۱۲ تحقیق و تفحص در مجلس دهم کلید خورد

وی با بیان اینکه در هیئت رئیسه مجلس کمیته‌ای برای مذاکره با نمایندگانی که خواستار تحقیق و تفحص از بخشی هستند، تشکیل شده است، تصریح کرد: بنده، آشوری‌تازیانی و رنجبرزاده مسئول مذاکره با نمایندگان خواستار تحقیق و تفحص شده‌ایم.

نماینده مردم ساری و میاندرود در مجلس با بیان اینکه روند تحقیق و تفحص  طبق آیین‌نامه مجلس مشخص است، گفت: قطعاً این کمیته مانع تصمیم‌گیری نمایندگان نخواهد بود.

یوسف‌نژاد با اعلام اینکه اولین جلسه این کمیته با حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده اسلام‌آباد غرب که خواستار تحقیق و تفحص از عملکرد 10 ساله ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برگزار شده است، ادامه داد: درخواست این تحقیق و تفحص در کمیسیون اجتماعی در حال پیگیری است.

وی با بیان اینکه تحقیق و تفحص از شرکت سرمایه گذاری هلال‌احمر و  صندوق ذخیره فرهنگیان نیز تقدیم  هیئت رئیسه مجلس شده است، اظهار کرد: تاکنون یک نشست کمیته ویژه هیئت رئیسه مجلس با حضور مسؤلان ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با هدف بررسی طرح  تحقیق و تفحص تشکیل شده است.

برابر اصل 76 قانون اساسی، مجلس شورای اسلامی حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد و نحوه تحقیق و تفحص در ماده 198 آیین‌نامه داخلی مجلس به شرح زیر آمده است، 

ماده 198: در اجرای اصل هفتاد و ششم قانون اساسی به استثنای دستگاه‌هایی که زیر نظر مستقیم مقام معظم رهبری هستند و مجلس خبرگان رهبری و شورای نگهبان هر گاه نماینده‌یی تحقیق و تفحص در هر یک از امور کشور را لازم بداند درخواست خود را کتبا از طریق هیئت رئیسه مجلس به کمیسیونی که امر مزبور در تخصص آن است تقدیم می‌کند و کمیسیون اطلاعاتی را که در آن زمینه دارد در اختیار وی قرار می‌دهد. در ادامه در صورتی که نماینده مزبور اطلاعات موجود در کمیسیون را کافی تشخیص ندهد، کمیسیون از نماینده مزبور در اولین فرصت دعوت به عمل می‌آورد و دلایل ضرورت تحقیق و تفحص در زمینه مورد نظر را استماع می‌کند و پس از بررسی نظر خود را مبنی بر تصویب یا رد درخواست نماینده به مجلس گزارش می‌دهد. این گزارش خارج از نوبت در دستور مجلس قرار می‌گیرد. در صورتی که گزارش کمیسیون به مجلس مبنی بر تصویب درخواست تحقیق و تفحص باشد پس از استماع آن بدون بحث رای‌گیری به عمل می‌آید و در صورتی که مبنی بر رد آن باشد نماینده درخواست‌کننده می‌تواند حداکثر به مدت 10 دقیقه از درخواست خود دفاع کند. در صورت تصویب مجلس انجام تحقیق و تفحص به همان کمیسیون محول می‌گردد. کمیسیون ضمن دعوت از نماینده درخواست‌کننده تفحص، تحقیق و تفحص لازم را به عمل آورده و نتیجه آن را که طی گزارشی در جلسه مشترک هیئت تحقیق و تفحص و کمیسیون به تصویب می‌رسد به مجلس تقدیم می‌کند.

تبصره 1 - سازمان یا نهاد مورد تحقیق و تفحص موظف است کلیه مدارک و اطلاعات مورد نیاز کمیسیون را برای بررسی دراختیار قرار دهد.

تبصره 2- ‌ عضویت اعضای دیگر کمیسیونها در هیئت تحقیق و تفحص با تشخیص کمیسیون ذی‌ربط بلامانع است.

برابر ماده 199 آیین‌نامه داخلی مجلس، مهلت انجام تحقیق و تفحص به مدت شش ماده است و در صورت ضرورت با درخواست هیئت تحقیق و تفحص و تصویب هیئت‌رئیسه مجلس حداکثر تا شش ماده دیگر قابل تمدید است. تا همین جای آیین‌نامه داخلی محتمل است که توسط مجلس نادیده گرفته شده است، درخواست‌های تحقیق و تفحص که بیش از این مدت در نوبت قرار دارند و ظاهرا انگیزه اصلی از نماینده درخواست‌کننده و مجلس گرفته می‌شود یا مهم‌تر از آن نتیجه تحقیق و تفحص است که در ماده 200 آیین‌نامه آمده است در صورت احراز تخلف و ضرورت تعقیب توسط هیئت تحقیق و تفحص، متخلف توسط هیئت رئیسه مجلس به محاکم قضایی معرفی می‌شود و دستگاه قضایی صالحه موظف است طبق مقررات خارج از نوبت تقاضای کمیسیون را مورد رسیدگی قرار داده و نتیجه آن را به کمیسیون اعلام کند.