"محمدحسین صادقی"، مشاور عالی صندوق نوآوری و شکوفایی کشور، درنشست مشترک کارگروه تخصصی آموزش، پژوهش، فناوری و نوآوری استان با اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها در دانشگاه ایلام با مروری بر وضعیت جدید کشور و چالش های توسعه اقتصادی در همه زمینه ها، اظهار کرد: حرکت از حوزه سنتی علم به بخش فناوری لازم و ضروری است تا بدانیم چگونه از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه باید با نگاه به وضعیت موجود کشور به سمت ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان حرکت کرده و اقتصاد کشور را به این سمت سوق داد، افزود: تورم، تحریم‌ها، رکود اقتصادی، کمبود بودجه‌های عمومی و عمرانی دولت را باید در نظر گرفت و به اهمیت اقتصاد دانش‌بنیان پی برد.
مشاور عالی صندوق نوآوری و شکوفایی کشور اضافه کرد: مشکل اشتغال جوانان یکی از مهم‌ترین مباحث است که در کنار آن خام فروشی نفت، کم رونقی تولید، قاچاق و غلبه واردات بر صادرات از دیگر مسایلی است که باعث شده به سمت اقتصاد دانش‌بنیان و راه‌اندازی شرکت‌های دانش بنیان برای تبدیل علم به ثروت حرکت کنیم.
صادقی با اشاره به اینکه خام فروشی با ارزش افزوده ناچیز یکی از چالش‌های توسعه اقتصادی در کشور است، خاطرنشان کرد: اقتصاد دانش‌بنیان به دنبال این است که که خام فروشی کاهش یابد و تولید کالاهایی با ارزش افزوده بالا در دستور کار قرار گیرد که نامساعد بودن فضای کسب و کار نیز از دیگر چالش‌های موجود است به طوری که در این بخش در بین 189 کشور رتبه 118 را دارا هستیم.
وی ادامه داد: کم توجهی به بازار فروش و صادرات، غفلت از تولید بدون کارخانه، غفلت از تولید در بازارهای داخلی و منطقه از جمله چالش‌هایی هستند که اقتصاد کشور با آنها دست و پنجه نرم می‌کند که در کنار این عوامل مشکلات فرهنگی نیز وجود دارند که نبود نگاه کلان و ملی به توسعه، ضعف در کار جمعی و ... از جمله عوامل مشکلات فرهنگی هستند.
مشاور عالی صندوق نوآوری و شکوفایی کشور شاخص توسعه یافتگی هر منطقه را مردم و قابلیت های آن منطقه دانست و گفت: این شاخص با قابلیت‌های هر منطقه نیز در نظر گرفته می‌شود که باید نگاه ملی داشت و محلی کار کرد.
صادقی با بیان اینکه توسعه اقتصادی در گرو استفاده از مزیت‌های نسبی و منطقه‌ای است تاکید کرد: 4.5 میلیون دانش آموخته و فارغ‌التحصیل دانشگاهی بیکار داریم که حرکت به سمت تبدیل علم به ثرورت زمینه‌ساز ایجاد اشتغال خواهد بود.
وی قطع بند ناف اقتصاد کشور از خام فروشی را در سرلوحه کار مسئولان اعلام و عنوان کرد: در مباحث مربوط به اقتصاد دانش بنیان، دانش اقتصادی یکی از مهم‌ترین مولفه‌های قدرت است که به وجود آورنده درآمد نیز محسوب می‌شود.
مشاور عالی صندوق نوآوری و شکوفایی کشور، آب، منابع طبیعی، نیروی کار و .. را از عوامل تولید اقتصاد کشاورزی دانست و اضافه کرد: ماشین آلات، نیروی متخصص و مواد اولیه نیز از عوامل تولید اقتصاد صنعتی هستند که در تولید بهینه و داشتن درآمد مورد انتظار نقش دارند که به عنوان مثال کل درآمد فروش نفت ایران در یک سال 30 میلیارد دلار بوده که شرکت «اپل» 170 میلیارد دلار و شرکت «گوگل» 120 میلیارد دلار درآمد یک ساله داشته‌اند.
صادقی با اشاره به اینکه تولید رقابتی لازمه تسخیر بازار است، اظهار کرد: حرکت صنایع باید به سمت شرکت‌های دانش بنیان باشد و نباید فراموش کرد که اگر در بحث تولید مقاله رتبه 16 جهان، و رتبه اول منطقه را دارا هستیم به معنی تولید علم نیست، چرا که درشاخص نوآوری نیز در بین 189 کشور رتبه 103 را دارا هستیم.
وی با بیان اینکه به ازای 188 مقاله در کشور 1 مورد ثبت اختراع داریم خاطرنشان کرد: 500 میلیارد تومان در 10 سال گذشته برای پایان نامه‌های دکتری هزینه شده است که با این شرایط در بین 146 کشور در بحث اقتصاد دانش بنیان رتبه 96 را به خود اختصاص داده‌ایم.
مشاور عالی صندوق نوآوری و شکوفایی کشور اظهار کرد: دانش بنیان یعنی تولید ما بر اساس علم روز جهان و با تسلط بر فناوری باشد و از همه مهم‌تر اینکه باید از جزیره‌ای عمل کردن اجتناب کرده و با همدلی در این مسیر حرکت کنیم.
صادقی با اشاره به اینکه پژوهش‌ها باید به سمت فناوری سوق داده شوند، تاکید کرد: دانشگاه‌های ما باید به صورت ریشه‌ای دانش بنیان شوند. در حال حاضر 2 هزار و 250 شرکت دانش بنیان در کشور وجود دارد که از مزایایی چون 15 سال معافیت مالیاتی وگمرکی، معافیت از خدمت سربازی برای نیروها و استفاده از انواع خدمات صندوق نوآوری و شکوفایی بهره‌مند هستند.
وی با بیان اینکه کمتر از 1 درصد اقتصاد کشور دانش بنیان است افزود: 61 درصد شرکت‌های دانش بنیان به تعداد 1 هزار و 361 شرکت،دانش بنیان نوپا هستند، 33 درصد نیز شرکت دانش بنیان تولیدی هستند که تعداد آنها به 731 شرکت می‌رسد و دسته سوم شرکت‌های صنعتی دارای فعالیت دانش‌بنیان هستند که با 7 درصد تعداد 148 شرکت را شامل می‌شوند.
مشاور عالی صندوق نوآوری و شکوفایی کشور، گفت: 900 طرح از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه شده که 550 میلیارد تومان برای اجرای این تعداد طرح در نظر گرفته شده است.
صادقی با بیان اینکه فناوری پیش نیاز تولید رقابتی است، تصریح کرد: یکی از علل ورشکستگی صنایع در ایران نبود دانش روز است، دانشگاهیان در این خصوص مسئولیت بزرگی دارند پرداختن به کیفیت آموزش و جلوگیری از مدرک گرایی و رفتن به سمت و سوی علم نافع و دانش بنیان شدن دانشگاه ها می تواند در این مسیر مؤثر باشد.
