میشل بارنیه، مذاکرهکننده ارشد اتحادیه اروپا، برگزاری مذاکرات برگزیت به زبان فرانسوی را خواستار شد که دولت بریتانیا این ایده را رد کرد. این اتفاق شاید نخستین وزشهای باد در توفان شدید مذاکرات برگزیت باشد چراکه بارنیه با همین درخواست به ظاهر ساده نشان داد که بریتانیا جدایی سادهیی پیش رو نخواهد داشت. از سوی دیگر در بریتانیا تنشهای شدیدی در مورد موضع مذاکراتی خانم می وجود دارد و در چنین شرایطی یکی از وزرای کابینه با تهدید به خانهتکانی در مجلس اعیان بر بحران موجود دامن زد.
جدل بر سر زبان مذاکرات
به گزارش روزنامه ایندیپندنت بلافاصله پس از انتشار گزارشهایی در مورد اینکه آقای بارنیه میخواهد که زبان رسمی مذاکرات زبان انگلیسی نباشد، دولت بریتانیا چنین مسالهیی را رد کرد و به خبرنگاران گفت که دولت می چنین اجازهیی نخواهد داد.
اما آقای بارنیه، دیپلمات فرانسوی و وزیر امور خارجه این کشور در سالهای 2004 و 2005 که در پی رویکردش در مورد قوانین مالی در لندن به «تازیانه» شهر معروف است احتمالا از خواسته خود عقبنشینی نمیکند. وی حمایت شخصی از استفاده از زبان فرانسوی را رد اما به وضوح اعلام کرد که هیچ توافقی در مورد زبان مذاکرات صورت نگرفته است.
چشمانداز استفاده از زبان فرانسوی در مذاکرات اتحادیه اروپا و بریتانیا در مورد برگزیت با لطیفههایی همراه شد در این مورد که دیوید دیویس، وزیر خارجه در امور خروج از اتحادیه اروپا باید جای خود را به بوریس جانسون، وزیر خارجه در امور کشورهای مشترکالمنافع بدهد که زبان فرانسوی را خیلی خوب صحبت میکند. زبان فرانسه جایگاه خود را به عنوان زبان رسمی مذاکرات در اتحادیه اروپا حدود دو دهه پیش و در پی پیوستن کشورهایی از شمال و شرق قاره به این اتحادیه از دست داد. از این رو میتوان پیشنهاد پنهان و عیان آقای بارنیه برای جایگزینی انگلیسی با فرانسه در گفتوگوهای طولانیمدت بر سر ماده 50 معاهده لیسبون را نشانهیی از موضعگیری سرسختانه اتحادیه اروپا در این گفتوگوها تلقی کرد. منابع آگاه در اتحادیه اروپا اعلام کردهاند که گروه 15نفری مشاوران قدر آقای بارنیه که هیچ یک از آنها بریتانیایی نیستند از مدتی پیش کار روی مذاکرات به زبان فرانسوی را آغاز کردهاند. در این حال، خانم می در کنفرانس خبری در پایان اجلاس دو روزه در بروکسل در پاسخ به این سوال که آیا پیشنهاد آقای بارنیه را «نشانه حسننیت اتحادیه اروپا» میداند، گفت:«ما مذاکرات را به گونهیی برگزار خواهیم کرد که مطمئن باشیم توافق خوبی از آنها برای بریتانیا حاصل میشود.» رهبران اتحادیه اروپا در اقدام دیگری برای نشان دادن نارضایتی خود از برگزیت، ترزا می را در نخستین حضورش در مقام نخستوزیری بریتانیا در بروکسل در حاشیه قرار دادند و خانم می مجبور شد برای سخنرانی مفصل خود در مورد اهداف بریتانیا از برگزیت ساعتها منتظر بماند و در نهایت هم فقط 10دقیقه به وی فرصت دادند. نخستوزیر انگلیس در گفتوگو با خبرنگاران با اشاره به این موضوع گفت: «بدون شک در روند خروج باید چیزهایی بدهیم و چیزهایی هم بگیریم؛ اما اگر رویکرد طرف مقابل مانند ما سازنده و مثبت باشد شاهد خروجی بیدردسر خواهیم بود. ممکن است مذاکرات به درازا بینجامد؛ بنابراین باید میان انگلیس و اتحادیه اروپا روابط سازنده و کارآمدی حاکم کنیم که نتیجه آن فرصتسازی باشد و نه اینکه به فرصتسوزی منجر شود.»
