تعیین قیمت مواد غذایی و تنظیم بازار همواره یکی از سیاست‌هایی بوده که میان دو وزارتخانه صنعت، معدن، تجارت و جهاد کشاورزی مطرح می‌شده و در این سال‌ها هرکدام از این وزارتخانه‌ها توپ گرانی و یا کمبود کالاهای اساسی را به زمین یکدیگر پاس می دادند. در سال‌های گذشته مسوولیت تامین مواد غذایی به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شده بود و وظیفه تنظیم بازار و تعیین قیمت برعهده وزارت بازرگانی سابق بود. به همین دلیل هرگاه که میزان عرضه یا قیمت یک کالا در بازار با مشکل مواجه می شد، این دو وزارتخانه هر یک دیگری را مقصر آن معرفی می‌کرد.
اما در چندسال اخیر که تنظیم بازار به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شده ، بازهم وقتی پای گرانی به میان می‌آید هیچ یک از مسوولان این وزارتخانه، پاسخگوی مشکلات نیستند. هنوز هم با نزدیک شدن به ماه رمضان، عید نوروز و یا هر مناسب خاص دیگری، برخی کالاهای اساسی با افزایش قیمت و یا حتی کمبود عرضه مواجه می‌شوند و این وزارتخانه با تمام سازوکارهای اجرایی خود هنوز هم نتوانسته مکانیزم تامین و توزیع بازار را بدرستی مهندسی و هدایت کند.
گرانی مواد غذایی موضوعی است که حتی آمارهای بانک مرکزی هم بر آن صحه می‌گذارد. تازه ترین گزارش‌های بانک مرکزی حاکی از آن است که قیمت‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش زیادی داشته و مصرف کنندگان امسال هم مواد غذایی را گران تر از سال گذشته خریداری می‌کنند. البته باید به این گرانی های سالیانه، افزایش قیمت مناسبت‌های خاص را هم اضافه کرد.
از سوی دیگر تولیدکنندگان نیز همواره گلایه دارند که قیمت تمام شده برای آنها صرفه اقتصادی ندارد، با همین استدلال، بیشتر تولید کنندگان هرسال افزایش قیمتی را در بخش مواد غذایی اعمال می‌کنند که سبد مصرف خانوار را تحت تاثیر قرار می دهد. اما با وجود اقرایش قیمت های مصوب و مداوم، بازهم برخی از تولیدکنندگان با اتکا به برخی روش ها به دنبال کسب سود بیشتر هستند.
این روزها اگر گشتی در بازار کالاهای اساسی و مواد غذایی بزنید با کم فروشی محرز برخی تولیدکنندگان روبرو خواهید بود که در برخی مواقع بسیار هنرمندانه هم انجام شده است. حتما در این مدت بسیاری از مصرف کنندگان متوجه کوچک شدن قرص های نان شده اند. و یا اینکه بسته های مختلف مواد غذایی وزن کمتری پیدا کرده اند اما با همان قیمت های گذشته به فروش می رسند.
بسیاری تولیدکنندگان طی سالیان گذشته طراحی بسته بندی کالاهای خود را طوری تغییر داده اند که داخل آن مشخص نباشد و این روزها از همین امکان استفاده کرده و حجم محتویات داخل بسته را بسیار کاهش داده اند و طبیعتا مصرف کننده هم متوجه این موضوع نمی‌شود.
هرچند که تولیدکنندگان مواردی مانند افزایش حقوق و دستمزد، نرخ مالیات و دیگر موارد تاثیرگذار بر قیمت تمام شده را از عوامل گرانی محصولات خود عنوان می کنند اما این فشار همچون همیشه، در نهایت از سوی تولیدکننده به مصرف کننده منتقل می‌شود و این، خریداران هستند که علاوه بر قیمت گران باید چوب کم فروشی را هم بخورند.
