اردوغان از گندم موصل نخواهد خورد

 هادی محمدی،‌تحلیل‌گر حوزه خاورمیانه نوشت:

جنگ کلامی بین بغداد و آنکارا ادامه دارد و اردوغان که نمی‌تواند از طمع توسعه‌طلبی تاریخی دست بردارد، به هر دروغی چنگ می‌زند تا حضور نیروهای دو هزار نفری و گردان تانک مستقر در بعشیقه (در شمال شرقی موصل) در جنگ علیه داعش را توجیه کند.

ابتدا اعلام کرد که نیروهایش به دعوت نخست‌وزیر عراق آمده‌اند و ماموریت آموزشی دارند، سپس کردها و مسعود بارزانی را بهانه کرد و بعد به درخواست برخی چهره‌های فراری سیاسی عراقی و یا برخی از عناصر حزبی سنی استان موصل تکیه کرد تا بتواند هدف اصلی خود برای اصرار در عملیات موصل را توجیه کند. همه کسانی که مستمسک اردوغان اعلام شدند، این ادعا را تکذیب کرده‌اند و او را به چالش کشیدند ولی با تاکید آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه حضور نیروهای خارجی منوط به هماهنگی با دولت عراق است و حتی اعضای ائتلاف آمریکایی (و تحمیلی به دست عراق) باید با دولت مرکزی هماهنگ باشند، اکنون اردوغان به سرعت با اعزام رئیس ستاد ارتش خود به آمریکا و درخواست‌های عضویت در ائتلاف، نمی‌خواهد این فرصت را از دست بدهد.

آمریکایی‌ها به موازات حضور خود در عملیات موصل برنامه‌های موازی عملیاتی، امنیتی و سیاسی را هدفگذاری کرده‌اند و حضور خود را برای دوره پساداعش در عراق در پروسه سیاسی و اهرم‌های مداخله‌گری ضروری می‌دانند، برنامه سری حفظ پتانسیل‌های داعش و تروریسم را چه برای انتقال به سوریه و چه برای انتقال به دیگر کشورها را نیز در دستور کار دارند و در سیر عملیات نیز به نحوی ورود می‌کنند تا نقش حشدالشعبی و ارتش عراق در سایه قرار گیرد و حتی به ‌آنها حمله می‌کنند تا بازیگران وابسته به آمریکا و ترکیه، شرایط بهتری داشته باشند.

حضور فعال نیروهای بارزانی و یا وابسته به خانواده نجیفی برای آمریکایی‌ها اولویت دارد و برای تسلط آنها بر موصل (چه در حین عملیات و چه پس از آن) برنامه‌ریزی کرده‌اند.

بدیهی است که بخش قابل توجهی از نیروهای داعش به عنوان هسته‌ای خفته و امنیتی در موصل و نینوا و بقیه مناطق باقی می‌مانند تا بی‌ثباتی و ناامنی در عراق با پاکسازی نظامی آنها، پایان نیابد.

اردوغان نیز برنامه‌های مشابهی برای موصل و حفظ اهرم‌های مداخله‌گری در عراق دارد و یکی از بهترین اهداف‌ پنهان آنها، ممانعت از لو رفتن هسته‌های اطلاعات- عملیاتی ارتش ترکیه در درون داعش است که نباید مانند آنچه در شهر حمص و قصیر در شمال مرزهای لبنان در سوریه لو رفتند، آشکار شوند.

بعید است که محور عضویت ترکیه در ائتلاف، بتواند بهانه حضور در عملیات را فراهم کند و اردوغان نیز حاضر نیست از معادله جنگ موصل و پیامدهای آن حذف شود. آنچه مهم است اینکه تمامی ارکان سیاسی و حکومتی و قانونگذاری و مردم عراق در مقابل نعره‌های فرعونی و طایفه‌ای اردوغان قرار دارند و فعال کردن نیروهای ترکیه در عملیات موصل، موجب قتل سربازان ترک خواهد شد و از اکنون، هیچ زمینه‌ای برای امتیازدهی به حضور اردوغان و نیروهایش در شمال عراق و عملیات موصل وجود ندارد.

اردوغان با محاسبات ابتدایی به این نتیجه رسیده که با تکرار سناریوی شمال  حلب و اشغال یک منطقه، ابزار چانه‌زنی و امتیازخواهی و مداخله‌گری را کسب می کند و این در صورتی است که اصرار اردوغان برای رفتار غیرعقلانی و مخالف عرف و حقوق بین‌الملل، هزینه‌های آنها را افزایش خواهد داد و حتی اگر در سایه استعماری ائتلاف آمریکایی هم قرار گیرد، "از گندم موصل نخواهد خورد."