در این حال آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان نیز با اشاره به اینکه هنوز هیچ زبان رسمی برای گفتوگوهای برگزیت در نظر گرفته نشده است، گفت:«همه ما محق هستیم که به زبان مادری خود صحبت کنیم.»
مجلس اعیان خانه تکانی شود
در میانه تنشهای فزاینده بر سر اینکه آیا پارلمان با موضع مذاکراتی خانم می موافق است یا خیر، یک وزیر کابینه هشدار داد که مجلس اعیان یا همان تالار دوم پارلمان بریتانیا با مجادله بر سر آنچه مردم خواستهاند، خود را به مخاطره خواهد انداخت و شاید دولت مجبور شود با خانهتکانی در مجلس اعیان و عوام به خواستههای خود برسد.
مردم بریتانیا در یک همهپرسی که سوم تیر ماه امسال برگزار شد به خروج کشورشان از اتحادیه اروپا رای مثبت دادند. بریتانیا از آن زمان با چالشهای اقتصادی مواجه شده و برخی معتقدند که دولت این کشور هنوز هیچ برنامه قطعی و مشخصی برای برگزیت امن و آرام ندارد. از آن زمان تاکنون ارزش پوند دچار نوسانات شدید بوده و در هفتههای اخیر به کمترین میزان در 31سال سقوط کرده است.
سام توریس در مجلس اعیان، جایی که حزب محافظهکار خانم می در اقلیت است، از نخستوزیر خواست که پیش از آغاز مذاکرات موضوع مذاکراتی در مورد توافق برگزیت را در پارلمان به رای بگذارد. از سوی دیگر، نمایندگان تهدید کردهاند در صورت مخالفت خانم می با این درخواست از تصویب لایحه قانونی دیگری که دولت برای عملی کردن برگزیت به آن نیاز دارد، خودداری خواهند کرد.
در چنین شرایطی وزیر مربوطه که خواست نامش فاش نشود به روزنامه ایندیپندنت گفت:«همکاران ما باید در مورد به چالش کشیدن تصمیمی که توسط عموم مردم و در همهپرسی گرفته شده است با احتیاط بیندیشند و رفتار کنند. ممکن است مجبور به خانهتکانی شویم و همکاران جدیدی بیاوریم.»
خانم می پیشتر وعده داده بود که پارلمان در روند تصمیمگیری نقش داشته باشد. دولت نیز اعلام کرده بود احتمالا لازم است که هر دو تالار اعیان و عوام در پارلمان بریتانیا هر گونه توافقی که در پایان مذاکرات حاصل میشود را تصویب کنند. اما با فرا رسیدن لحظه حساس رایگیری با نزدیک شدن زمان گفتوگوها، دولت با رایگیری در مورد موضع مذاکراتی خانم می همچنین اجرای ماده 50 معاهده لیسبون مخالفت کرد.
در شرایط کنونی، خانم می حتی در حزب خود نیز با دو دستگی بر سر برگزیت مواجه است. دیوید پرایور، وزیر بهداشت در مجلس اعیان نیز در گفتوگو با روزنامه گاردین خروج از اتحادیه اروپا را «اشتباهی بزرگ» توصیف و حتی ترزا می را به تلاش برای ماندن در بازار واحد اروپایی ترغیب کرد.
اما ظاهرا نخستوزیر بریتانیا قصد عقبنشینی ندارد. وی در کنفرانس خبری پس از اجلاس بروکسل گفت: «من به چالشهای پیش رو در ارتباط با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا واقفم و میدانم انگلیس لحظات دشواری را تجربه خواهد کرد. اما به شما اطمینان میدهم در مسائلی که باید پیشروی کنیم، عقبنشینی نخواهم کرد.»