استامینوفن که در کشورهای خارجی (مثل انگلیس) عموماً "تیلنول" نام دارد، یکی از پرفروشترین قرصهای مسکن بازار است.
مصرف این قرص آنقدر عادی و مرسوم است که میتوان آن را با مسواک زدن قبل از خواب مقایسه کرد. با این حال، آثار منفی بلندمدت و کوتاهمدت مصرف استامینوفن که فراتر از آسیب کبد میرود، از دید عموم مخفی مانده است.
در ادامه توجه شما را به 7 زیان محتمل این دارو که در تحقیقات اخیر تایید شدهاند، جلب میکنیم:
1.کاهش عواطف
استامینوفن گرچه سردرد را التیام میدهد، اما بر اساس دانشمندان دانشگاه اوهایو احساسات و عواطف را خنثی و بیاثر میکند!
"بالدوین وی"، سرپرست این مطالعات در دانشگاه اوهایو میگوید: «اگر بعد از مصرف استامینوفن با همسرتان وارد جر و بحث شوید، بر اساس نتایجی که بدست آوردهایم، به احتمال بالا احساسات او رو نادیده خواهید گرفت».
ساز و کار روانشناختی کاهش عواطف ناشی از مصرف استامینوفن چندان مشخص نیست. "بالدوین وی" حدس میزند این دارو قسمتی از مغز موسوم به لوب "اینسولا" را که مسئول کنترل و واکنش نسبت به دردهای عاطفی است، تحریک میکند.
2.مرگ صدها شهروند آمریکایی در هر سال
مردم تصور میکنند استامینوفن قرصی بیضرر است. این در حالی است که گزارشهای "سازمان غذا و دارو آمریکا" خلاف آن را نشان میدهد. مصرف بلندمدت این دارو با مقدار پایین و نیز مصرف کوتاهمدت آن با دوز بالا جان بسیاری از مردم آمریکا را گرفته است.
از جمله دلایل این تلفات میتوان به آسیبهای کبد و مرگ ناشی از اوردوز (overdose) یا مصرف بیش از حد این دارو اشاره کرد.
3.اختلال در پردازش مغز
بعد از تحقیقاتی که در مورد کاهش عواطف ناشی از مصرف استامینوفن صورت گرفت، محققان کنجکاو شدند آثار مصرف این قرص را بر روی مغز انسان درک کنند.
تحقیقی به تازگی نشان داده است، قرصهای استامینوفن نه تنها عواطف را کور میکند، بلکه با اثر فیزیولوژیکی که بر روی مغز میگذارد، توانایی حل مشکلات را در انسان کاهش میدهد».
4.کاهش تفکرات اگزیستانسیال یا هستیگرایانه
محققان بر این باورند مصرف استامینوفن میتواند باعث کاهش رفتارهای ضد اجتماعی یا جامعهگریزی شود و از اضطرابهای ناشی از تفکرات اگزیستانسیالیسم (هستیگرایی) بکاهد.
تفکر هستیگرایی ممکن است انسان را به بلاتکلیفی و پوچی در زندگی کشانده و باعث شود احساس اضطراب و ناتوانی تصمیمگیری بر او چیره شود. به عقیده دانشمندان، استامینوفن با همان سازوکاری که طی آن درد را کاهش میدهد، اضطرابهای ناشی از عقاید هستیگرایانه را سرکوب میکند.
5.کاهش احتمالی تستوسترون در جنین
عموماً تصور میشود استامینوفن در صورتی که در مقادیر مجاز مصرف شود، خطری را متوجه خانمهای باردار نمیکند. اما تحقیقات جدید در مورد وضعیت سلامت نوزادان، این موضوع را به چالش کشانده است.
برای مثال تحقیقی که در سال 2015 بر روی موشهای نابالغ انجام شد، نشان داد استامینوفن در کاهش تستوسترون موشها موثر است.
با این حال، مطالعات از این دست هنوز بر روی انسان صورت نگرفته است و کماکان مصرف استامینوفن در مقادیر مجاز به خانمهای باردار توصیه میشود.
6.خطر ابتلا به بیماری ADHD (اختلال کمتوجهی و بیشفعالی)
تحقیقی به تازگی نشان داده است زنانی که حین بارداری تیلنول مصرف میکنند به احتمال بالا فرزندانشان به اختلال ADHD مبتلا میشوند.
7.ناکارآمدی در کاهش کمردرد
تحقیقی در کمال ناباوری نشان داد استامینوفن همیشه در کاهش دردهای کمر و گردن موثر واقع نمیشود. محققان کشور استرالیا در سال 2014 مشاهده کردند که مصرف استامینوفن تقریباً هیچ تاثیری بر کاهش کمردرد ندارد. البته استامینوفن را میتوان برای کاهش سردرد و دنداندرد مورد استفاده قرار داد.