تحقیق سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا، با نام «وضعیت آب‌وهوایی» که چند روز گذشته منتشر شد، نشان می‌دهد دیگر تأثیر سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند گذشته نامحسوس نیست و همین امروز هم جهان در حال حرکت به‌سمت آینده وحشتناک خود است. در این تحقیق که به‌کمک صدها دانشمند از 62 کشور مختلف انجام شده است، تغییراتی که با «گرمایش جهانی» در ارتباط هستند، مورد بررسی قرار گرفتند؛ تغییراتی مانند روند تولید کربن، دمای سال‌های مختلف کره زمین، عمق آب اقیانوس‌ها، خشکسالی، شرایط مناطق مختلف و...
تولید دی‌اکسید کربن همچنان در حال افزایش است
از زمان انقلاب صنعتی تاکنون، دی‌اکسید کربن یکی از گازهایی است که انسان بدون درنظر گرفتن پیامدهایش، میزان آن را در جو کره زمین افزایش می‌دهد و همین دلیل اصلی گرمایش جهانی است. بخشی از این تحقیق هم مربوط به روند تولید این گاز از سوی انسان است. از انقلاب صنعتی تا الان بیش از 40 درصد به میزان دی‌اکسید کربن موجود در اتمسفر اضافه شده و در سال 2015، رکورد آن شکسته شده است.
سال گذشته در مؤسسه تحقیقی در هوایی با غلظت کربن 400,8 قسمت در میلیون بود، این غلظت با استفاده از اندازه‌گیری انجام شده از سوی کشورهای مختلف 399,4 قسمت در میلیون بود. این میزان از دی‌اکسید کربن منجر شده است کره زمین به‌ازای هر متر، دو وات انرژی بیشتر از میزان انتشار انرژی، جذب کند.
رکوردهای دما شکسته می‌شود
افزایش میزان گاز دی‌اکسیدکربن، یک پیامد اصلی دارد؛ افزایش دمای کره زمین؛ همین‌طور که رکورد میزان گاز کربن دی‌اکسید در سال 2015 شکسته شد، رکورد گرم‌ترین سال ثبت شده در تاریخ که پیش از این سال 2014 بود هم شکسته شد. بر اساس تحقیق «وضعیت آب و هوایی»، ال‌نینو در کنار گرمایش جهانی، دلیل اصلی این رکورد‌شکنی بوده‌اند. گفتنی است سال 2015، با اختلاف 0,13 تا 0,18 درجه سانتی‌گراد، رکورد سال 2014 را شکست؛ اما این اختلاف دما در مناطق مختلف متفاوت بود؛ روسیه و غرب قاره آمریکا، از مناطقی بودند که در سال 2015، به‌شدت گرمتر شده بودند.
همچنین مناطق بسیار کمی بودند که دمایشان نسبت به میانگین‌شان کمتر باشد. انسان‌ها، حیوانات و همه موجودات زنده، درکی از کلمه «میانگین دمای جهانی» ندارند؛ اما گرمای شدید را همه تجربه کرده‌ایم و شاید با همین متوجه عواقب گرمایش جهانی شویم. گرمایش جهانی آمار، روزهای شدیدا گرم در جهان را هم افزایش داده است؛ مناطق زیادی روی کره زمین، روزهای بسیار گرمی را تجربه کردند؛ شرق ایران هم از مناطقی بود که روزهای شدیدا گرم زیادی داشت.
ایران گرفتار خشکسالی
گرمایش جهانی، 2015 را سالی سخت برای کشاورزان هم کرد. تقریبا 30 درصد از خشکی‌های زمین گرفتار خشکسالی شدند و 14 درصد این خشکسالی‌ها هم شدید بودند. در سال 2014 فقط هشت‌درصد خشکی‌ها گرفتار خشکسالی شدید بودند. این خشکسالی گریبان ایران را هم گرفته است؛ تقریبا همه مناطق کشور حتی شمال ایران هم گرفتار خشکسالی شده‌اند.
اقلیم ایران در سال 2015
اما گرمایش جهانی چه تأثیری روی دما و بارندگی ایران دارد؟ براساس تحقیق سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا، زمستان و بهار سال 2015 در ایران، به‌شدت گرمتر از حالت عادی بود، در تابستان هم بیشتر مناطق ایران، دمایی بیشتر از میانگین خود داشتند؛ در پاییز، وضعیت ایران به‌حالت عادی خود نزدیک‌تر بود. از لحاظ میزان بارندگی، ایران شرایط بهتری داشت؛ در طول بهار و تابستان، میزان بارندگی ایران کمتر از میانگین خود و در زمستان و پاییز هم بارندگی بیشتر از میانگین خود بود.
خسارت ۷۵درصدی کشورهای در حال توسعه از تغییر اقلیم
همه این اخبار درحالی‌است که دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران هم با اظهار نگرانی از آب شدن کلاهک یخی قطب شمال، با سرعتی سه برابر حد معمول و کاهش 2,7 درصدی آنها در هر دهه، سهم شهرها را در تولید گازهای گلخانه‌ای ۸۰ درصد عنوان کرد. مدرس دانشگاه خوارزمی، با تأکید بر اینکه نتایج تمامی مطالعات حاکی از آن است که گرمایش زمین تحت‌تأثیر گازهای گلخانه‌ای است، به خبرآنلاین گفت: همان‌طور که جهان به‌طور روزافزونی سوخت‌های فسیلی مصرف می‌کند، غلظت گازهای گلخانه‌ای نیز رو به افزایش است و متوسط دمای سطح زمین نیز بالا می‌رود.
طباطبایی با اشاره به اینکه پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که طبق سناریوهای مختلف، دمای سطح کره زمین در طول قرن بیست و یکم بین دو تا چهاردرجه سانتی‌گراد بالا خواهد رفت، ادامه داد: در نگاه اول، این عدد ممکن است نگران‌کننده نباشد اما کافی است بدانیم که به‌عنوان مثال در آخرین دوره یخبندان که صفحات یخی به‌قطر بیش از هزار متر کل منطقه آمریکای‌شمالی را پوشانده بودند، دمای کره زمین تنها ۹ تا ۱۵درجه سردتر از امروز بوده است و پایان عصر یخبندان، تنها با گرم شدن پنج درجه‌ای سطح زمین فرا رسیده است.
دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران، درباره ابعاد اقتصادی افزایش گرمای جهانی بر کشورهای در حال توسعه گفت: آمارها نشان می‌دهد کشورهای در حال توسعه، ۷۵ درصد زیان‌ها و خسارات ناشی از تغییر اقلیم را متحمل می‌شوند به‌طوری‌که دو درجه گرم‌تر‌شدن هوا به کاهش چهار تا پنج درصدی GDP در آفریقا و جنوب آسیا می‌انجامد.
