گیاهی که این روزها در شهرستان رابر به وفور یافت می شود؛ گیاه خاکشیر، گیاهی است علفی و بوته ای که یک ساله یا دو ساله می باشد. ارتفاع آن گاهی به یک متر می رسد و اصولاً از قسمت های بالای ساقه منشعب می شود. برگ ها دارای بریدگی های زیاد بوده و گاهی نخ مانند شده است. میوه ها به صورت خورجین باریک به طول تا ۳/۵ سانتیمتر به صورت تقریباً عمودی بر روی انتهای ساقه قرار می گیرند. گل ها کوچک و به رنگ زرد روشن است. دانه ها بسیار ریز و به رنگ تقریباً نارنجی و یا مایل به قهوه ای و بیضی شکل هستند که در یک ردیف داخل خورجین قرار گرفته اند. دانه های خاکشی که قسمت مورد استفاده دارویی گیاه می باشند را پس از رسیدن کامل میوه و در مرداد و شهریور ماه جمع آوری می کنند. گیاه خاکشیر در اکثر نقاط ایران رویش دارد. می باشد.
براساس تحقیقات انجمن طب سنتی ایران، خاکشیر در درمان بسیاری از بیماریها از جمله رفع لک و جوش، دفع سنگ کلیه، رفع بدبویی دهان، افزایش وزن و ضد اسهال موثر است.
نام های فارسی:خاکشیر، خاکشی
نام علمی:Descurainia sophia
نام انگلیسی: Fluxweed, Flixweed
نام عمومی: Flixweed
نام عربی: خبه
نام فرانسوی: Velar sagesse
نام آلمانی: Sophienkraut
نام مترادف: Sisymbrium sophia
نام خانواده: Brassicaceae) خردل)
مردم رابر ، با خاصیت خنککنندگی، ضدعطش و صفرابر خاکشیر آشنا هستند و به همین دلیل در فصل گرما آن را در برنامههای غذایی خود میگنجانند.
گیاه خاکشیر دارای خواص فراوانی از جمله التیام بخش زخمها و جراحات، ضدعفونی کننده، ضد کرم و تب بر،کمک به رفع بیماریهای نقرس، ورم گوش و دستگاه تناسلی و... است.
خاکشیر از نوشیدنیهای سنتی فصل گرما است که به صورت شربت استفاده میشود و شربت باید با آب و کمی گلاب تهیه شود.
خاکشیر همچنین میتواند در درمان ناراحتیهای پوستی چون آکنه و اگزما موثر باشد و مبتلایان به این مشکلات میتوانند خاکشیر را در لیوان آب داغ بریزند و پس از سرد شدن از آن استفاده کنند.
با فرارسیدن فصل گرما مصرف شربت خاکشیر در میان مردم بیشتر میشود، زیرا خاکشیر از زمانهای گذشته برای رفع عطش و گرمازدگی کاربرد داشته و البته بهترین کاربرد آن به خاطر خاصیت ضدعفونی کنندگی آن است.
گل و برگ خاکشیر برای رفع عوارض ناشی از کمبود ویتامین C موثر است، همچنین خاکشیر در درمان بیماریهای برونشیت، تب، عوارض سرخچه، سرخک و مخملک نیز بسیار مفید است.
درخصوص تاثیر دارویی خاکشیر در تقویت معده و افزایش اشتها، نیز باید گفت: روغن چرب دانههای خاکشیر دارای لینولئیک اسید، لینولینیک اولئیک اسید، اروسیک اسید و استئاریک اسید است و در اسانس آن نیز بنزیل، برونپیل و آلیل دی سولفید وجود دارد.
خاکشیر به طور تقریبی در تمام مناطق زراعی و زمینهای بایر اطراف مزارع و نیز زمینهای به طور خودرو مشاهده میشود. یکی از منبع درآمد مردم این شهرستان از این گیاه که علاوه بر مصرف خود آن را خشک کرده و به فروش می رسانند .
خاکشیر از قدیم به عنوان اشتهاآور، مقوی معده، ضد تب، ملین و در مشکلات سوء هاضمه مورد استفاده بوده است. همچنین در زمان باستان جهت درمان اسهال خونی مورد استفاده بوده است. فصل تابستان که میرسد بازار مصرف خاکشیر داغ می شود.