کاهش وزن برخی مواد غذایی بسته بندی شده
در چندماهه اخیر قیمت برخی کالاهای اساسی مانند مرغ، برنج و شکر با افزایش روبرو شد و کالاهایی هم که دولت اجازه افزایش قیمت را به آنها نداده است، با کم فروشی سعی در جبران زیان‌های خود دارند.
یکی از فروشندگان عمده مواد غذایی در بازار تهران با بیان اینکه تولیدکنندگان یا قیمت ها را افزایش داده‌اند و یا اینکه کم فروشی می‌کنند، گفت: اگر به وزن برخی کالاها توجه شود می‌بینیم که وزن به نسبت قیمت کاهش یافته است؛ یعنی در چندماه پیش با همین قیمت، کالایی با وزن بیشتر تولید می‌شده است.
وی با اشاره به اینکه اغلب مردم مشاهده کرده اند که برخی بسته بندی‌ها، بیشتر با باد پر شده است تا کالا ، اظهار داشت: برخی بسته بندی‌ها هم طوری انجام شده که محتویات داخل آن مشخص نیست بنابراین خریداران یا توجهی به داخل بسته نمی‌کنند و یا اینکه متوجه کاهش وزن آن نمی‌شوند.
در این میان یکی از خریداران در یک فروشگاه مواد غذایی با بیان اینکه برخی اجناس هرسال کوچکتر می شوند به خبرنگار مهر، گفت: سال گذشته در زمان خرید، تعداد کمی از محصولات را میدیدیم که وزن آنها کاهش پیدا کرده اما امسال تعداد بیشتری کالا با وزن کمتر دیده می شود. به گفته وی حتی نانوایی‌ها هم بصورت محرز، نان‌ها را کوچکتر به دست مردم می‌دهند و مردم هم اغلب شکایت نمی کنند چرا که می دانند این شکایت ها به جایی نمی‌رسد.
نرخ برخی کالاهای اساسی در میادین میوه و تره بار
گزارش میدانی خبرنگار مهر از میادین میوه و تره بار شهر تهران حاکی است که این روزها در میادین شهرداری، گوشت گوسفند خورشتی بی استخوان ۴۱۱۰۰۰ ریال، راسته با استخوان ۳۲۲۰۰۰ ریال، ران کامل ممتاز ۳۹۲۰۰۰ ریال به فروش می رسد. همچنین گوشت گوساله خورشی ۳۱۰۰۰۰ ریال راسته پاک کرده ۳۴۰۰۰۰ ریال، ران پاک کرده ۳۲۰۰۰۰ ریال، گوشت چرخ کرده مخلوط ۲۴۵۰۰۰ قیمت گذاری شده است.
همچنین یک بسته مرغ کامل تازه با وزن بالاتر از ۱۷۰۰ گرم و حداکثر تا ۲۵۰۰گرم ۷۱۸۰۰ ریال، ران مرغ با پوست ۸۷۰۰۰ ریال، ران مرغ بی پوست ۱۰۱۰۰۰، سینه مرغ بدون پوست ۱۱۲۵۰۰ ریال، سینه مرغ با پوست ۱۰۴۵۰۰ ریال و فیله مرغ ۱۶۶۰۰۰ ریال به فروش می‌رسد. تخم مرغ شناسنامه دار غیر بسته بندی هر کیلوگرم ۴۵۰۰۰ ریال، تخم مرغ شناسنامه دار بسته بندی شانه ۳۰ عددی ۹۵۰۰۰ ریال فروخته می شود.
قیمت هر کیلوگرم انواع برنج دودی پرمحصول ۸۰۰۰۰ ریال، طارم اصل ۸۶۰۰۰ ریال، دمسیاه ۸۸۰۰۰ ریال، برنج ایرانی معطر ۹۱۰۰۰ ریال قیمت گذاری شده است. همچنین شکر بسته بندی ۹۰۰ گرمی با قیمت ۳۳۰۰۰ ریال قند شکسته بسته بندی با وزن ۴۵۰ گرم ۲۰۰۰۰ ریال و قند شکسته فله هر کیلو ۳۷۰۰۰ فروخته می‌شود.
