مستقیم به جلو بروید این ورزش را حداقل 20 قدم انجام دهید.
اگر حین انجام ورزش احساس میکنید تعادل کافی را ندارید و ممکن است بیفتید کنار دیوار راه بروید و از دیوار کمک بگیرید.
ورزش سوم: دستهایتان را در حد شانه بالا بیاورید، به صورت عادی راه بروید اما موقعی که میخواهید پای عقبی را بلند کنید قبل از به زمین گذاشتن یک ثانیه مکث کنید و سپس به زمین بگذارید. این کار را 20 بار برای هر پا انجام دهید.
این تمرینات را در کنار سایر تمرینات تقویتی تان، حداقل سه بار در هفته انجام دهید. برای بهبود ببیشتر تعادل این تمرینات را میتوانید با چالش بیشتر انجام دهید مثلاً به جای دو دست یک دست را روی صندلی بگذارید یا تا جای ممکن از دیوار کمک نگیرید و حتی تمرینات را با چشم بسته انجام دهید.
حفظ سلامت عمومی
از آنجایی که در فصل سرما امکان خروج از منزل و برقراری ارتباط با سایر دوستان و فامیل کمتر است افراد مسن نسبت به جوانان بیشتر مستعد خمودگی روحی و جسمی هستند، توجه به نکات پیش رو باعث میشود اثرات منفی فصل سرما محدود شود، از آنجا که افراد مسن مستعد هایپوترمی ( کاهش دمای بدن) در فصل سرما هستند، چند لایه لباس پوشیدن به سالمندان کمک میکند کمتر احساس سرما کنند و بهتر است در منزل چند لایه جوراب و کلاه و دستکش بپوشند.
افراد مسن مستعد سرماخوردگی نیز هستند که اوج این بیماری از آذر تا بهمن است، نکات مراقبتی پیشگیری از آنفولانزا را هرگز نباید فراموش کرد علاوه بر این تزریق واکسن آنفولانزا نیز کمک کننده است. تغذیه مناسب و خواب کافی به مدت هشت ساعت نیز سیستم ایمنی را قوی میکند.
با پزشکتان مشورت کنید تا در صورت لزوم پس از بررسی آزمایشگاهی ویتامین D و کلسیم مصرف کنید.
حتماً پیش از شروع فصل سرما خروجیهای بخاری را کنترل کنید تا خطر مسمومیت با گاز منوکسید کربن کم شود. روش کردن اجاق گاز، پیک نیک، بخاریهای بدون دودکش غیر استاندارد نیز میتواند عامل مسمومیت باشد. در مواقعی که هوا خیلی سرد است در اتاقهای غیر ضروری را ببندید تا گرما در فضای کمتری پخش شود.
به منظور جلوگیری از احساس تنها ماندن و حفظ سلامت روحی، میتوان از تکنولوژیهای تماس تصویری جهت برقراری ارتباط با سایر اعضای خانواده و فامیل استفاده کرد. با هم
سایهها رابطه خود را حفظ کنید و در صورت نیاز از آنها کمک بگیرید.