با تمام این احوال، ایران با روند رو به افزایش محبوبیت ماریجوانا میان مصرفکنندگان مواد مواجه شده است.
دولت ایران سال گذشته 150 مرکز ترک و درمان مصرف الکل تاسیس کرده و وزارت بهداشت و درمان نقش بسیار فعالی در مبارزه با مواد قویتر از جمله هروئین داشته است اما قوانین درباره مصرف ماریجوانا نسبت به مواد دیگر ضعیفتر بوده است.
در نتیجه مصرف ماریجوانا افزایش شدیدی داشته است. ماریجوانا که در ایران به آن «گل» میگویند، همه جا در تهران پیدا میشود. بوی ماریجوانا از میان رستورانها در تفریحگاههای دیزین و شمشک به مشام میرسد. در ماههای زمستان جوانان اسکیباز یا اسنوبردسواری را میتوان دید که سوار بر تلهکابین هنگام رفتن به بالای کوه به آرامی سیگاری از ماریجوانا میپیچند.
تابا فجرک، 27 ساله میگوید: وقتی از میان یکی از پارکهای تهران میگذرید یا حتی در خیابانها و میدانها، بوی آن به مشام میرسد. او میگوید حتی یک بار در کافهای بوی آن را استشمام کرده است.
در خوابگاههای دانشگاهی دانشجوها برای آرام شدن یا تمرکز گرفتن آن را میکشند و در مهمانیهای خصوصی با یک تماس ساده به در خانهشان میرسد.
ایران آمار رسمی از مصرف ماریجوانا ندارد اما شواهد و شنیدهها و همچنین آمار رسیده از درمانگاههای بازپروری نشان میدهد، مصرف ماریجوانا در شهرهای ایران زیاد است. حسین کاتبی، مدیر یکی از این درمانگاهها، کمپ جردن، میگوید تعداد بیمارانی که برای ترک ماریجوانا تحت درمان قرار گرفتهاند، در طول پنج سال گذشته چهار برابر شده است.
در کشورهای مختلف غالبا به ماریجوانا به چشم مادهای غیراعتیادآور نگاه میشود اما کسانی که به دفعات از آن استفاده میکنند، میتوانند به آن وابسته شوند. بنا به گفته موسسه ملی سوء مصرف مواد آمریکا نوجوانانی که از این ماده استفاده میکنند، چهار تا هفت برابر بیش از جوانان امکان ابتلا به اختلالات حاصل از مصرف ماریجوانا را دارند. این موسسه میگوید در موارد شدید این امر میتواند منجر به اعتیاد شود.
کارشناسان ایرانی به این نکته اشاره داشتهاند که درصد فزایندهای از ماریجوانای تولید شده در کشور با مواد دیگر ترکیب میشوند. همچنین اکثر بذرها از آمستردام قاچاق میشوند و بسیاری دیگر از آنها تغییرات ژنتیکی داده میشوند تا قدرت تاثیرگذاری بیشتری پیدا کنند.
با افزایش مصرف ماریجوانا بیماران درمانگاه کتابی هم تغییر کردهاند.
یوسف نجفی که در گذشته اعتیاد داشت و حالا یکی از مشاوران این درمانگاه است، میگوید: «آنها از خانوادههای طبقه متوسط هستند و اغلب وضع مالی خوبی دارند. آنها احساس بیفایدگی میکنند. در خانه زندگی میکنند. آیندهشان به کلی نامعلوم است. چند سال قبل فقط یکی، دو نفر از این موارد داشتیم. در آغاز فکر میکنند خطری ندارد اما کسانی که زیاد مصرف میکنند، دچار افسردگی شده و در نهایت مبتلا به اختلالات روانی میشوند.
نجفی میگوید: «ایرانیهای مسنتر، چه مسئولان امور درمانی و چه والدین، اطلاع کمی از ماریجوانا و تاثیرات آن دارند. اینجا در ایران، ماریجوانا مادهای است که راه را برای استفاده از مواد دیگر باز میکند.»
در جلسه مشاوره درمانگاه، بیمار تازهواردی در مصاحبه به آرامی میگوید، حالش خوب است. او که دستانش را با بیقراری حرکت میداد و انگار نمیدانست کجا بگذاردشان نسبت به این که معتاد نامیده شود، اعتراض کرد و گفت فکر نمیکند مشکل بزرگی باشد که دوست داشت تمام روز هر روز ماریجوانا مصرف کند.
در عقب اتاق کاتبی سرش را تکان میدهد و زیر لب میگوید: «درمان او زمان زیادی می برد.»